A Abadía de Cluny é unha antiga abadíabeneditina da cidade de Cluny, situada no departamento de Saône-et-Loire, na rexión de Burgundy-Franche-Comté, no centro-leste de Francia. É unha das máis ilustres do mundo pola santidade dos seus abades e monxes, polo número de relixiosos que tiñan suxeitos en toda Europa, por ser o culmen da gran Congregación monástica do seu nome (cluniacenses), polos seus magníficos edificios e rico tesouro de xoias, reliquias e libros, hoxe en día perdidos e destruídos, sobre todo, durante a Revolución francesa, pois en 1790, a abadía foi saqueada e destruída en gran parte polos revolucionarios. Hoxe tan só permanece unha pequena parte do conxunto orixinal.
No 2007, a abadía foi considerada como Patrimonio europeo.[1] Dende finais do século XIX, unha sonada escola de enxeñería "Arts et Métiers ParisTech", ocupa unha parte das instalacións da abadía. O Hotel de Cluny de París, datado contra 1334, fora a antiga residencia dos abades na cidade. En 1833, foi reconvertido en museo público e, máis aló do nome, xa non ten relación algunha coa abadía.
Historia
Reconstrución da igrexa abacial de Cluny.
Foi fundada o 11 de novembro de 910 por Guillerme I, o piadoso, duque de Aquitania[2][3][4] e conde de Auvernia, que instalou alí ao abade Bernón de Baume, e a dedicou a San Pedro Apóstolo, e puxo a abadía baixo a autoridade inmediata do papa Serxio III. A abadía e a súa constelación de dependencias pronto se converteron nun exemplo do tipo de vida relixiosa do século XI.
Do mesmo xeito que o abade Bernón, os primeiros monxes procedentes do mosteiro de Baume estableceron unha observancia máis perfecta da norma de San Bieito, xunto cos estatutos de Aquisgrán e os usos de San Bieito de Aniana, que no século anterior restaurara a disciplina monástica en gran número de conventos da Galia. A vida reformadísima dos cluniacenses pronto foi imitada por moitos outros mosteiros, grazas ao celo dos sucesores de Bernón de Borgoña, que foron San Odón (926-43), San Aymar (943-954), San Maiol (954-994), Santo Odilón (994-1048), San Hugo (1048-1109), este levará a Cluny ao auxe da súa gloria. En 1054 fundou a Charité sur Loire: en 1055, o mosteiro feminino de Marcigny, o berce das monxas cluniacenses.
Tamén debe a fundación de San Pancracio de Lewes en Inglaterra, líder dos cluniacenses ingleses. E grazas á súa boa amizade con Afonso VI, fundouse unha importante serie de mosteiros en Castela: este é o caso especialmente de Santa María de Nájera (1079). Hugo tamén comezou a gran basílica cluniacense, unha das mellores e máis grandes igrexas de Francia, que acabou o abade Pedro o Venerábel (1123-1158) e consagrou o Papa Inocencio II en 1130.
Neste tempo, Cluny estaba no seu cume e, ademais de dar monxes a moitos outros mosteiros, mantiña 460 relixiosos, moitos deles ilustres en santidade e en erudición, algúns tamén distinguidos polas dignidades que lograron na Igrexa. A fundación da Congregación cisterciense e as rivalidades e diferenzas que existían entre ela e o mosteiro de Cluny eran bastante prexudiciais para este, a pesar da brillante defensa que fixo dos seus costumes, usos e cerimonias o abade Pedro o Venerábel, un dos personaxes máis ilustres da súa época.
Os sucesores xa non estiveron todos á mesma altura; non obstante, tense esaxerado moito a decadencia que se supón que comezou inmediatamente en Cluny, tamén atribuíndoa á súa dependencia con clara inxustiza, que é moito maior noutros mosteiros de hábito negro, porque tanto en Francia como no resto de Europa, florecían e continuaron sempre observantes moitos outros que non tiñan nada en común con Cluny, se non era profesar a mesma regra.
No mesmo século de Pedro o Venerábel gobernou Cluny, Teobaldo, que de abade de San Basilio ascendeu a este en 1880 (1880-1884) e logo a un cardeal predecesor para o nomeamento do papa Alejandro III e foi finalmente promovido ao cardeal bispo de Ostia para Luci III (1884-1888). Gerard de Lausana, abade nº 19 de Cluny (1215) máis tarde foi bispo de Valença e finalmente patriarca de Xerusalén (1230); A abrazada VI de Sales (ou Rochecorbon), trasladada de Sant Martí de Tours, gobernou oito anos e consagrado bispo de Langres, morreu na expedición de Terra Santa (1244-1250). En 1244 foi sucedido por Guillerme III de Pontoise, antes de ser Charité, que logo de catorce anos ascendeu o bispo de Agen (1248) e morreu sendo patriarca de Xerusalén en 1263.
A principios do século XIV, Henri I de Fautrières, gobernou en Cluny durante once anos e foi nomeado bispo de Saint-Flour (1319-1320). Pierre II de Chastelus, elixido en 1322, médico en teoloxía, logo de vinte anos de goberno, ascendeu ao asento episcopal de Valença (1342-1350). Androin de la Roche, doutor en Teoloxía (1351), foi creado cardeal do título de Saint Marcel por Inocencio VI (1361). É coñecido na historia. Morreu en Viterbo en 1369. Incluso no século XV Cluny tiña excelentes abades. Oddó II, da Ferrière, anteriormente Savigny, gobernou 33 anos, destacando a santidade da vida e do espírito profético. Joan III de Borbón, que o sucedeu en 1456, foi relixioso en Sant Andreu d'Avignon; presidiu Cluny por vinte e dous anos, dando novas leis para preservar a disciplina monástica e, aínda que foi nomeado bispo, quería ser enterrado en Cluny. En 1481 sucedeu a Jaume II de Amboise, que presidiu durante trinta e catro anos e que retomará unha reforma de Cluny en 1486 e promulgará unha regulación xeral da reforma en 1494, reorganizando o sistema de visitas e expulsando a todos o ben indesexable e restaurando en todas partes a vida común, incluído o peche. Jaume morreu sendo bispo de Clermont. Geoffroy d'Amboise e Aymard II de Boissy aínda eran abades regulares; pero en 1529 Cluny comezou a eloxiar aos comendadores, cuxas guerras non puideron escapar no futuro, polo que tivo que resumir notablemente, tanto no espiritual como no temporal. Richelieu e Mazzarino, que tiñan poucos clérigos, chamados abades Cluny, para gozar dos seus ingresos brutos.
A orde beneditina foi clave na estabilidade alcanzada pola sociedade europea do século XI, en parte debido a que era o modelo de estilo da vida monástica en Occidente desde finais do século X. Unha sucesión de abades competentes tamén eran figuras relevantes no terreo internacional. O propio mosteiro de Cluny converteuse no mosteiro máis grande e máis prestixioso, e na mellor institución monástica preparada en Europa. A influencia de Cluny estendeuse desde a segunda metade do século ata principios do século XII .
A igrexa, que tiña a forma de cruz patriarcal, tiña aproximadamente 147 m longo por uns 35 m de ancho entrando nela por un vestíbulo de 31 m de longo e 24 de ancho. O seu tesouro en reliquias, vasos e adornos sagrados era inestimable. En 1561 foi saqueada polos herexes, calculando en 2 000 000 libras o ouro e prata que sacaron dese lugar. Tamén destruíron a rica biblioteca, que contiña non menos de 1 800 códices manuscritos, froito do traballo beneditino, que incluían os escritos dos papas e autores antigos.
A antiga abadía conserva, ademais dos claustros, unha gran porta románica do século XI, o graneiro do s. XIII e a fachada do papa Xelasio I, de estilo gótico pero de data moi tardía. No interior do recinto da Abadía hai catro torres: a do muíño e a das peles, cadradas; a Ronda e a de Fabri, erixida no século XIV polo abade deste nome; da igrexa grandiosa abacial, cuxo longo era de 49 m só se conservan o brazo meridional do crucero, os campanarios do reloxo e da bendita auga e as capelas de Santo Estevo, San Marcial e a de Borbón, esta última debida ao abade Xoán III de Borbón no século XV.
Tradicionalmente, establécese a súa construción en tres fases ou etapas: Cluny I (dende a fundación en 910), Cluny II (a partir do 981 ou 991) e Cluny III (dende 1135).[4] Finalmente, a destrución produciuse entre 1809-1823.[5]
Personaxes
A fama da santidade e a observancia de Cluny atraeron os personaxes máis importantes desde os primeiros tempos. Neste mosteiro terminou os seus días o piadoso Gregorio VI logo de renunciar á tiara en 1046. De Cluny partiu para ocupar o trono de Polonia, Casimiro, que era monxe e diácono (1041), pero nunca foi un abade como algúns historiadores quixeron crer; Siegfried, arcebispo de Maguncia, renunciou á dignidade de reclinarse en Cluny, desde onde volveu ao seu arcebispado en 1084. Aquí tamén os hábitos San Teotger, fillo do Conde de Metz e bispo da mesma cidade, tivo lugar ao redor de 1100; Guido, conde de Albi ao redor de 1060; Enric, fillo do conde de Blois e irmán de Esteve, rei de Inglaterra, deixando despois ser abade de Glastenbury e bispo de Winchester (m. 1171); Hugo, duque de Borgoña (1108); Guido, conde de Macón, con 30 soldados (1224); etc . .
O número de ilustres varóns que floreceron en Cluny non era inferior e ilustraron a Igrexa coa súa vida e doutrina. Resulta imposible enumeralos a todos peros entre os principais destacan: San Gregorio VII, Urbano II, Pascual II e Calixto II, Papas; San Xerardo, cardeal Bispo de Lión, sobriño de Urbano II (1101); Alberic Belbacense, tamén cardeal Bispo de Ostia (1148); Imar, cardeal bispo de Frascati (1144); Jean de Franciogie, arcebispo de Besançon e cardeal bispo de Sabina, e legado en España (1233); Giovanni de Cres, cardeal prelado de San Pedro e San Marcelino (1294); Guillem d'Aigrefeuille, arcebispo de Zaragoza, predecesor cardeal de San Calixto, máis tarde cardeal bispo de Sabina (1369); Gérard du Puy, bispo de Saint Flour e de Carcasona e cardeal predecesor de San Clemente (1375); Guillaume d'Estouteville, prelado de varias dioceses, arcebispo de Ruán, cardeal, decano do Sacro Colexio (1483); André d'Espinay, arcebispo de Lión e predecesor cardeal de Sant Silvestre e Sant Martín (1500); Durand de Bredon, arcebispo de Tolosa (1120); Raynaldo, arcebispo de Lión(1120); Teobaldo, bispo de París (1130); Esteve, patriarca de Constantinopla (1128); Hugo III de Amiens, arcebispo de Ruán (1130) e moitos outros.
Tamñen adquiriron unha certa notoriedade, Ponç, abade do mosteiro e cardeal, que foi destituído polo papa Honorio II (m 1126) e Pietro Pierleoni, que fde monxe de Cluny pasou a cardeal e disputou a tiara a Inocencio II baixo o nome de Anacleto II ( 130-1138). Entre os máis relevnates santos están Sant Alferi (Alferio Pappacarbone), que axiña estendeu a orde beneditina en toda Italia, converténdose no superior de 3.000 monxes, xa que fundou a Abadía territorial da Santissima Trinità di Cava Tirreni. Foron notables pola súa doutrina Rodolfus Glaber, un notable historiador; Algero, home dos máis sabios da súa época (1150); Ricardo (1160); Rodulfo, discípulo de Pedro o Venerable ; Pere Pictaviense (1130), Pierre Albert, prior maior de Cluny, doutor en Dereito (1420); Jean Raulin, médico en teoloxía e famoso predicador (1490), e outros que se designan nos seus respectivos lugares.
Privilexios de Cluny
Non é sorprendente que os pontífices e os reis acumulen privilexios a un mosteiro tan ilustre. Xa desde a súa fundación estaba exento da xurisdición episcopal e inmediata ao pontífice. Este privilexio foi confirmado solemnemente por San Gregorio VII en 1077, e logo moitos outros papas engadiron novos privilexios, como Urbano II, Pascual II, Calixto II, Honorio II, Inocencio II, Uxío III, etc.
Os antigos costumes deste convento foron consignados polo monxe de Udalric en tres libros, que son como un complemento cerimonial ao dominio beneditino, escrito polos primeiros abades cluniacenses: o primeiro en publicalo foi o P. Lucas de Achery e taménse atopa reproducido na Patroloxía de Migne.
A destrución do mosteiro cluniacense foi ordenada o 13 de febreiro de 1790 por decreto dos republicanos. Os monxes víronse na necesidade de abandonar esa abadía secular chea de tumbas e recordos. Posteriormente, en outubro de 1793 os revolucionarios convertéronse en propietarios dos edificios e colleron as campás da torre para fundir canóns; en novembro, arrincaron as cruces e, ao final, apareceu unha multitude de xente que profanou todo cando santo e sagrado acharon no seu camiño, arrastrando as imaxes, logo de destruír os altares. Neste saqueo, as mulleres tamén participaron, e axudaron a destruílas para aproveitar a seda e o ouro coas que máis tarde se engalanaron. Un reitor renegado tamén continuou a saquear, adquirir e vender, novamente, o cadeirado do santuario.
Dise que pasando Napoleón a través de Borgoña, onde está situado Cluny, para ir a Italia, o concello pedíralle que se achegara para visita-la cidade. O emperador respondeu abruptamente:
Vendeu e destruíu a súa grande e fermosa igrexa; ide en mala hora, pois sodes uns vándalos; xamais visitarei Cluny
↑Camus Lineros, Emilio (2010). Crónica de la lengua castellana(en castelán). Santiago de Chile: Editorial Universitaria. p. 203. ISBN978-956-11-2097-6.
↑Callaey, Eduardo R. (2004). La Masonería y sus orígenes cristianos(en castelán). Bos Aires: Kier. p. 93. ISBN950-17-0950-7.
↑Labad Sasiaín, Fernando (2007). El Románico. Eclosión de mil años de arte cristiano(en castelán). Aguilar de Campóo: Fundación Santa María la Real. p. 157. ISBN978-84-89483-40-8.
