{{Infokutija lijek
| Naziv lijeka = Praktolol
| Druga_imena =
| Grupa = Beta blokatori
| Trgovačka imena = Eraldin, Dalzic, Praktol, Cardiol, Pralon, Cordialina, Eraldina, Teranol
| ATC kodovi = C07 AB01
| CAS_registarski_broj =6673-35-4
| Dostupnost bez recepta =
| Strukturna formula =
| IUPAC ime =(RS)-N-{4-[2-hidroksi-3-(izopropilamino)propoksi]fenil}acetamid
| Sumarna formula =C14H22N2O3
| Molarna masa = 266,336 g/mol
| Tačka topljenja =
| Biološka raspoloživost =
| Metabolizam =
| Poluvrijeme eliminacije=
| Izlučivanje =
Smiles = O=C(Nc1ccc(OCC(O)CNC(C)C)cc1)C
}}
Praktolol – Eraldin, Dalzic, Praktol, Cardiol, Pralon, Cordialina, Eraldina, Teranol – je selektivni beta blokator koji se koristi u hitnim slučajevima liječenja srčane aritmije. Praktolol se više ne koristi, jer je vrlo otrovan, bez obzira na sličnosti hemijske formule sa propranololom. Nakon uvođenja, kod 27 pacijenata, kao neželjene reakcije na praktolol, javile su se keratokonjunktivitis sicca, konjunktivni ožiljci, fibroza, metaplazije i kontrakcije. U nekim slučajevima su se također pojavile osipne, nosne i nadražajne ulceracije, vlaknasti ili plastični peritonitis, pleuritis, kohlearna oštećenja i sekretorni otitis medija. Tri pacijenta pretrpila su duboki gubitak vida, iako je većina zadržala dobar vid. Simptomi i znaci su potvrđeni nakon povlačenja lijeka, ali smanjenje sekrecije suza uporni su kod većine pacijenata (British Medical Journal, 15. mart 1975).
Historija
Ovaj spoj su studira naučnici na Katedri za istraživanje Imperial Chemical Industries (ICI) u Alderley Parku sa fizijatrima na University of Leeds, u ranim 1970-im godinama, kada je bio poznat kao ICI 66082. U istraživanjima su upotrebljeni psi, mačke i pacovi. O ovoj i sličnim molekulama drugih istraživačkih timova sa ICI, ranija istraživanja su izvršena još 1967.[1][2]
Sinteza
NB: Očigledno, dio strukture zasniva se na paracetamolu.
Raspoloživa sinteza se odnosi na apsolutnu konfiguraciju potentnijeg optičkog izomera (+) -mliječne kiseline. Glicerolski derivat (2) nastaje od D-manitola i zadržava optičku aktivnost, a dvije 1° alkoholne funkcije su diferencijalno zaštićene. Izmještanje sa natrij p-acetamidofenoksida (1) daje 3 koji je nezaštićen sa razblaženom kiselinom, a primarna funkcija alkohola je selektivno reagovanje sa jednim molarnim ekvivalentom tozil-lorida i piridina. Zatim se tretira sa NaOH u dimetilsulfoksidu da se dobije 3. Epoksidno otvaranje sa izopropilamin dovodi do optički aktivnog prolactolola (4).
Nuspojave
Nuspojave su slične onima kod drugih beta blokatora, kao što su bronhokonstrikcija, zatajenje srca, hlađnje ekstremitete, umor, depresija i hipoglikemija.[4]
Osim toga, hronična upotreba praktolola može izazvati okulomukokutani sindrom,[4] ozbiljan sindrom čiji znakovi uključuju konjunktivitis sicca i psoriaziformni osipi, otitis i sklerozacijski serozitis. Ovaj sindrom nije uočen u tretmanu s drugim takvim beta blokatorima.[5]
^Danilewicz, J. C.; Kemp, J. E. G. (1973). "Absolute configuration by asymmetric synthesis of (+)-1-(4-acetamidophenoxy)-3-(isopropylamino)propan-2-ol) (practolol)". Journal of Medicinal Chemistry. 16 (2): 168. doi:10.1021/jm00260a020. PMID4405110.
^"Drugs banned in India". Central Drugs Standard Control Organization, Dte.GHS, Ministry of Health and Family Welfare, Government of India. Arhivirano s originala, 21. 2. 2015. Pristupljeno 17. 9. 2013. Referenca sadrži prazan nepoznati parametar: |dead-url= (pomoć)