Mae "Titanic" yn ailgyfeirio i'r erthygl hon. Am ddefnyddiau eraill, gweler Titanic (gwahaniaethu).
Llong deithio gefnforol yn perthyn i gwmni'r White Star Line oedd yr RMSTitanic. Suddodd y llong 11 mis ar ôl iddi gael ei lansio; roedd ar ei thaith gyntaf ar draws yr Iwerydd. Dechreuodd y fordaith o borthladd Southampton i Efrog Newydd ar 10 Ebrill 1912. Dywedir mai enghraifft o 'falchder dynol yn arwain at drychineb' oedd y trasiedi yma.
Titanic oedd llong fwyaf y byd ar yr adeg y cafodd ei adeiladu. Hi oedd yr ail llong o'r ddosbarth Olympic allan o dri a adeiladwyd gan Harland ac Wolff yn Belffast ar gyfer y White Star Line.
Teithiodd y llong o Southampton i Cherbourg, Ffrainc, ac yna i Queenstown, yn Iwerddon, cyn cychwyn ar ei daith i America.
Am 11:40pm ar 14 Ebrill1912 tarodd y Titanic fynydd o rew tua 400 o filltiroedd o Newfoundland. Ar ôl 2 awr a 40 munud, suddodd y llong am 2.20am ar 15 Ebrill. Collodd tua 1,514 o bobl eu bywydau. Achubwyd 705 o bobl yn unig gan nad oedd digon o fadau achub ar gyfer pawb ar fwrdd y Titanic, a nid oedd nifer o'r badau achub yn cael eu llenwi yn llwyr cyn gadael y llong. Roedd gan rai ohonynt 28 o bobl yn unig, allan o 65 lle posib.
Capten y llong oedd Edward J. Smith, a hon oedd ei fordaith olaf cyn ymddeol. Fe fu farw’r person olaf i deithio ar y Titanic, Millvina Dean, yn 98 oed yn 2009. Dim ond deufis oed oedd hi pan suddodd y llong ar y daith yn 1912.
Darganfyddiad
Cafodd y Titanic ei darganfod ar wely'r môr ar 1 Medi 1985 gan dîm o nofwyr tanfor Americanaidd, o dan arweinyddiaeth Robert Ballard. ar ôl archwiliad manwl gan chwiliedyddion robotig Americanaidd a Ffrengig. Mae nifer o alldeithiau wedi ymweld ag olion y llong. Daeth y darganfyddiad yn ystod cyrch gwahanol, lle'r oedd tim Ballard wedi derbyn cais gan yr Llynges Americanaidd i chwilio am ddwy long tanfor niwclear oedd wedi mynd ar goll, yr U.S.S. Thresher ac yr U.S.S. Scorpion.[1]