Parlament Republike Moldavije jest vrhovno predstavničko tijelo Republike Moldavije, jedini državni zakonodavni organ, sastavljen od jednog doma sa 101 izabranim poslanikom, na period od 4 godine. Parlament se bira univerzalnim glasanjem, ravnopravnim direktno, tajno i slobodno. Predsjednika Parlamenta Republike Moldavije bira Parlament, sa najmanje 52 glasa.
Ustavni sud Republike Moldavije, na prijedlog Centralne izborne komisije, odlučuje da potvrdi ili poništi mandat poslanika. Mandat je nevažeći u slučaju kršenja izbornog zakonodavstva. Parlament se sastaje na sazivanju predsjednika Parlamenta u roku od 30 dana od održavanja izbora. Mandat parlamenta je produžen do zakonske sjednice novog sastava. U tom periodu ne može se mijenjati Ustav i ne mogu se usvajati, mijenjati ili ukidati organski zakoni.[1]
Posljednji parlamentarni izbori održani su 11. jula 2021. godine [2] Vanredni parlamentarni izbori rezultirali su ubjedljivom pobjedom Stranke akcije i solidarnosti (PAS).[3]
Aparat
Narodno osoblje obezbjeđuje organizacionu, informatičku i tehnološku pomoć radu Parlamenta, Stalnog biroa, stalnih komisija, poslaničkih frakcija i narodnih poslanika. Strukturu i lični dosije skupštinskog osoblja odobrava Parlament.
Zakonodavna procedura
Prema Ustavu Moldavije (1994.), parlament je vrhovni predstavnički organ i jedinstvena zakonodavna vlast u državi. Pravo zakonodavne inicijative imaju narodni poslanici, predsjednik (osim prijedloga za reviziju Ustava) i Vlada. U ostvarivanju ovog prava narodni poslanici i predsjednik države dostavljaju Skupštini nacrte i zakonske prijedloge, a Vlada nacrte.
Parlamentarne frakcije
U cilju formiranja radnih tijela i organizovanja rada parlamenta, poslanici obrazuju poslaničke frakcije koje se sastoje od najmanje 5 poslanika izabranih na osnovu lista izbornih kandidata, kao i poslaničke frakcije u istom brojčanom sastavu kao i nezavisni poslanici. Poslaničke frakcije se konstituišu u roku od 10 dana od zakonskog konstituisanja parlamenta.
Parlamentarni odbori
- Odbor za poljoprivredu i prehrambenu industriju
- Odbor za kulturu, obrazovanje, istraživanje, mlade, sport i masovne medije
- Odbor za privredu, budžet i finansije
- Odbor za životnu sredinu i regionalni razvoj
- Odbor za ljudska prava i međunacionalne odnose
- Odbor za nacionalnu sigurnost, odbranu i javni red
- Odbor za javnu upravu
- Odbor za socijalnu zaštitu, zdravlje i porodicu
- Odbor za vanjsku politiku i evropske integracije
- Sudski odbor za imenovanja i imunitet
- Odbor za kontrolu javnih finansija
Predsjednici parlamenta Moldavije
Zgrada parlamenta
Zgrada parlamenta je ranije bila mjesto okupljanja Centralnog komiteta moldavskog ogranka Komunističke partije Sovjetskog Saveza, a izgrađena je između 1976. i 1979. godine. Nalazi se na Bulevaru Stefana Velikog, ranije poznatom kao Bulevar Lenjina . Arhitekti su bili Alexander Cerdanțev i Grigore Bosenco. Zgrada je oštećena tokom građanskih nemira 2009. [4], a popravke su obavljene 2012. i 2013. godine. Parlament se vratio u obnovljenu zgradu u februaru 2014.[5]
Reference