Ricardo Muruzabal Viteri (Buenos Aires, Argentina, 1951ko uztailaren 7a- Algeciras, Espainia, 2003ko abuztuaren 29a) ezaguna futbol munduan Muruzabal bezala, futbol aurrelaria izan zen. Ibilbide profesionala Espainiako Lehen Mailan 1970eko hamarkadan egin zuen, Real Sociedad eta RCD Español taldeetan jokatuz. Klub hauekin 78 partida jokatu zituen Lehen Mailan, eta 18 gol sartu zituen kategoria honetan.
Ibilbidea
Ricardo Muruzabal Buenos Airesen jaio zen 1951ko uztailaren 7an. Argentinan jaioa izan arren, jaiotzetik espainiar nazionalitatea zuen, gurasoak herrialde horretan euskal etorkinak baitziren. 16 urterekin Ricardo beraiekin Euskal Herrira joan zen bizitzera, Gasteizen finkatu zen eta futbolean jokatzen jarraitu zuen.
1960ko hamarkadan hasi zen Arabako hiriburuan futbolean jokatzen, bertako kluben koloreak defendatzen, hala nola San Ignacio eta San Javier taldeetan. Jokalari gisa nabarmentzen hasi zenean, Deportivo Alavesi eskaini zioten, baina Arabako taldeak bere fitxaketa ukatu egin zuen eta Unión Deportiva Aretxabaletarekin fitxatu zuen azkenean eskualde mailako ligarako. Gipuzkoako talde horretako kidea zela eta, Real Sociedad de Fútbol begiratzaileek fitxatu zuten eta bere filialeko San Sebastián CF taldeko kide bihurtu zen, eta honekin debuta egin zuen estatu mailako kategorian (Hirugarren Mailan) 1970-71 denboraldian.
1971-72 denboraldian Sanseko goleatzaile nabarmenanabarmena izanizan zen, 25 partidutan 17 gol sartu zituelarik. Hurrengo denboraldian, 1972-73an, Sanseko gol marka onak lortzen jarraitu zuen (21 partidatan 12) eta denboraldiaren azken tartean Rafa Iriondo entrenatzaileak lehen taldera igo zuen. 1973ko apirilaren 4an debuta egin zuen CD Orense taldearen aurka Kopako berdinketan, eta Realak 1: 3 galdu zuen. Egun batzuk geroago, apirilaren 8an, Lehen Mailan egin zuen debuta Real Sociedad-Deportivo partidan minutu batzuk jokatuta (1: 0). Kopako berdinketaren bigarren partidan bere lehen gola sartu zuen Realarekin, nahiz eta Reala kanporatua gertatu (4: 3) eta Ligako azken egunean, maiatzaren 20an, Lehen Mailan bere lehen gola sartu zuen, Athletic Cluben aurka euskal derbian, eta gol horrekin aski izan zen partida irabazteko (1: 0).
Muruzabal garai hartan filialetik Realera igo zen etorkizun hadiko jokalaria zen, baina bere ibilbidea ez zen Realeko entrenatzaileek espero zuten mailara iritsi.[1] Edonola ere, kontrako atearen aurrean joko sutsua eta arriskutsua garatu zuen aurrelaria izan zen .
1973-74 denboraldian, jadanik Realeko lehen taldeko kidea zen, eta hurrengo bost denboraldietan hala jarraituko zuen. Urte hauetan Muruzabalek ez zuen postuaren jabetza lortu. Lehenengo bi denboraldietan, Realak Ligako laugarren postua lortu zuen, etaUEFA Koparako sailkapena lortu zuen. Muruzabalek arrakasta horretan izan zuen papera, ordea, txikiagoa izan zen, batez ere jokalaria freskagarria zenez, adibidez, ez zuen UEFAko debuta egin. Klubean egin zuen etaparik onena 1975-76 denboraldiko bigarren itzulian izan zen, aurrekoak baino kanpaina hain bikaina ez izan arren. Erreala azken postuetan zegoen denboraldi hasiera txarraren ondoren, bigarren itzulian zazpigarren postu ohoretsuan amaitu zuen. Bigarren itzuliko iraultza horretan Muruzabalek jarraipena lortu zuen jokoan eta gol ugari sartu zituen. Denboraldi horretan bi hat-trick lortu zituen, bata Athleticen aurkako euskal derbian (3: 2) eta bestea Racingen aurka (3: 2). Muruzabalek denboraldiko taldeko goleatzaile onena izaten amaitu zuen: Ligan 11 gol sartu zituen eta Kopan 2. 1975-76 Generalisimo Kopan, Realean Muruzabal titular zela, txapelketako finalaurrekoetara iritsi zen eta bertan Atlético Madrilek kanporatu zuten.
Hurrengo bi denboraldietan, nahiz eta titular gisa hasi, oso gutxi jokatzen amaitu zuen.
1977-78 denboraldiaren amaieran, ordura arteko Realeko entrenatzaileak, Jose Antonio Irulegik, Espainiako entrenatzaile izateko hartu zuten. Muruzabalek Realarekin kontratua amaitzen zuen, eta Satrustegik, López Ufartek eta Idigorasek titulartasunaren bidea ixten zioten. Momentu horretan eta Irulegiren oniritziarekin, Muruzabal Españolekin negoziatzen hasi zen. Reala, ordea, ez zegoen libre uzteko prest eta kontratua aldebakarrez luzatzeko eskubideaz baliatu zen, garai hartan zegoen atxikitze eskubidea deiturikoa. Egoera horietan, Muruzabalek matxinatu egin zen Realarekin kontratua luzatzea ez onartuz eta "atzerritar" izaera aipatu zuen bere kontratuaren luzapena Realak gauzatzea saihesteko, eskubide hori klubak jokalari nazionalen gain bakarrik balia zezakeelako. Muruzabalen tesiak, ordea, ez zuen aurrera egin, Argentinan jaio eta, beraz, nazionalitate horretarako eskubidea izan arren, jokalaria federazioan Espainiako jokalari gisa agertzen baitzen. Jokalariaren eta zuzendaritza batzordearen arteko eztabaida eta konfrontazio horren ondorioz, Muruzabalek 1978-79 denboraldia taldetik baztertua hasi zuen, [2] zenbait iturriren arabera, Realeko zuzendaritzak betoa jarri baitzion. Egiari zor, 1978-79 denboraldian Muruzabalek ez zuen minutu bakar bat jokatzea lortu Realarekin. Denboraldi erdian, Españolek, Realak eta jokalariak adotasuna lortu zuten eta 7 milioi pezetatan itxi zuten jokalariaren transferentzia.[3]
Muruzabal 1979ko otsailean iritsi zen Españolera, denboraldi erdia lehiatua zegoela eta sasoi baxuan. Ez zuen eragin handirik izan taldean, eta horrekin Ligako azken jardunaldietan 6 partida bakarrik jokatu zituen eta gol bakarra sartu zuen. Bigarren denboraldian bosgarren jardunaldian aukera izan zuen titular gisa aritzeko Espainiako-Betis partidan eta berdinketarekin amaitu zen (0: 0). Partida hartan, Muruzabalek atezaina driblatu ondoren, atea hutsik zegoela gola failatu zuen, eta geroago baloia langara bidali zuen beste behin jokaldi argi batean. Jokaldi horiek Españolean zuen etorkizuna eta kirol ibilbidea modu jakin batean zigilatu zuten. [4] Laster bere laguntzaile handia, Irulegi, kargutik kendu zuten. Fiasko fitxaketa gisa sailkatua, ia baztertuta eta aukerarik gabe, Atotxara egindako Españolen bisitan baino itzuli zen jokatzera. 1980ko abuztuan, Muruzabalek askatasun gutuna erosi zion Españoli, Españolen etapa faltsuari amaiera eman zion; bertan ligako 8 partida jokatu zituen eta gol bakarra sartu zuen. [5]
Askatasun gutunarekin Algeciras CF taldearekin fitxatu zuen, zuela gutxi Bigarren B Mailara jaitsia, kategoria berreskuratzeko asmoa zuen taldea; talde andaluziarraren izar fitxaketa izaki. Muruzabalek denboraldi bat jokatu zuen Algecirasekin, baina taldeak bere igoerako helburuan huts egin zuenean (laugarren geratu zen), eta klubak fitxari aurre egin ezinik, taldetik kanpo utzi zuen. [6]
Talderik gabe, Muruzabal Alavesen probetan aritu zen 1981eko abenduan, [7] baina jokalariak ez zuen bere jaioterriko taldearekin sinatu, eta 30 urte besterik ez zituenean bere ibilbide profesionalari amaiera ematea erabaki zuen.
Futbolari garaian dagoeneko Ibizan ostalaritza negozietan sartua zegoen eta , KU IBIZA diskoteka ospetsua sortu zuen bere Realeko bikotekidearekin batera, "Tigre" Santamaria,[8] (urte batzuk geroago, 1993an, ETA, hilko zuena), eta bertan biltzen zen inguruko goi gizartea. Muruzabalek Andaluzian finkatu zen eta Algecirasen hil zen 2003an, 52 urte zituela gaixotasun luze baten ondoren. Alarguna eta hiru alaba utzi zituen.
Erreferentziak
Kanpo estekak
.png){kind=small}
