Hidrogen sianida adalah sedikit berasid dengan pKa 9.2. HCN mengion dalam air secara separa dan menghasilkan anion sianida, CN-. Larutan hidrogen sianida dalam air pula dipanggil asid hidrosianik. Garam hidrogen sianida juga dikenali sebagai sianida.
HCN mempunyai bau yang seperti badam yang pahit dan samar-samar yang sesetengah orang tidak dapat kesan disebabkan oleh satu traitgenetik.[7] Sebatian muda meruap ini digunakan sebagai racun makhluk perosak disedut dan racun manusia. Ion-ion sianida mengganggu enzim-enzim pernafasan yang mengandungi besi.
HCN dihasilkan dalam skala industri dan merupakan bahan asas yang sangat berharga kepada pelbagai jenis bahan kimia daripada polimer ke bahan kimia farmaseutikal.
Sejarah penemuan
Hidrogen sianida pertama kali diasingkan daripada pigmen biru (biru Prussia) yang telah diketahui kewujudannya sejak 1704 tetapi strukturnya tidak diketahui. Kini, bahan ini diketahui merupakan sejenis polimer koordinasi dengan struktur yang kompleks dan formula empirik ferik ferosianida terhidrat. Pada tahun 1752, seorang ahli kimia Perancis, Pierre Macquer, telah menunjukkan bahawa biru Prussia boleh ditukarkan kepada besi oksida dan satu sebatian meruap, dan kedua-dua bahan ini boleh digunakan untuk membentuknya semula.[8] Sebatian baru inilah apa yang kita kenali pada hari ini sebagai hidrogen sianida. Dengan mengikuti Macquer, bahan ini pertama kali disediakan daripada biru Prussia oleh ahli kimia Sweden, Carl Wilhelm Scheele pada 1782, dan ia diberi nama Jerman Blausäure (secara harfiah "Asid biru") disebabkan oleh sifat berasidnya di dalam air dan penghasilannya daripada biru Prussia. Dalam bahasa Inggeris, ia dikenali secara meluas dengan nama Prussic acid ("asid Prussia").
Pada 1787, ahli kimia Perancis, Claude Louis Berthollet telah menunjukkan bahawa asid Prussia tidak mengandungi oksigen.[9] Ini adalah satu sumbangan yang penting kepada teori asid yang sebelum itu mengatakan bahawa asid perlu mengandungi oksigen[10] (ini memberikan oksigen namanya, yang berasal daripada perkataan-perkataan Yunani yang bermaksud "penghasil asid", dan ini dipinjam terjemah oleh bahasa Jerman menjadi Sauerstoff). Pada 1811, Joseph Louis Gay-Lussac telah menyediakan hidrogen sianida tulen dan tercecair.[11] Beliau kemudiannya menentukan formula kimia sebatian ini pada 1815.[12] Radikal sianida di dalam hidrogen sianida mendapat namanya daripada perkataan cyan, yang bukan sahaja perkataan bahasa Inggeris untuk satu cahaya warna bagi biru, tetapi juga adalah perkataan Yunani untuk biru. Penggunaan nama ini sekali lagi disebabkan oleh asalnya daripada biru Prussia.
Penghasilan dan sintesis
Hidrogen sianida terhasil dalam jumlah yang terhad daripada pelbagai gabungan karbon, hidrogen dan ammonia. Kini, hidrogen sianida dihasilkan dalam jumlah yang banyak melalui beberapa proses. Ia juga adalah bahan buangan daripada penghasilan akrilonitril yang dipulihkan.[6] Pada tahun 2006, kira-kira 500 juta ke 1 bilion paun bahan ini telah dihasilkan di Amerika Syarikat.[13]
Tenaga yang diperlukan untuk tindak balas ini dibekalkan oleh pengoksidaan separa metana dan ammonia.
Proses lain yang kurang kepentingannya ialah proses Degussa (proses BMA) di mana tidak ada oksigen yang ditambah dan tenaga perlu disalurkan secara tidak terus melalui dinding reaktor:[15]
Dalam proses Shawinigan, hidrokarbon (misalnya propana) ditindakbalaskan dengan ammonia.
Di dalam makmal, sejumlah kecil HCN dihasilkan melalui penambahan asid kepada garam sianida logam alkali:
H+ + NaCN → HCN + Na+
Tindak balas ini kadang kala menyebabkan keracunan secara tidak sengaja kerana asid ini menukarkan garam sianida yang tidak berbahaya kepada HCN dalam bentuk gas.
Rujukan
^"Hydrogen Cyanide - Compound Summary". PubChem Compound. USA: National Center for Biotechnology Information. 16 September 2004. Identification. Dicapai pada 2012-06-04.
^"hydrogen cyanide (CHEBI:18407)". Chemical Entities of Biological Interest. UK: European Bioinformatics Institute. 18 October 2009. Main. Dicapai pada 2012-06-04.
^Perrin, D. D. (1982). Ionisation Constants of Inorganic Acids and Bases in Aqueous Solution (ed. 2nd). Oxford: Pergamon Press.
^Patnaik, P. (2002). Handbook of Inorganic Chemicals. McGraw-Hill. ISBN0-07-049439-8.
^Endter, F. (1958). "Die technische Synthese von Cyanwasserstoff aus Methan und Ammoniak ohne Zusatz von Sauerstoff". Chemie Ingenieur Technik. 30 (5): 305–310. doi:10.1002/cite.330300506.