Orson Welles

Orson Welles
	; (1937)
Biografía
Nacemento	(en) George Orson Welles ; 6 de maio de 1915 ; Kenosha, Estados Unidos de América
Morte	10 de outubro de 1985 (70 anos); Os Ánxeles, Estados Unidos de América
Causa da morte	infarto agudo de miocardio
Lugar de sepultura	Ronda
Relixión	Cristianismo e ateísmo
Educación	Todd Seminary for Boys (en) ; School of the Art Institute of Chicago (en)
Altura	183 cm
Actividade
Ocupación	director de cinema, actor de televisión, produtor de teatro, actor de teatro, actor de dobraxe, realizador, actor de cinema, produtor, locutor de radio, actor de xénero, actor, dramaturgo, guionista, mago, produtor de cinema, escritor
Período de actividade	1934 - 1985
Membro de	Academia de Belas Artes
Xénero artístico	Cinema dramático, filme de misterio, filme de acción, filme de suspense, cinema de suspense psicolóxico, Cinema negro e cinema de aventuras
Profesores	Boris Anisfeldt (pt)
Representante	Light Cone
Familia
Cónxuxe	Paola Mori (1955–1985); Rita Hayworth (1943–1948); Virginia Nicolson (1934–1940)
Parella	Oja Kodar (1966–1985); Dolores del Río
Fillos	Rebecca Welles; () Rita Hayworth; Beatrice Welles; () Paola Mori
Pais	Richard Head Welles e Beatrice Ives Welles
Premios
	(23 de febreiro de 1982) comandante da Lexión de Honra; (1975) AFI Life Achievement Award; (1970) Óscar Honorífico; (1970) León de Ouro; (1952) Palma de Ouro; (1940) Óscar ó mellor guión orixinal, premiado polo traballo Citizen Kane; estrela no Paseo da Fama de Hollywood; National Board of Review Award ao mellor filme ;
	Sinatura
Descrito pola fonte	Grande Enciclopedia Soviética 1969-1978, (sec:Уэллс Орсон); UbuWeb; Obálky knih,

George Orson Welles, nado en Kenosha (Wisconsin) o 6 de maio de 1915 e finado en Hollywood (California) o 10 de outubro de 1985, foi un actor, director, guionista e produtor cinematográfico estadounidense.

Traxectoria

Fillo de Beatrice Ives e de Richard Head Welles, en 1918 participa como actor nunha representación da ópera Samson and Delilah.

Aos 18 anos, Welles comezou a traballar no teatro en Irlanda. Logo trasladouse a Nova York, onde debutou ao ano seguinte en Broadway coa representación de Romeo e Xulieta. Fundou posteriormente a compañía de teatro Mercury Theatre, coa que obtivo grande éxito. En 1938, xunto con varios colegas da súa compañía, representou por radio, na cadea CBS, unha adaptación da obra de H. G. Wells A guerra dos mundos. O realismo foi tal que a emisión causou auténtico pánico en Nova Jersey, onde segundo a obra tiña lugar a invasión dos extraterrestres. Este episodio deulle fama mundial, e levou a RKO Pictures a contratalo en 1939 con plena liberdade para escribir, producir e dirixir.

Posteriormente, Welles convenceu ao guionista Herman J. Mankiewicz para escribiren unha historia baseada na vida de William Randolph Hearst, magnate da prensa, propietario de dous importantes xornais. Tras uns retoques que el mesmo realizou no guión, Welles dirixiu a película co título de Cidadán Kane. Hearst tentou prohibir a proxección, pero estreouse en 1941 con grande éxito de crítica, aínda que non de recadación, debido ás trabas que tivo na distribución, promovidas por Hearst.

Actor prolífico, Welles a miúdo valíase do seu traballo de actor para financiar os seus proxectos como director. Foi un dos directores de maior talento da historia do cine, Cidadán Kane, no seu momento e agora, representou (e representa) un prodixio da técnica e narrativa cinematográfica. O plano secuencia inicial (unha toma ininterrompida de varios minutos) de Sede de mal amosa un dominio da posta en escena e organización dos movementos como só un cineasta da súa categoría podía conseguir. Mesmo obras menores coma O estraño presentan pegadas do seu grande talento.

En ocasións é difícil establecer a cronoloxía exacta da súa filmografía debido ás películas que iniciou e non puido rematar por falta de financiamento.