Հայաստանի նախագահական ընտրություններ (2018)

Հայաստանի նախագահական ընտրություններ (2018)
մարտի 2, 2018
Տեսակ	Հայաստանի նախագահի ընտրություններ
Պաշտոն	Հայաստանի Նախագահ
Թեկնածուներ	Արմեն Սարգսյան
Հաղթող	Արմեն Սարգսյան
Նախորդ	2013
Հաջորդ	2022

Հայաստանի 2018 թվականի նախագահական ընտրությունները Հայաստանի Հանրապետության պատմության մեջ 7-րդ Հայաստանի Հանրապետության Նախագահի ընտրություններն են։ Տեղի է ունեցել 2018 թ. մարտի 2-ին։ Առաջին անգամ Հայաստանի Հանրապետության Նախագահը ընտրվել է ոչ թե Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիների կողմից՝ ուղղակի ընտրությամբ, այլ ՀՀ Ազգային ժողովի կողմից։ ՀՀ 3-րդ և գործող Նախագահ Սերժ Սարգսյանը չէր կարող առաջադրվել երրորդ ժամկետով։

Օրենսդրական կարգավորումը

2015 թ. դեկտեմբերի 6-ին անցկացված հանրաքվեով^[1] ընդունվեցին Սահմանադրության փոփոխությունները^[2]։ Ըստ այդմ, Հայաստանը անցում է կատարում խորհրդարանական կառավարմանը։

Հանրապետության Նախագահի թեկնածուներին առաջադրվող պահանջները

Սահմանադրության փոփոխությունների համաձայն, Հանրապետության նախագահ կարող է ընտրվել քառասուն տարին լրացած, վերջին վեց տարում միայն Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացի հանդիսացող, վերջին վեց տարում Հայաստանի Հանրապետությունում մշտապես բնակվող, ընտրական իրավունք ունեցող և հայերենին տիրապետող յուրաքանչյուր ոք։

Նույն անձը Հանրապետության Նախագահ կարող է ընտրվել միայն մեկ անգամ^[3]։

Ընտրության կարգը

Հանրապետության Նախագահն ընտրվում է Ազգային ժողովի կողմից՝ յոթ տարի ժամկետով։ Հանրապետության նախագահի թեկնածու առաջադրելու իրավունք ունի պատգամավորների ընդհանուր թվի առնվազն մեկ քառորդը։ Առաջին փուլում Հանրապետության նախագահ է ընտրվում այն թեկնածուն, որը ստացել է պատգամավորների ընդհանուր թվի ձայների առնվազն երեք քառորդը։ Եթե առաջին փուլում Հանրապետության նախագահ չի ընտրվում, ապա անցկացվում է ընտրության երկրորդ փուլ, որին կարող են մասնակցել առաջին փուլին մասնակցած բոլոր թեկնածուները։ Երկրորդ փուլում Հանրապետության նախագահ է ընտրվում այն թեկնածուն, որը ստացել է պատգամավորների ընդհանուր թվի ձայների առնվազն երեք հինգերորդը։ Եթե երկրորդ փուլում ևս Հանրապետության նախագահ չի ընտրվում, ապա անցկացվում է ընտրության երրորդ փուլ, որին կարող են մասնակցել երկրորդ փուլում առավել ձայներ ստացած երկու թեկնածուները։ Երրորդ փուլում Հանրապետության նախագահ է ընտրվում այն թեկնածուն, որը ստանում է պատգամավորների ընդհանուր թվի ձայների մեծամասնությունը։ Եթե երրորդ փուլում էլ Հանրապետության նախագահ չի ընտրվում, ապա տասնօրյա ժամկետում անցկացվում է Հանրապետության նախագահի նոր ընտրություն^[3]։

2018 թ. ընտրությունների հետ կապված արված է վերապահում՝ Հանրապետության նախագահի ընտրության երրորդ փուլում Հանրապետության նախագահ է ընտրվում առավել ձայներ ստացած թեկնածուն։

Թեկնածուներ

Հունվարի 18-ին նախագահ Սերժ Սարգսյանը նախագահի պաշտոնում առաջարկել է Արմեն Սարգսյանի թեկնածությունը, ով մինչ այդ զբաղեցնում էր Մեծ Բրիտանիայում Հայաստանի արտակարգ և լիազոր դեսպանի պաշտոնը։ Արմեն Սարգսյանի թեկնածությունը պաշտպանում էր նաև իշխող Հանրապետական կուսակցությունը։ Սարգսյանը նշել է, որ նախագահ ընտրվելու համար անհրաժեշտ է խորհրդարանում հավաքել պատգամավորների ձայների մեծամասնությունը։ Փետրվարի 16-ին Սարգսյանը պաշտոնապես ընդունել է Սերժ Սարգսյանի առաջարկը՝ ՀՀԿ կողմից դառնալու Հայաստանի 4-րդ նախագահի թեկնածու։

Իշխող կոալիցիան, որի կազմի մեջ մտնում են Հանրապետական կուսակցությունը և ՀՅԴ-ն, փետրվարի 23-ին պաշտոնապես առաջադրել են Արմեն Սարգսյանի թեկնածությունը^[4]։ Փետրվարի 24-ին Բարգավաճ Հայաստան կուսակցությունը, որը ընդդիմադիր է, հայտարարել է, որ մարտի 2-ի նախագահական ընտրությունների ժամանակ կքվեարկի իշխող կոալիցիայի թեկնածուի օգտին^[5]։ Սա նշանակում է, որ միակ խմբակցությունը, որը դեմ է արտահայտվել Արմեն Սարգսյանի թեկնածությունը, եղել է Ելք դաշինքը։ Քանի որ նախագահի թեկնածուի առաջադրման համար խմբակցությունը պետք է ունենա պատգամավորական մանդատների 1/4-ը, Ելք դաշինքը չէր կարող առաջադրել իր թեկնածուին։ Նրանք ունեն միայն 9 պատգամավորական մանդատ։ Մարտի 2-ին Սարգսյանը ընտրվել է Հայաստանի 4-րդ նախագահ և կպաշտոնավարի մինչև 2025 թվականը^[6]։ Նա իր լիազորությունները կստանձնի 2018 թվականի ապրիլի 9-ին՝ գործող նախագահի լիազորությունների ժամկետի ավարտից հետո։

Candidates Նախագահի թեկնածուները առաջադրվում են ԱԾ խմբակցությունների կողմից։ Բոլոր թեկնածուները պետք է լինեն անկուսակցական:

Արմեն Սարգսյան Առաջադրվել է Հայաստանի Հանրապետական կուսակցության, ՀՅԴ-ի և Բարգավաճ Հայաստանի կողմից Մեծ Բրիտանիայում Հայաստանի արտակարգ և լիազոր դեսպան

Արդյունքներ

Թեկնածուներ	Առաջին փուլ
Թեկնածուներ	Ձայներ	%
Արմեն Սարգսյան	90	85.71
Դեմ	10	9.52
Անվավեր/դատարկ քվեներ	1	0.95
Ընդհանուր	101	96.19
Քվեարկելու իրավունք ունեցող	105	100
Աղբյուր՝ Tert.am Արխիվացված 2018-03-03 Wayback Machine

Ծանոթագրություններ

↑ «ՀՀ Նախագահի հրամանագրերը - Փաստաթղթեր - Հայաստանի Հանրապետության Նախագահ». նախագահ.հայ. Վերցված է 2017 թ․ մարտի 15-ին.
↑ «Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական ընտրական հանձնաժողով». Elections.am. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ օգոստոսի 20-ին. Վերցված է 2017 թ․ մարտի 15-ին.
↑ ^3,0 ^3,1 «Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրություն - Գրադարան - Հայաստանի Հանրապետության Նախագահ». նախագահ.հայ. Վերցված է 2017 թ․ մարտի 15-ին.
↑ «Ruling Coalition Nominates Armen Sarkissian's Candidacy for President of Armenia - Armenian News By MassisPost». Armenian News By MassisPost (ամերիկյան անգլերեն). 2018 թ․ փետրվարի 23. Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 24-ին.
↑ ««Ծառուկյան» դաշինքը կողմ է քվեարկելու Արմեն Սարգսյանին. Ծառուկյանը որոշել է». news.am. Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 24-ին.
↑ «Armenia lawmakers elect president as leader eyes 'super' powers - The Express Tribune». The Express Tribune (ամերիկյան անգլերեն). 2018 թ․ մարտի 2. Վերցված է 2018 թ․ մարտի 2-ին.

[1] «ՀՀ Նախագահի հրամանագրերը - Փաստաթղթեր - Հայաստանի Հանրապետության Նախագահ». նախագահ.հայ. Վերցված է 2017 թ․ մարտի 15-ին.

[2] «Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական ընտրական հանձնաժողով». Elections.am. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ օգոստոսի 20-ին. Վերցված է 2017 թ․ մարտի 15-ին.

[:0-3] 3,0 ^3,1 «Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրություն - Գրադարան - Հայաստանի Հանրապետության Նախագահ». նախագահ.հայ. Վերցված է 2017 թ․ մարտի 15-ին.

[4] «Ruling Coalition Nominates Armen Sarkissian's Candidacy for President of Armenia - Armenian News By MassisPost». Armenian News By MassisPost (ամերիկյան անգլերեն). 2018 թ․ փետրվարի 23. Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 24-ին.

[5] ««Ծառուկյան» դաշինքը կողմ է քվեարկելու Արմեն Սարգսյանին. Ծառուկյանը որոշել է». news.am. Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 24-ին.

[6] «Armenia lawmakers elect president as leader eyes 'super' powers - The Express Tribune». The Express Tribune (ամերիկյան անգլերեն). 2018 թ․ մարտի 2. Վերցված է 2018 թ․ մարտի 2-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]