Phương Sơn là một thị trấn thuộc huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang, Việt Nam.
Địa lý
Thị trấn Phương Sơn nằm ở phía tây huyện Lục Nam, có vị trí địa lý:
Thị trấn có diện tích 8,45 km², dân số năm 2021 là 8.380 người[1], mật độ dân số đạt 991 người/km².
Hành chính
Thị trấn Phương Sơn được chia thành 10 thôn/ tổ dân phố: Dốc, Kẻn, Khiêu, Phố Sàn, Phương Lạn 1, Phương Lạn 2, Phương Lạn 3, Phương Lạn 4, Phương Lạn 5, Phương Lạn 6.[3]
Lịch sử
Thị trấn Phương Sơn[4] ngày nay được hình thành và trải qua nhiều lần thay đổi về địa danh, địa giới. Lịch sử hình thành và phát triển gắn với văn hóa Kinh Bắc.
Thời Phong kiến, phần lớn địa bàn Thị trấn Phương Sơn thuộc Tổng Lan Mẫu, huyện Lạng Giang, xứ Kinh Bắc.
Sau cách mạng tháng 8 năm 1945, địa bàn Thị trấn Phương Sơn ngày nay thuộc xã Lan Mẫu, và một phần nhỏ thuộc xã Bảo Sơn huyện Lạng Giang.
Ngày 06 tháng 9 năm 1952, Tỉnh ủy Bắc Giang đã ra Nghị quyết số 06/NQBB/BG, sáp nhập xã Lan Mẫu về huyện Yên Dũng.
Ngày 21-1-1957, Thủ tướng Chính phủ ban hành Nghị định số 24-TTg chuyển xã Bảo Sơn (huyện Lạng Giang) về huyện Lục Ngạn và chia hai huyện Lục Ngạn - Sơn Động thành 03 huyện là Sơn Động, Lục Ngạn và Lục Nam. Theo đó, xã Bảo Sơn được điều chỉnh theo huyện Lục Nam và chia làm 2 xã là Bảo Sơn và Phương Sơn[5].
Ngày 17 tháng 5 năm 1958, Bộ Nội vụ ra Quyết định số 172-NV. Theo đó, chia tách xã Lan Mẫu thành 03 xã: Lan Mẫu, Lão Hộ thuộc huyện Yên Dũng, xã Đại Lâm thuộc huyện Lạng Giang; tách thôn Phương Lạn nhập vào xã Phương Sơn của huyện Lục Nam[6].
Ngày 28 tháng 7 năm 1958 Bộ Nội vụ ban hành Nghị định số 241-NĐ, xã Phương Sơn được chia làm 2 xã là Phương Sơn và Thanh Sơn. Xã Phương Sơn gồm các xóm: Dốc, Khiêu, Kẻn, Tân Trung, Bầu, Chùa, Giếng, Khế, Cầu, Vãi, Tân Lập. Xã Thanh Sơn gồm các xóm: Chùa, Hạ, Hô Phu, Giàng, Dĩnh Bạn, Thượng Lâm (Ngày 15-4-1963, Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị số 23-TTg đổi tên xã Thanh Sơn thành xã Thanh Lâm).
Ngày 27 tháng 10 năm 1962, tỉnh Bắc Giang sáp nhập với tỉnh Bắc Ninh thành tỉnh Hà Bắc, xã Phương Sơn thuộc huyện Lục Nam, tỉnh Hà Bắc.
Ngày 6 tháng 11 năm 1996, xã Phương Sơn thuộc huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang vừa được tái lập.
Năm 2005, thôn Phương Lạn được chia tách thành 06 thôn và 01 tổ dân phố (Phương Lạn 01-Phương Lạn 06 và Phố Sàn), như vậy xã Phương Sơn có 10 đơn vị hành chính cấp Thôn, tổ dân phố bao gồm: Phố Sàn, Phương Lạn 1, Phương Lạn 2, Phương Lạn 3, Phương Lạn 4, Phương Lạn 5, Phương Lạn 6, Khiêu, Kẻn Dốc.
Ngày 12 tháng 5 năm 2022, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết số 510/NQ-UBTVQH15 (nghị quyết có hiệu lực từ ngày 1 tháng 7 năm 2022)[1]. Theo đó, thành lập thị trấn Phương Sơn trên cơ sở toàn bộ 8,45 km² diện tích tự nhiên và 8.380 người của xã Phương Sơn. Thị trấn Phương Sơn được chia thành 07 Tổ dân phố: Phố Sàn, Phương Lạn 1, Phương Lạn 2, Phương Lạn 3, Phương Lạn 4, Phương Lạn 5, Phương Lạn 6 và 03 thôn Dốc, Kẻn, Khiêu như hiện nay.
Văn Hóa - Xã Hội
Đây là một vùng đất có bề dày về lịch sử văn hoá và truyền thống cách mạng. Phương Sơn là một vùng đất thiêng có di tích Đình, chùa Sàn gắn liền với thiền phái Trúc lâm do vua Trần Nhân Tông sáng lập từ thế kỷ XIII.
Thị trấn Phương Sơn cùng với xã Lan Mẫu là 02 đơn vị có chung văn hóa và lịch sử[7], là địa bàn chiến lược về quốc phòng - an ninh, Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân với chiến thắng tại Khu quân sự Cầu Lồ của quân và dân Lan Mẫu.
Chú thích
Xem thêm
