Share to: share facebook share twitter share wa share telegram print page

Triệu Thái

Triệu Thái (1370 – ?) là một vị quan thời Lê trong lịch sử Việt Nam

Thân thế và sự nghiệp

Người xã Hoàng Chung, huyện Lập Thạch. Nay là thôn (làng) Hoàng Chung, xã Đồng Ích, huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc. Ông là người khai Đại khoa ở huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc. Sau khi ông mất được ban tên thuỵ là Cự Tuấn, được dân xã Hoàng Chung suy tôn, phối thờ ở đình làng cùng với 3 vị thành hoàng làng là Đông Nha Tam Vị Đại Vương và được triều đình phong “Thần”. Tên ông có trong ba đạo sắc hợp phong và một đạo biệt phong là sắc triều Nguyễn, thờ ở đình. Gia tộc họ Triệu cũng từ đó lập đền thờ và tổ chức lễ giỗ vào ngày 27/2 âm lịch hàng năm để tưởng nhớ công ơn của Lưỡng quốc Trạng nguyên (Tiến sĩ) Triệu Thái.

Thời đó, sau sự thất bại của cuộc kháng chiến của nhà Hồ, nước ta bị giặc Minh đô hộ, chỉ là quận huyện, không được mở khoa thi Tiến sĩ, vì vậy ông Triệu Thái phải lặn lội sang tận kinh đô Trung Quốc là Yên Kinh (Bắc Kinh ngày nay) để ứng thí và thi đỗ Tiến sĩ dưới triều vua Minh Thành Tổ (Niên hiệu Vĩnh Lạc: 1402 – 1424), làm quan đến chức Hàn lâm học sĩ.

Khi nghe tin Lê Lợi khởi nghĩa ở Lam Sơn, ông lấy cớ xin về nước thăm non cha mẹ, theo vua dựng nghĩa. Năm 1428, khi nước nhà đã giành độc lập, ngày 25 tháng 2 ÂL năm Kỷ dậu (1429), Lê Thái Tổ mở kỳ thi đại khoa chọn kẻ hiền sĩ, có đạo đức, học vấn uyên bác, tinh thông văn sử (Minh Kinh) trong nước ra làm quan phò giúp triều đại mới, ông lại ra ứng thí, rồi đỗ đầu (Lúc này nhà Lê chưa lấy chức vị trạng nguyên cho thủ khoa khoa Tiến sĩ), là khai khoa của vương triều Lê Sơ và nhận chức quan Thị Ngự sử.

Theo tộc phả họ Triệu bắng chữ Nho được trưởng tộc Triệu Lễ chép lại còn lưu lại tại đền thờ Người ở Hoàng Trung, Đông Ích, Lập Thạch, Vĩnh Phúc có những bức hoành phi:

– Lưỡng quốc tiến sỹ

– Định quốc điều luật

Câu đối tiêu biểu có câu:

Hốt văn yên thượng mã lai, Việt trí báo văn khôi vị Bắc.

Hỷ kiến Lam trung long khởi chứ, thân hổ trân biểu giang Nam

Có thể hiểu: Từng nghe trên yên người vì, vui đất Việt đỗ đầu đất Bắc.

Mừng thấy rồng trời Lam dậy, vào trận bút rạng rỡ sông Nam.

“Lưỡng quốc Hạnh lâm trung hòa hiếu/ Cổ kim lưu phương hậu duệ tòng “.

Có thể hiểu: Đỗ tiến sỹ hai triều đức hạnh hội đủ trung hòa hiếu,

Danh thơm thông cổ kim con cháu muôn đời noi theo.

Nhất là trong sách “Đại Nam nhất thống chí: “Triệu Thái người xã Sơn Đông (nhầm mà là xã Hoàng Trung) huyên Lập Thạch đời Vĩnh lạc nhà Minh đỗ tiến sỹ làm hàn lâm viện học sỹ. Biết tin ở nước nhà Lê Lợi dấy binh khởi nghĩa cáo quan về nước”, tất nhiên trong tình thế hai nước đang nước sôi lủa bỏng không phải là dễ, nhưng nói về khả năng thì không thể nói mọi khả năng như đinh đóng cột được".

Về sau, ông được Hoàng đế Lê Lợi giao cho việc định ra bộ Quốc triều điều luật (Tiền thân của bộ Luật Hồng Đức) của nhà Lê và được phụng mệnh đi sứ nhà Minh đòi đất. Đại Việt sử ký toàn thư ghi: “Mùa đông tháng 10, sai sứ sang nhà Minh (Yên Kinh), cử Thị ngự sử Triệu Thái sang tâu việc địa phương Châu Khâm”. “Việt sử thông giám cương mục” cũng ghi: “Bấy giờ Triệu Nhân Chính, trị châu Long Châu ủy thác cho bọn đầu mục Lữ Thông thống lĩnh hơn 1000 quân xâm lấn châu Hạ Tư lang cướp bóc lung tung người và các súc vật. Các đại thần xin sai Triệu Thái sang nhà Minh tâu bày về việc này”.

Ngoài ra, ông còn được cử làm giám thí khoa thi Tiến sĩ niên hiệu Đại Bảo thứ 3 (1442), khoa thi lấy đỗ trạng nguyên đầu tiên của triều Lê với nhiều hiền sĩ như Nguyễn Trực,.... Trong văn bia ở bia tiến sỹ khoa Nhâm Tuất, niên hiệu Đại Bảo 3 (1442) – Văn bia có khắc câu "Hiền tài là nguyên khí quốc gia" của Thân Nhân Trung có ghi: “…Lúc ấy Đề điệu là Thượng thư tả bộ xạ Lê Văn Linh Thượng thư Tả bộ xạ làm đề điểu, Giám thí là Ngự sử đài thị ngự sử Triệu Thái,…”.

Khi về già, nhận thấy trong triều đình nhiều rối ren, nhiều công thần khai quốc như Ức Trai Nguyễn Trãi, Trần Nguyên Hãn, Lế Sát,... bị hại, ông cáo lão từu quan về quê nhà Hoàng Chung. Trong thời kỳ này ông có công lao lớn với dân làng là ông đã quy hoạch làng Hoàng Chung với một con đường ở bìa làng, nối liền 2 làng cổ là Đại Lữ và Tiên Lữ giữa cánh đồng chiêm trũng, các ngõ rẽ đều vuông góc với đường trục, có khoảng cách hai nhà giáp lưng vào nhau, tạo thành ngõ xương cá, rất tiện cho sinh hoạt và trị an. Giáp đường về mặt phía Tây Nam, chia thành từng ô lấy đất đắp nền làng, trồng tre chắn gió, rào làng. Các ô đất trũng trở thành ao, dân làng chuyên cấy rau cần về mùa đông, cũng là một nguồn thu lợi về kinh tế.

Hiện nay, tên của Ông được lưu danh tại Văn miếu Tỉnh Vĩnh Phúc và được đặt cho một tên ngôi trường ở huyện Lập Thạch, một con đường ở thành phố Vĩnh Yên, tỉnh Vĩnh Phúc. Ông là ông nội của tiến sĩ Triệu Tuyên Phù.

Ông là ông nội của tiến sĩ Triệu Tuyên Phù.

Tham khảo

Read other articles:

Tahun Yobel

Sofar: Alat Musik tiup Untuk Menandai Dimulainya Tahun Yobel Tahun Yobel (Ibrani: יובל) adalah salah satu perayaan keagamaan dalam tradisi Yahudi. Secara sederhana, tahun ini dikenal sebagai tahun ke-limapuluh yang dalam bahasa Inggris dikenal dengan ungkapan jubilee.[1][1][2] Dalam tradisi Yahudi, tahun Yobel dirayakan bersamaan dengan Hari Raya Pendamaian (Ibrani: yom kippur).[3] Perayaan ini dibuka dengan meniupkan sangkakala (shofar) yang tidak hanya me...

 

Pedro Calungsod

Santo Pedro CalungsodKatekis dan Martir Awam [1]Lahirsekitar 1655Wilayah Visayas, Filipina[2]Meninggal2 April 1672(1672-04-02) (umur 17) [2]Tumon, GuamDihormati diGereja KatolikBeatifikasi 5 Maret 2000, Basilika St. Petrus, Kota Vatikan oleh Paus Yohanes Paulus IIKanonisasi 21 Oktober 2012, Basilika St. Petrus, Kota Vatikan oleh Paus Benediktus XVITempat zairahCebu Archdiocesan Shrine of Saint Pedro Calungsod, Archbishop's Residence Compound, 234 D. Jakosalem St.,...

 

Protestant Church of the Augsburg Confession in Austria

Lutheran church in Austria Protestant Church of the Augsburg Confession in AustriaEvangelische Kirche Augsburgischen Bekenntnisses in ÖsterreichThe Lutheran Church in ViennaClassificationProtestantOrientationLutheranPolitypresbyteral-synodal[1]BishopMichael ChalupkaAssociationsLutheran World Federation,World Council of Churches,Conference of European Churches,Community of Protestant Churches in EuropeRegionAustriaHeadquartersVienna, AustriaOrigin16th centurySeparated fromRoman Cathol...

Flugplatz Betzdorf-Kirchen

Verkehrslandeplatz Betzdorf-Kirchen Betzdorf-Kirchen (Rheinland-Pfalz) Betzdorf-Kirchen Kenndaten ICAO-Code EDKI Flugplatztyp Verkehrslandeplatz Koordinaten 50° 49′ 2″ N, 7° 49′ 50″ O50.8171666666677.8305343.2Koordinaten: 50° 49′ 2″ N, 7° 49′ 50″ O Höhe über MSL 343,2 m  (1.126 ft) Verkehrsanbindung Entfernung vom Stadtzentrum 5 km nordwestlich von Betzdorf Straße L 279, L 280 Basisdate...

 

Reaksi Chichibabin

Reaksi Chichibabin merupakan sebuah reaksi yang digunakan untuk menghasilkan senyawa turunan 2-aminopiridina menggunakan reaksi piridina dengan natrium amida. Reaksi ini dilaporkan oleh Aleksei Chichibabin pada tahun 1914. Aminasi langsung piridina dengan natrium amida berlangsung dalam amonia cair. Mengikuti mekanisme adisi eliminasi, NH2- nukleofilik teradisi manakala hidrida (H-) melepaskan diri. Sebelum ditemukannya reaksi Chichibabin, hanya substitusi elektrofilik pada cincin piridina ya...

 

صيغة الخيال

هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فضلًا، ساعد بإضافة وصلة إليها في مقالات متعلقة بها. (مارس 2019) صيغة الخيال في الثقافة الشعبية ، صيغة الخيال هي الأدب الدي يعيد استخدام القصة والأحداث في المحتوى الذي تكون فيه الروايات متوقعة.[1] وهي مشابهة لنوع الخيال ا

United Nations Partition Plan for Palestine

1947 plan to divide British Palestine Partition of Palestine redirects here. For the partition of Palestine into Israel, the Gaza Strip, and the West Bank, see 1949 Armistice Agreements. United Nations resolution adopted in 1947 UN General AssemblyResolution 181 (II)UNSCOP (3 September 1947; see green line) and UN Ad Hoc Committee (25 November 1947) partition plans. The UN Ad Hoc Committee proposal was voted on in the resolution.Date29 November 1947Meeting no.128CodeA/RES/181(II) (Docume...

 

براتو

براتو    علم شعار الاسم الرسمي (بالإيطالية: Prato)‏    الإحداثيات 43°52′51″N 11°05′48″E / 43.880813888889°N 11.096561111111°E / 43.880813888889; 11.096561111111  [1] تقسيم إداري  البلد إيطاليا (18 يونيو 1946–) مملكة إيطاليا (17 مارس 1861–18 يونيو 1946) دوقية توسكانا الكبرى (27 أغسطس 1569–20 مار

 

Madam C. J. Walker

African American entrepreneur, philanthropist, and activist (1867–1919) Madam C.J. WalkerWalker c. 1914BornSarah Breedlove(1867-12-23)December 23, 1867Delta, Fifth Military District (Louisiana), U.S.DiedMay 25, 1919(1919-05-25) (aged 51)Irvington, New York, U.S.Resting placeWoodlawn Cemetery (Bronx, New York)OccupationsBusinesswomanhair care entrepreneurphilanthropistactivistKnown forFounder of Madam C. J. Walker Manufacturing CompanySpouses Moses McWilliams ​ R...

Tristana (novel)

This article does not cite any sources. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Tristana novel – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (February 2010) (Learn how and when to remove this template message) 1892 novel by Benito Pérez Galdós Tristana is a novel by Spanish author Benito Pérez Galdós, first published in 1892. Manuscript of Tristana...

 

Heartstrings (seri televisi)

HeartstringsPoster promosi untuk HeartstringsGenreRomansa, Komedi, DramaDitulis olehLee Myung-sookSutradaraPyo Min-sooPemeranPark Shin-hye Jung Yong-hwa Song Chang-euiLagu penutupYou've Fallen for Me oleh Jung Yong-hwaNegara asalKorea SelatanBahasa asliKoreaJmlh. episode15 +1 spesialProduksiProduser eksekutifChoi Hong-miProduserLee Jin-seok Kim YangDurasi70 menit Rabu dan Kamis pukul 21:55 (WSK)Rumah produksiJS PicturesRilisJaringan asliMBCRilis asli29 Juni (2011-06-29) –18 Agustu...

 

Kunice (województwo dolnośląskie)

Artykuł 51°13′27″N 16°14′55″E - błąd 39 m WD 51°13'27"N, 16°14'52"E - błąd 39 m Odległość 61 m Kunice wieś Dwór w Kunicach Państwo  Polska Województwo  dolnośląskie Powiat legnicki Gmina Kunice Liczba ludności (III 2011) 1597[1] Strefa numeracyjna 76 Kod pocztowy 59-216[2] Tablice rejestracyjne DLE SIMC 0364883 Położenie na mapie gminy KuniceKunice Położenie na mapie PolskiKunice Położenie na mapie województwa dolnośląskiegoKu...

Paul Wilhelm Schmiedel

German theologian (1851–1935) Paul Wilhelm Schmiedel Paul Wilhelm Schmiedel (December 22, 1851 – April 10, 1935) was a German theologian and professor of New Testament exegesis born in Zaukeroda (Zauckerode, now a part of Freital, Saxony) near Dresden. He studied theology in Jena, where he had as instructors Otto Pfleiderer (1839–1908) and Richard Adelbert Lipsius (1830–1892). In 1879 he received his habilitation, and from 1893 to 1923 was a full professor at the University of Zur...

 

Felty's syndrome

Autoimmune diseaseThis article needs to be updated. Please help update this article to reflect recent events or newly available information. (December 2022)Medical conditionFelty's syndromeSpecialtyRheumatology Felty's syndrome (FS), also called Felty syndrome,[1] is a rare autoimmune disease characterized by the triad of rheumatoid arthritis, enlargement of the spleen and low neutrophil count. The condition is more common in those aged 50–70 years, specifically more prevalent ...

 

Jean II de Montfaucon

Jean II de Montfaucon Titre seigneur de Montfaucon (1309-1318) Autres titres seigneur d'Orbe et d'Échallens Successeur Henri de Montfaucon Biographie Naissance 12?? Décès 1318 Père Gauthier II de Montfaucon Mère Mathilde/Mahaut de Chaussin Conjoint Agnès de Durnes Enfants Jeanne modifier  Château féodal de Montfaucon Jean II de Montfaucon, (? - 1318), est seigneur de Montfaucon, d'Orbe et d'Échallens. Biographie En 1317 il signe deux conventions avec Amédée V de Savoie, dans l...

The Secret Partner

1961 British filmThe Secret PartnerDirected byBasil DeardenWritten byDavid PursallJack SeddonProduced byMichael RelphStarringStewart Granger Haya Harareet Bernard LeeCinematographyHarry WaxmanEdited byRaymond PoultonMusic byPhilip GreenProductioncompanyMetro-Goldwyn-Mayer British StudiosDistributed byMetro-Goldwyn-Mayer[1]Release dates15 March 1961 (Seattle, Washington) (U.S.)Running time91 min.CountryUnited KingdomLanguageEnglishBox office636,428 admissions (France)[2] The Se...

 

Aransas Bay

Bay on the Gulf Coast in Texas, United States This article is about the bay. For other uses, see Aransas (disambiguation). Aransas BayPiers near FultonAransas BayLocationTexas Gulf CoastCoordinates28°03′01″N 96°59′30″W / 28.05028°N 96.99167°W / 28.05028; -96.99167Ocean/sea sourcesGulf of MexicoBasin countriesUnited StatesSurface area111,780 acres (45,240 ha)[1] Aransas Bay is a bay on the Texas Gulf Coast, approximately 30 miles (48 k...

 

Basketball at the 2003 Pan American Games

International sporting eventBasketball at the 2003 Pan American GamesVenuePalacio de los DeportesDatesAugust 2–8, 2003Teams8Medalists  Brazil  Dominican Republic  Puerto Rico«1999 2007» This page shows the results of the basketball tournament at the 2003 Pan American Games, held in the Palacio de los Deportes Virgilio Travieso Soto in Santo Domingo, Dominican Republic from August 2 to August 8, 2003. Men's tournament Group A Group B Brazil Canada Dominican Re...

Condor (APC)

Armoured personnel carrier Condor APC A Condor of the Malaysian Army.TypeArmoured personnel carrierPlace of originGermanyService historyWarsKurdish-Turkish conflictSomali Civil WarSpecificationsMass12.4 metric tons[1]Length6.13 m[1]Width2.47 m[1]Height2.18 m[1]Crew2+12Mainarmament20 mm cannonSecondaryarmament7.62 mmEngineMercedes Benz OM352A / 6 cylinder diesel engine[1]168 hp (125 kW)SuspensionPortal axle with coil spring and shock-absorbers&...

 

If Tomorrow Comes (miniseries)

American TV series or program If Tomorrow ComesAlso known asSidney Sheldon's If Tomorrow ComesGenreCrimeDramaMysteryBased onIf Tomorrow Comesby Sidney SheldonScreenplay byCarmen CulverStory bySidney SheldonDirected byJerry LondonStarringMadolyn SmithTom BerengerDavid KeithTheme music composerNick BicâtCountry of originUnited StatesOriginal languageEnglishNo. of episodes3ProductionExecutive producerBob MarkellProducersCarmen CulverNick GillottProduction locationsFondation Ephrussie de Ro...

 
Kembali kehalaman sebelumnya