Bram Stoker

Bram Stoker
	;
Beathaisnéis
Breith	(en) Abraham Stoker ; 8 Samhain 1847; Cluain Tarbh (Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus na hÉireann)
Bás	20 Aibreán 1912 ; 64 bliana d'aois; St George's Square, England (en)
Siocair bháis	Bás nádúrtha (Néaraishifilis agus stróc)
Áit adhlactha	Créamatóiriam Golders Green
Státseirbhíseach
Reachtaire de Chumann Staire an Choláiste
Faisnéis phearsanta
Scoil a d'fhreastail sé/sí	Coláiste na Tríonóide, Baile Átha Cliath - glanmhatamaitic (1864–1870)
Dath súile	Donn
Dathán gruaige	Folt rua
Gníomhaíocht
Réimse oibre	Úrscéal Gotach
Gairm	scríbhneoir, scríbhneoir scripte, cléireach, léirmheastóir drámaíochta, iriseoir, úrscéalaí, bainisteoir amharclainne
Fostóir	Lyceum Theatre, bainisteoir amharclainne (1878–1902); Caisleán Bhaile Átha Cliath, cléireach (1870–1878)
Seánra	Litríocht Ghotach agus litríocht uafáis
Teangacha	Béarla
Saothar
	Saothar suntasach (1881) Under the Sunset; (1890) The Snake's Pass; (1890í) Dracula; (1895) The Shoulder of Shasta; (1895) The Watter's Mou'; (1898) Miss Betty; (1902) The Mystery of the Sea; (1905) The Man ;
Suíomh a chartlainne	Leabharlann Ollscoil Leeds [ BC MS 19c Stoker] ;
Teaghlach
Céile	Florence Balcombe
Páiste	Irving Stoker
Athair	Abraham Stoker
Siblín	Thornley Stoker, An Chéad Bhairnéad, George Stoker agus Thomas Stoker
	Síniú
Suíomh gréasáin	bramstoker.org

Scríbhneoir Éireannach ab ea Abraham Stoker, (8 Samhain, 1847 - 20 Aibreán, 1912), nó Bram Stoker, mar a thugtar air de ghnáth. Scríobh sé úrscéalta agus gearrscéalta don chuid is mó, agus is é an t-úrscéal úd Dracula an leabhar is cáiliúla a tháinig óna pheann.

Lena lá féin, áfach, bhí níos mó clú air mar amharclannaí, nó bhí sé ina chúntóir phearsanta don aisteoir Shasanach Henry Irving agus ina úinéir agus ina bhainisteoir ar an amharclann úd Lyceum Theatre i Londain.

Saol in Éirinn

Rugadh Stoker i mBaile Átha Cliath sa bhliain 1847. Ba iad a thuismitheoirí ná sean-Abraham Stoker ó Bhaile Átha Cliath agus an feiminí Charlotte Mathilda Blake Thornley, arbh as Béal Átha Seanaidh i gCo. Dhún na nGall di, agus a d'fhás suas i Sligeach.

D’fhás Bram Stoker suas ag 15 Corrán Marino^[1], Cluain Tarbh. Bhí tinneas ina leannán ar Bhram Stoker nuair a bhí sé óg, agus é ag coimeád na leapa an chuid ba mhó den am. Chuaigh a chéad óige go mór mór i gcion ar Stoker, rud a bhí le haithint ar a chuid saothair níos déanaí. Fuair sé biseach ón tinneas de réir a chéile, agus ina fhear fásta dó, bhí sé ina dhuine sách sláintiúil. Thosaigh sé an imirt sacair san ollscoil (Coláiste na Tríonóide, Baile Átha Cliath), agus rinne sé staidéar ar an stair, ar an litríocht agus ar an matamaitic. Tar éis tamaill, chuaigh sé sa státseirbhís, ach ní raibh mórán suime aige sa chineál sin oibre. Mar sin, chuaigh sé le hiriseoireacht agus fuair sé post leis an nuachtán The Evening Mail.

Londain

Sa bhliain 1878, phós Stoker Florence Balcome, cailín a bhí ina banchara ag Oscar Wilde roimhe sin. Chuaigh siad go Londain. Thosaigh Stoker ag obair ina bhainisteoir ar an Lyceum Theatre sa bhliain 1879, áit a raibh a chara Henry Irving ag aisteoireacht. Bhí an cairdeas seo an-tábhachtach d'Irving, agus chuidigh Irving leis aithne a fháil ar mhaithe agus ar mhóruaisle na príomhchathrach. Nuair a rugadh mac do Stoker agus a bhean sa bhliain 1879, bhaist siad Irving Noel Thornley Stoker air.

Bhí Stoker ag obair ina chúntóir phearsanta d'Irving, agus é ag tionlacan an aisteora timpeall an domhain. Bhí sé an-mhór le hIrving, agus é á adhradh, fiú. Barrúil go leor níor tháinig sé go hOirthear na hEorpa riamh, cé gurbh ansin a shuigh sé cuid d'imeachtaí an úrscéil is clúití dár chum sé.

Ón taobh eile de, ar a chamchuairt dó in éineacht leis an aisteoir, fuair Stoker áiméar cuairt a thabhairt ar na Stáit Aontaithe, agus d'fháiltigh beirt Uachtarán, Theodore Roosevelt agus William McKinley, an t-aisteoir agus an cúntóir chucu sa Teach Bán. Bhí Stoker an-doirte do na Stáit Aontaithe, agus bhí laochra Meiriceánacha i gcuid de na húrscéalta a scríobh sé.

Whitby

Chaith Stoker cuid mhaith ama freisin ina chónaí i Whitby in iarthuaisceart Shasana. Thug sé cuairt ar Whitby don chéad uair i 1890. Lonnaigh sé cuid mhór d'imeachtaí a úrscéil mhóir Dracula sa bhaile seo. Foilsíodh an leabhar sa bhliain 1897.

Fuair Bram Stoker bás i Londain sa bhliain 1912. Bhí sé faoi bhrú oibre ag an am agus bhí gallbholgach air; b'fhéidir gur bhuail stróc é.

Saothair

Úrscéalta

1875 The Primrose Path
1890 The Snake's Pass
1895 The Watter's Mou'
1895 The Shoulder of Shasta
1897 Dracula (Eagrán i nGaeilge do dhéagóirí, ISBN 1-85791-269-1, An Gúm 1997. Eagrán iomlán, ISBN 1-85791-259-4, An Gúm 1997)
1898 Miss Betty
1902 The Mystery of the Sea
1903 The Jewel of Seven Stars
1905 The Man (AKA: The Gates of Life)
1908 Lady Athlyne
1908 Snowbound: The Record of a Theatrical Touring Party
1909 The Lady of the Shroud
1911 Lair of the White Worm

Leaganacha go Gaeilge

1997 Dracula - Eagrán do Dhéagóirí Gearrinsint a scríobh Emmet B. Arrigan. Is í a mháthair, Mary Arrigan, a rinne na léaráidí agus Gabriel Rosenstock a d’aistrigh go Gaeilge.
1933. Dracula.^[2] Bram Stoker a scríobh. Seán Ó Cuirrín a chuir i nGaeilge. Ion Codrescu a mhaisigh. Maolmhaodhóg Ó Ruairc a chóirigh is a chuir in eagar. An Gúm, Baile Átha Cliath.

Gearrscéalta

Under the Sunset
- Under the Sunset
- The Rose Prince
- The Invisible Giant
- The Shadow Builder
- How 7 Went Mad
- Lies and Lilies
- The Castle of the King
- The Wondrous Child
Dracula's Guest (1914)
- Dracula's Guest
- The Judge's House
- The Gipsy Prophecy
- The Coming of Abel Behenna
- The Burial of the Rats
- A Dream of Red Hands
- Crooken Sands
- The Secret of the Growing Gold

Tagairtí

↑ "Corrán Marino/Marino Crescent" (ga). Logainm.ie. Dáta rochtana: 2020-04-20.
↑ Maitiú Ó Coimín (31 DF 2015). "‘Dracula’ ar fáil ar Kindle in am d’Oíche Shamhna" (ga-IE). Tuairisc.ie. Dáta rochtana: 2022-04-20.