Universiti Malaya (singkatan: UM) ialah universiti penyelidikanawamMalaysia.[5] Terletak di pinggir bandaraya Kuala Lumpur, ia merupakan institusi pengajian tinggi Malaysia tertua dan berpangkat tertinggi menurut dua agensi penarafan antarabangsa,[6][7] dan juga satu-satunya universiti di dalam pasca-kemerdekaan Tanah Melayu.[8][9][10] Universiti ini telah menamatkan pengajian lima Perdana Menteri Malaysia, dan tokoh politik, perniagaan dan budaya terkenal negara yang lain.
Kampusnya meliputi kawasan seluas 309 hektar dan merupakan kampus universiti terbesar di Malaysia. Pendahulu universiti ini, Kolej Perubatan King Edward VII, telah ditubuhkan pada 28 September 1905 di Singapura, yang ketika itu merupakan wilayah Empayar British. Pada Oktober 1949, penggabungan Kolej Perubatan King Edward VII dan Kolej Raffles mewujudkan universiti itu. Pertumbuhan pesat dalam dekad pertamanya membolehkan universiti ini menganjurkan dua bahagian autonomi pada 15 Januari 1959, satu di Singapura dan satu lagi di Kuala Lumpur.[11] Pada tahun 1960, kerajaan Malaysia menunjukkan bahawa kedua-dua bahagian ini harus menjadi universiti kebangsaan yang berautonomi dan berasingan. Satu cawangan terletak di Singapura, kemudian menjadi Universiti Kebangsaan Singapura selepas kemerdekaan Singapura daripada Malaysia, dan cawangan lain terletak di Kuala Lumpur, mengekalkan nama Universiti Malaya. Perundangan telah diluluskan pada tahun 1961 dan Universiti Malaya telah ditubuhkan pada 1 Januari 1962.[12][13][2] Pada tahun 2012, UM telah dianugerahkan autonomi oleh Kementerian Pengajian Tinggi.[14]
Kini, UM mempunyai lebih daripada 2,500 ahli fakulti dan dibahagikan kepada tiga belas fakulti, dua akademi, lima institut dan enam pusat akademik. Pada tahun 2020, Universiti Malaya ialah universiti yang ke-59 terbaik di dunia.[15] Fakulti Bahasa dan Linguistik, Kursus Bahasa Jepun dan Linguistik telah dianugerahkan Pujian Menteri Luar Jepun atas sumbangan mereka dalam mempromosikan pendidikan bahasa Jepun di Malaysia pada 1 Disember 2020.[16][17] Universiti Malaya juga memiliki stesen radionya sendiri, UMalaya Radio yang berada di bawah naungan Bahagian Hal Ehwal Pelajar & Alumninya.
Penubuhan universiti ini bermula dengan isu kekurangan pembantu perubatan di Singapura dan Pulau Pinang pada akhir 1890-an.[18] Masalah tersebut telah diatasi dalam laporan yang diterbitkan oleh Suruhanjaya Pelajaran pada April 1902. Dalam laporan tersebut, ia dinyatakan bahawa Suruhanjaya memihak kepada penubuhan sekolah perubatan bagi memenuhi permintaan pembantu perubatan di hospital kerajaan. Walau bagaimanapun, pandangan sedemikian tidak memihak kepada masyarakat Eropah.[19]
Perundangan telah diluluskan oleh Majlis Perundangan Selat pada Jun 1905 di bawah Ordinan No. XV 1905. Sekolah ini dibuka pada 3 Julai 1905 dan mula beroperasi pada September. Pada 28 September 1905, Sir John merasmikan sekolah itu dengan nama Sekolah Perubatan Kerajaan Negeri-Negeri Selat dan Melayu Bersekutu.[20]
Sekolah itu terletak di Suaka Lunatik Perempuan lama berhampiran Hospital Besar Singapura di Laluan Sepoy di luar New Bridge Road, di mana empat daripada bangunan suaka telah ditukar menjadi sekolah perubatan. Pada tahun 1907, sebuah dewan kuliah dan makmal telah ditambah. Tiada perpustakaan dan ruang untuk menyimpan spesimen patologi.[20]
Pada tahun 1905, terdapat 17 pelajar perubatan, empat pelajar mengikuti kursus pembantu hospital. Lima tahun kemudian, pendaftaran meningkat kepada 90 pelajar perubatan dan 30 pembantu hospital pelatih. Sekolah ini hanya mempunyai seorang kakitangan tetap iaitu Pengetua, tenaga pengajar diambil bekerja secara sambilan. Pengetuanya ialah Dr Gerald Dudley Freer, yang sebelum ini berkhidmat sebagai Pakar Bedah Kanan Kolonial Residen Pulau Pinang.[21][22]
Majlis Sekolah ingin mendapat pengiktirafan Diplomanya oleh Majlis Am Pendidikan Perubatan di United Kingdom untuk memastikan Diploma Perubatan dan Pembedahan Lesen yang ditawarkan oleh sekolah akan mendapat pengiktirafan di seluruh dunia. Pada tahun 1916, GCME mengiktiraf Diploma Lesen Perubatan dan Pembedahan yang ditawarkan oleh sekolah. Pemberi lesen diletakkan dalam Senarai Kolonial Majlis Umum Daftar Perubatan British dan berhak untuk berlatih di mana-mana dalam Empayar British.[23]
Pada tahun 1910, Dr Robert Donald Keith menjadi Pengetua kedua Sekolah tersebut. Dua tahun pertama kursus lima tahun ditumpukan kepada pengajian sains tulen. Fizik, biologi dan kimia telah diajar pada tahun pertama, diikuti oleh fisiologi dan anatomi asas pada tahun kedua. Baki tiga tahun adalah sangkutan dengan kerani klinikal dalam bidang perubatan, pembedahan dan perbidanan, yang meliputi bidang patologi, kebersihan dan perundangan perubatan. Materia Medica telah disepadukan ke dalam tahun keempat, di mana farmasi praktikal diajar.[24]
Pelajar telah dihantar ke beberapa hospital, pada mulanya di Hospital Besar Singapura. Mulai tahun 1908 dan seterusnya, perhubungan telah dibuat ke Hospital Tan Tock Seng (untuk perubatan dan pembedahan) dan Hospital Bersalin Kandang Kerbau (untuk perbidanan).[24]
Pada tahun 1912, sekolah perubatan menerima endowmen sebanyak $120,000 daripada Tabung Memorial King Edward VII, yang dimulakan oleh Dr Lim Boon Keng. Selepas itu, pada 18 November 1913, nama sekolah itu ditukar kepada Sekolah Perubatan King Edward VII.[25]
Dalam kumpulan pertama 16 pelajar bagi tahun 1905, hanya tujuh yang layak ke peringkat akhir dan menamatkan pengajian pada Mei 1910 manakala baki enam pelajar menamatkan pengajian dalam tempoh empat bulan kemudian dan yang lain meletak jawatan dari sekolah itu. Pada tahun 1919, kadar keciciran telah meningkat kepada 35%, manakala pada tahun 1939 bilangan pelajar gagal dalam peperiksaan akhir mereka ialah 44%.[23] Pada masa ini sebuah asrama telah dibina untuk menempatkan 72 orang pelajar lelaki dari Negeri-negeri Melayu Bersekutu.
Pada tahun 1921, status sekolah itu dinaiktaraf kepada kolej. Antara tahun 1920 dan 1930, kolej ini telah melalui beberapa siri transformasi, dengan menggantikan tenaga pengajar lama dengan generasi muda profesional dan juga sembilan Kerusi baharu telah diwujudkan, yang pertama dalam Anatomi pada tahun 1920, diikuti oleh Perubatan, Pembedahan, dan Perbidanan & Ginekologi pada tahun 1922 dan Pembedahan Klinikal, Bakteriologi, Biologi, Bio-Kimia, dan Pembedahan Pergigian pada tahun 1926. Dan Kerusi kesepuluh untuk Patologi telah dicipta pada tahun 1935.[26]
Pada tahun 1923, bangunan baru kolej di Outram Road telah dirasmikan. Ia telah siap pada November 1925 dan dibuka secara rasmi oleh Sir Laurence Guillemard pada Februari 1926. Semasa majlis perasmian, Kolej menganugerahkan Diploma Kehormat kepada Sir David James Galloway, Dr Malcolm Watson dan Dr Lim Boon Keng.[27] Pada tahun 1929, Dr George V. Allen pengetua baharu mengambil alih kepimpinan, menggantikan pendahulunya Dr MacAlister.
Kolej Raffles
Penubuhan Kolej Raffles ialah cetusan idea Sir Stamford Raffles dan Dr Robert Morison. Sir Stamford mempunyai sedikit pengetahuan mengenai bahasa dan budaya Melayu, manakala Morison ialah seorang mubaligh ahli sinologi yang terkenal. Mereka berdua mahu menubuhkan sebuah pusat khusus untuk pengajian Melayu dan Cina di peringkat pengajian tinggi.[28]
Pada 5 Jun 1823, tapak yang ditetapkan untuk institusi pendidikan telah meletakkan batu asasnya oleh Sir Stamford. Tidak lama selepas itu, Raffles berlepas ke England dan Morrison berlepas ke China, justeru penubuhan sekolah itu tidak pernah berlaku. Bangunan sekolah itu dihidupkan semula sebagai sekolah Inggeris bernama Institusi Raffles.[28]
Pada tahun 1918, Sir William George Maxwell, Setiausaha Tanah Jajahan Negeri-Negeri Selat mempengerusikan Jawatankuasa Maxwell untuk mengkaji semula skim memperingati ulang tahun pengasas Singapura oleh Sir Stamford. Ahli jawatankuasa tersebut ialah Roland Braddell, A.W. Namun, Seah Ling Seah, Dr Lim Boon Keng, Mohammed Yusoff Mohammed, N.V. Samy, dan Mannesseh Meyer. Jawatankuasa kerja yang diketuai oleh H.W. Firmstone mengesyorkan penubuhan sebuah kolej untuk pendidikan tinggi untuk memperingati ulang tahun keseratus penubuhan Singapura.[29] Pada 12 Julai 1919, Kerajaan memutuskan untuk melaksanakan pembinaan bangunan itu dengan kos tidak melebihi $1,000,000 dan akan menyumbangkan $50,000 sebagai perbelanjaan berulang tahunan sebaik sahaja Jawatankuasa Centenary telah mengutip $2,000,000 untuk Dana Wakaf Kolej Raffles. Pada 31 Ogos 1920, Jawatankuasa telah mencapai angka itu, berjumlah $2,391,040.[30] Pada 31 Mei 1920, Richard Olaf Winstedt telah dilantik sebagai Pemangku Pengetua Kolej Raffles. Kursus yang ditawarkan adalah selama tiga tahun. Penubuhan sekolah itu dilihat jauh lebih sistematik berbanding Kolej Perubatan King Edward VII. Sekolah ini terletak di tapak yang dipanggil Taman Ekonomi dan telah direka oleh Cyril Farey dan Graham Dawbarn. Pembinaannya bermula pada tahun 1926.[31]
Selepas menyiapkan asrama pertama, Kolej Raffles dibuka secara tidak rasmi kepada pelajar pada 12 Jun 1928.[32] Daripada 43 pelajar pertama, sembilan adalah pelajar persendirian, dan selebihnya dibiayai kerajaan; terdapat dua wanita dalam kalangan kohort pertama ini.[32] Pada 22 Julai 1929, Kolej Raffles telah ditubuhkan secara rasmi. Pelajarnya belajar sama ada seni atau sains, dan lulus dengan diploma selepas tiga tahun.[33] Pelajar sains dibenarkan menggunakan makmal Kolej King Edward VII.[32] Empat tahun kemudian, Majlis Kolej mencadangkan perubahan dalam kurikulum, supaya Diploma boleh dilanjutkan ke Ijazah melalui peperiksaan luar dengan kerjasama universiti di England.
Pada tahun 1937, Sir Shenton Thomas mengisytiharkan kolej itu akan mempunyai Pengetua sepenuh masa. Kolej itu mempunyai Pengetua keempat, Alexander Keir, menggantikan Frederick Joseph Morten. Menjelang tahun 1939 perang telah dilancarkan di Eropah, dan telah menghentikan pembangunan kolej. Peperangan di Eropah datang ke Asia dan Singapura telah diserang oleh Jepun pada Februari 1942.
Selepas perang, sekolah itu dibuka semula dan W.E. Dyer berkhidmat sebagai Pengetua. Masa depan Kolej Raffles tidak menentu, sehingga 1948 apabila Dr George V. Allen (kemudian Sir) yang dahulunya Pengetua Kolej Perubatan King Edward VII dilantik sebagai Pengetua terakhir Kolej Raffles. Kolej itu telah digabungkan dengan yang terdahulu, untuk mewujudkan sebuah universiti untuk rakyat Tanah Melayu.
Universiti Malaya (1949–1962)
Pada tahun 1938, Kerajaan British di Tanah Melayu menubuhkan suatu Lembaga khas yang dipengerusikan oleh Sir William H. McLean untuk mengkaji dan meneliti kapasiti kemampuan dan keupayaan pendidikan tinggi di Tanah Melayu pada ketika itu. Keputusan dihujung kajian mendapati, Tanah Melayu masih tidak bersedia menerima kehadiran universiti, namun begitu, pembangunan kolej universiti mungkin berpotensi.
Pada tahun 1943, Oliver Stanley, Setiausaha Negara untuk Tanah Jajahan, melantik sebuah suruhanjaya siasatan yang dipengerusikan oleh Cyril Asquith untuk mempertimbangkan perkembangan pendidikan tinggi di tanah jajahan di seluruh Empayar British.[34] Suruhanjaya Asquith, melaporkan pada tahun 1945, mengesahkan cadangan Suruhanjaya McLean untuk Malaya.[35]
Pada tahun 1946, Dr Raymond Priestley, Naib Canselor Universiti Birmingham telah diminta oleh Kerajaan British di Tanah Melayu untuk membuat penelitian menegenai kebarangkalian menubuhkan sebuah universiti di Tanah Melayu.[36][37] Keputusan Priestly juga tetap sama seperti keputusan kajian-kajian sebelumnya, beliau mengesyorkan penubuhan kolej universiti terlebih dahulu.[38][39][40]
Pada tahun 1947, Setiausaha Negeri untuk Kolonial British, Arthur Cheech Jones telah melantik Sir Alexander Carr-Saunders mempengerusikan sebuah Lembaga untuk mengkaji penubuhan pusat pendidikan tertiari di Tanah Melayu.[41] Pada awalnya, keputusan Pesuruhjaya Carr-Saunders juga sama seperti keputusan pesuruhjaya terdahulu. Namun begitu, selepas laporan siap (tapi sebelum dihantar ke Setiausaha Negeri),[42][43] Carr-Saunders telah mendapatkan pandangan dari Persatuan Alumni Kolej Perubatan King Edward VII dan juga Kesatuan Penuntut Kolej Perubatan terlebih dahulu akan hal ini. Beliau cukup terpegun dengan idea Presiden Kesatuan Penuntut Kolej Perubatan Dr K. Shamugaratnam.[44][45][46]
Pada tahun 1948, Suruhanjaya Carr-Saunders telah bersetuju menyokong penuh penubuhan universiti pertama untuk Tanah Melayu. Tahun 1949 menyaksikan penubuhan universiti pertama Tanah Melayu yang dikenali sebagai Universiti Malaya yang diilhamkan dibawah Carr-Saunders.[47] Pada 8 Oktober 1949, Kolej Perubatan King Edward VII (ditubuhkan pada 1905) dan Kolej Raffles (ditubuhkan pada 1929), bergabung menjadi Universiti Malaya.
Menurut Laporan Suruhanjaya Carr-Saunders pada tahun 1949, ia menyatakan "universiti mesti berperanan menjadi medium penyatu untuk memperkasakan pemahaman pelbagai etnik, kaum dan agama yang berlaku sebelumnya di Tanah Melayu. Universiti juga harus menjadi model dengan melihat (pembangunan) pendidikan tinggi di United Kingdom dari segi sistem akademik dan struktur pentadbiran".
Suruhanjaya Carr-Saunders mencadangkan "asas kepada semua kanak-kanak ialah kebolehan menunjukkan kapasiti kemampuan suapaya mereka mampu merayakan kesamarataan hak untuk sampai ke tahap universiti. Dalam erti kata khusus, tiada seorang pun kanak-kanak boleh menjadi kurang upaya atau tercicir dalam menongkah dan mendaki arus pendidikan (dek kelainan) dari segi kaumnya, agama nya, kekampungan atau kekurangan yang lain."
Setelah pembentukan Persekutuan Tanah Melayu pada 1 Februari 1948, dan pengisytiharaan kemerdekaan Persekutuan Tanah Melayu pada 31 Ogos 1957, pembangunan pesat Universiti Malaya bermula pada tahun 1959. Universiti ini telah dibahagikan kepada dua kampus berautonomi, satu terletak di Kuala Lumpur, manakala yang lagi satu terletak di Singapura.
Universiti Malaya (penubuhan semula 1962)
Pada tahun 1961, Kerajaan Persekutuan Tanah Melayu dan Singapura telah meluluskan satu undang-undang untuk membahagikan Universiti Malaya menjadi dua universiti kebangsaan dengan hak autonomi masing-masing. Pada 1 Januari 1962, Universiti Malaya kampus Kuala Lumpur telah mendapat hak kekal untuk mendiami tanah berkeluasan 309 hektar di Kuala Lumpur dan nama asalnya pula dikekalkan. Bagaimanapun, kampus autonomi Universiti Malaya di Singapura telah bertukar nama menjadi Universiti Singapura (kini Universiti Kebangsaan Singapura).[48]
Pada 16 Jun 1962, Universiti Malaya telah meraikan perlantikan Canselor pertamanya iaitu Tunku Abdul Rahman, yang juga merupakan Perdana Menteri Malaysia yang pertama. Manakala Naib-Canselor pertama Universiti Malaya ialah Dekan Sir Alexander Oppenheim, beliau terkenal diserata dunia sebagai ahli matematik yang mencipta formula konjektur Oppenheim pada tahun 1929.[49] Apabila Oppenheim meninggalkan jawatan pada 1965, tiada lagi pengganti yang berkelayakan dilihat mampu menerajui universiti. Rayson Huang pula telah berpindah ke Hong Kong dan menjadi Naib Canselor berbangsa Asia pertama di Universiti Hong Kong,[50] beliau pernah diminta menjadi Pemangku Naib-Canselor Universiti Malaya, namun hanya untuk tempoh 12 bulan memegang jawatan, kemudian beliau enggan menyambung dan meneruskan kerjaya akademiknya sebagai pendidik.[51]
Chin Fung Kee, seorang yang berkelulusan dalam kejuruteraan geoteknikal[52] telah menggantikan Huang sebagai Pemangku Naib Canselor Universiti Malaya, sehingga Universiti Malaya berjaya mendapatkan James H.E. Griffiths pada tahun 1967 bagi mengisi kekosongan jawatan Naib Canselor UM. Griffiths dilihat orang berkelayakan tinggi kerana beliau ialah ahli fizik dan felo di Kolej Magdalen, Universiti Oxford, juga merupakan bekas ketua Makmal Clarendon di Universiti Oxford dan salah seorang yang berjaya menemui ilmu resonans feromagnetik.
Mohor
Akibat dari pembahagian kuasa autonomi 2 universiti, mohor baharu Universiti Malaya (1962) telah direka semula oleh Lembaga Pendidikan Universiti Malaya pada tahun 1961, Lembaga ini dipengerusikan oleh Tan Sri Y.C. Foo. Beberapa ahli lembaga yang turut terlibat dalam rekaan semula mohor universiti termasuklah Pengerusi Lembaga Y.C. Foo, Professor A. Oppenheim (Naib Canselor) dan Professor Ungku Aziz (kemudian menjadi Profesor DiRaja). Mohor baharu Universiti Malaya (1962) secara rasminya diguna pakai pada April 1962 oleh Tunku Abdul Rahman, yang juga Canselor pertama Universiti.[53]
Mohor baharu Universiti Malaya (1962) dibahagikan kepada 2 bahagian, iaitu Pengatas dan Pembawah (dikekalkan). Pengatas terdiri dari 17 dedaun Borassus flabellifer atau palma palmyra yang diikat kemas. Ikatan daun palma palmyra ini menggambarkan bahawa daun palmyra menjadi bahan penting sebagai kertas penulisan untuk manuskrip-manuskrip Melayu lama, sebelum penciptaan kertas konvensional. Dibahagian tengah dedaun terdapat tulisan moto Universiti Malaya iaitu ‘Ilmu Puncha Kemajuan’. Perkataan ‘Ilmu’ berasal dari perkataan Arab beerti pengetahuan, ‘Puncha’ dari bahasa Sanskrit beerti sumber, dana ‘Kemajuan’ dalam bahasa Melayu beerti kejayaan.[54]
Manakala, dekorasi Pembawah di mohor pula mengetengahkan bunga raya (spesies Rosa-Sinensis), dilingkari oleh 3 ekor Harimau Malaya (spesies Panthera Tigris Jacksoni). Tiga ekor harimau melambangkan 3 kaum utama di Malaysia iaitu Melayu, Cina dan India, wujud bersama dalam memacu kemajuan dan keharmonian negara. Mohor baharu Universiti Malaya (1962) terus digunakan sehingga sekarang.[55]
Sejak akhir 1990-an, jata UM telah disertakan dengan tanda kata universiti yang ditulis dengan huruf besar – 'UNIVERSITI MALAYA' dalam bahasa Melayu atau 'UNIVERSITY OF MALAYA' dalam bahasa Inggeris seperti yang dilihat pada logo korporatnya. Ini menjadikan UM satu-satunya universiti di Malaysia yang mempunyai versi bahasa yang berbeza bagi logonya. Tetapi pada penghujung 2019, universiti itu telah memutuskan untuk hanya menggunakan logonya dengan nama rasminya dalam bahasa Melayu dan dengan itu, versi Inggeris logonya tidak lagi digunakan. Alasan yang diberikan oleh universiti itu untuk perubahan tersebut ialah untuk memudahkan nama rasmi bahasa Melayunya disebut.
Ulang tahun ke-100
Pada16 Jun 2005, Universiti Malaya telah mengadakan "Majlis Pelancaran 100 Tahun Unversiti Malaya" yang mana akan menyaksikan Universiti Malaya mengekalkan kedudukan sebagai universiti yang terulung di Malaysia dan diiktiraf di peringkat antarabangsa.
Tarikh 16 Jun dipilih sebagai tarikh untuk melangsungkan Majlis Pelancaran Sambutan 100 Tahun Universiti Malaya kerana pada tarikh yang sama 100 tahun yang lalu, Pentadbiran Inggeris telah meluluskan rang undang-undang Sekolah Perubatan bagi Negeri-negeri Selat. Bertitik tolak dari itulah tertubuhnya King Edward Medical College di Singapura sehingga ia digabungkan dengan Kolej Raffles seterusnya menjadi warisan kepada tertubuhnya Universiti Malaya dan Universiti Nasional Singapura.[56]
Universiti Malaya telah disenaraikan secara konsisten sebagai universiti No. 1 di Malaysia dan antara 3 universiti terbaik di Asia Tenggara, serta antara 400 universiti terbaik di dunia menurut penerbit pemeringkatan terkenal seperti QS, ARWU, US News & World Report dalam beberapa tahun kebelakangan ini.
Pada tahun 2015 ia telah berada di kedudukan ke-54 dalam Kejuruteraan & Teknologi dalam pemeringkatan dunia QS. UM naik ke 100 universiti terbaik di QS World University Rankings 2019, dan telah meningkat secara konsisten dalam kedudukan ke 59 di dunia dan ke-9 di Asia pada siri 2021.[65] Pada tahun 2021,U.S. News & World Report menempatkan Universiti Malaya di tempat ke-17 dan ke-87 di dunia masing-masing dalam bidang Kejuruteraan dan Sains Komputer mengikut kedudukan mata pelajarannya.[66]
Sekolah perniagaan universiti ini mencapai dua akreditasi antarabangsa iaitu Association to Advance Collegiate Schools of Business (AACSB) dan Association of MBAs (AMBA).
Kampus Universiti Malaya boleh dicapai melalui kereta, bas, dan Laluan LRT Kelana Jaya (Laluan 5), Laluan MRT Kajang (Laluan 9) dan Laluan KTM Pelabuhan Klang (Laluan 2)Sistem Transit Bersepadu Lembah Klang. Walaupun boleh berjalan kaki, kampus ini cukup besar untuk membuat berjalan kaki tidak selesa. Memandangkan UM terletak di dalam Kuala Lumpur, suhu dan kelembapan harian yang tinggi mungkin dialami oleh pelajar dan kakitangan.[67] Individu kurang upaya mungkin mengalami kesukaran kerana laluan pejalan kaki yang terhad dan kekurangan laluan pejalan kaki di beberapa jalan.
Kampus boleh diakses dengan turun dari KJ19 Universiti di Laluan LRT Kelana Jaya, dengan berjalan kaki selama 15 minit ke pintu masuk Kuala Lumpur (KL). KD02 stesen Angkasapuri di Laluan Komuter Pelabuhan Klang atau KG12 Stesen MRT Phileo Damansara ialah dua lagi stesen terdekat. Yang pertama mempunyai sambungan ke perkhidmatan bas Laluan GoKL Pink, di mana bas berhenti di masjid berdekatan, iaitu kira-kira 5 hingga 10 minit berjalan kaki dari pintu masuk KL. Yang terakhir Ialah 3 km dari pintu masuk utama kampus Petaling Jaya (PJ), ditambah dengan perkhidmatan Bas Pengantara MRT T815. Beberapa laluan bas yang dikendalikan oleh RapidKL termasuk T815 dan T789, kedua-duanya bersambung ke stesen Phileo Damansara dan Universiti. Perkhidmatan perjalanan percuma Bas PJ City juga mempunyai perhentian di Pusat Perubatan Universiti Malaya (PPUM) dan boleh diakses dari pintu pagar PJ. Perkhidmatan bas rapidKL lain boleh berhenti di PPUM.
Papan tanda yang menunjukkan arah bangunan dan tapak lain kerap muncul di sebelah jalan raya kampus. Universiti juga menyediakan perkhidmatan bas ulang-alik percuma pada hari bekerja untuk pelajar dengan 5 laluan berbeza, dinamakan AB, BA, C, D dan E. Laluan tertentu melayani kawasan dalam kampus, yang lain menghubungkan penginapan luar atau bangunan dengan kawasan kampus utama.[68]
Sepanjang tahun, UM telah melahirkan ramai alumni yang telah menyumbang secara signifikan ke arah pembangunan Malaysia, dan graduannya telah terkenal dalam pelbagai bidang dalam negara. Dalam politik, daripada sepuluh Perdana Menteri Malaysia, lima daripada mereka menimba ilmu di UM dengan Mahathir Mohamad menjadi satu-satunya perdana menteri yang dilantik sebanyak dua kali. Ramai graduan Universiti Malaya telah dipilih sebagai Ahli ParlimenDewan Rakyat, Senator Dewan Negara, Ahli Dewan Undangan Negeri, serta menjadi menteri kabinet persekutuan, menteri besar, gabenor dan speaker kepada kedua-dua dewan daripada wakil. Ahli politik terkenal termasuk Speaker Dewan Rakyat terkini Azhar Azizan Harun, bekas Presiden Dewan Negara Vigneswaran Sanasee, bekas Menteri Kewangan Daim Zainuddin yang menamatkan tesis kedoktorannya di UM, bekas Yang di-Pertua Negeri Melaka dan Menteri Besar Pahang Mohd Khalil Yaakob, dan Ahli Parlimen Sungai Buloh dan Ulama Rhodes Sivarasa Rasiah.
UM juga telah melahirkan sejumlah besar peguam, diplomat dan penjawat awam yang memegang jawatan tertinggi dalam bidang masing-masing. Dalam diplomasi dan hal ehwal luar negeri, Presiden ke-51 Perhimpunan Agung Pertubuhan Bangsa-Bangsa BersatuRazali Ismail dan Setiausaha Agung Ke-8 ASEAN Ajit Singh, kedua-duanya belajar di UM untuk ijazah sarjana muda mereka. Lebih separuh daripada Ketua Setiausaha Negara Malaysia telah graduan dari UM di mana daripada lima belas daripada mereka, lapan telah belajar di UM, di mana Ismail Haji Bakar ialah alumni terbaharu memegang jawatan itu. Dua bekas Ketua Polis NegaraNorian Mai dan Mohamad Fuzi Harun turut menghadiri UM. Dari segi undang-undang, dua Hakim Besar Malaysia, tiga Presiden Mahkamah Rayuan Malaysia, dua Peguam Negara Malaysia, tiga Hakim Besar Malaya dan seorang Hakim Besar Sabah dan Sarawak semuanya telah menghadiri Sekolah Undang-undang UM.
Wang Gungwu, bekas Profesor Sejarah di Jabatan Sejarah (meninggalkan UM pada 1968). Prof. Wang ketika ini memegang jawatan sebagai Pengarah di Institut Asia Timur, Universiti Nasional Singapura.
Khairuddin Mohamed Yusof, bekas Profesor di Universiti Malaya dan bekas Ketua Jabatan Obstetrik dan Ginekologi di Hospital Universiti. Beliau bersara pada 1997 dan dianugerahkan kehormatan Emeritus oleh universiti. Profesor Dr. Khairuddin ketika ini memegang jawatan sebagai Pengarah Telemedicine Malaysia (World Care Inc).
Khoo Kay Kim, bekas Profesor Sejarah di Jabatan Sejarah. Bersara pada tahun 2001, dan dianugerahkan kehormatan Emeritus oleh UM.
Jomo Kwame Sundaram, bekas Profesor di Fakulti Ekonomi dan Pentadbiran (meninggalkan UM pada 2004). Prof. Jomo ketika ini memegang jawatan sebagai Penolong Ketua Setiausaha untuk pembangunan ekonomi di PBB.
Ho Peng Yoke, bekas Profesor di Jabatan Pengajian China. Prof. Ho ketika ini memegang jawatan sebagai Pengarah Emeritus di Needham Research Institute, Cambridge.
Terence Edmund Gomez, Profesor Madya di Fakulti Ekonomi dan Pentadbiran. Ketika ini beliau ialah antara 6 penyelaras penyelidik di Institut Penyelidikan bagi Pembangunan Sosial Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (UNRISD).
Sutan Takdir Alisyahbana, bekas Profesor dan Ketua Jabatan Pengajian Melayu (1963-1968), seorang ahli tata bahasa dan sasterawan ternama Indonesia angkatan Pujangga Baru.
Kehidupan pelajar
Badan pelajar
Badan pelajar kampus Universiti Malaya, yang dikenali sebagai Kesatuan Mahasiswa Universiti Malaya (KMUM) dipilih oleh pelajar untuk mempunyai wakil yang terlibat dalam dasar dan perkara yang berkaitan dengan hal ehwal pelajar. Justeru itu pilihan raya yang dikenali sebagai 'PRKUM' iaitu singkatan kepada Pilihanraya Kampus Universiti Malaya dilihat sebagai pendahulu kepada seorang pemimpin pelajar.[71] Walaupun pilihan raya sebelum 2019 dianjurkan oleh Jabatan Hal Ehwal Pelajar Universiti, pilihan raya pertama diuruskan oleh pelajar[72] telah dijalankan pada 4 Mac 2019, menandakan yang pertama bersejarah di mana semua hal ehwal pelajar menjadikan pilihan raya sebagai peristiwa penting. Suara Siswa, kumpulan pro-mahasiswa memenangi pilihan raya yang menyaksikan 61% daripada 13,671 pelajar membuang undi mereka.[73]
Sukan
Badminton secara amnya popular di Malaysia. Di UM, kemudahan sebegini diuruskan oleh Pusat Sukan. Gelanggang badminton dan tenis kerap digunakan, manakala kolam renang yang tersedia adalah bersaiz Olimpik.[74] Gimnasium luar juga bertaburan di sekitar kampus, seperti berhampiran Padang Bola Sepak Hijau Varsiti UM[75] dan Kolej Kediaman Pertama.[76] Kayak juga terkenal di kalangan pelajar.
Kemudahan
Terdapat 2 akademi di UM, 12 fakulti dan 4 institut. UM juga mempunyai 12 buah kolej di dalam kampus iaitu Kolej Kediaman Pertama hingga Kolej Kediaman Kelapan, dan Kolej Kediaman Kesepuluh hingga Kolej Kediaman Keduabelas. Manakala di luar kampus terdapat 4 kolej kediaman iaitu Kolej Kediaman Kesembilan, Yayasan Pelajaran Mara, Kolej Kediaman Seksyen 17 dan Kolej Kediaman Pantai Puteri. UM juga mempunyai sebuah hospital iaitu Pusat Perubatan Universiti Malaya (PPUM), terletak di sempadan universiti berhampiran pintu pagar Petaling Jaya.
Kolej Kediaman
Tidak seperti universiti global yang lain, kolej di Universiti Malaya tidak berfungsi sebagai penginapan dan institusi. Mereka hanya asrama untuk pelajar.
Semasa pandemik, semua kolej berada pada kapasiti terhad atau ditutup. Pada September 2021, mereka sedang dalam proses untuk dibuka semula sempena melonggarkan langkah-langkah pandemik oleh kerajaan.[77] Banyak kolej mempunyai kemudahan asas mereka sendiri, seperti restoran. Di kolej ke-12 (UM melabelkan kolej kediaman mereka dengan nama dan nombor khusus) terletak sebuah kafe hipster terkenal bernama He and She Coffee.[78]
Nama Kolej Kediaman
Singkatan dan nama lain
Zon
Moto
Kolej Kediaman Pertama
KK1 (Tuanku Abdul Rahman)
Berdekatan Fakulti Undang-undang
ASTAR We Lead
Kolej Kediaman Kedua
KK2 (Tuanku Bahiyah)
Berdekatan Fakulti Kejuruteraan
Kami Memimpin
Kolej Kediaman Ketiga
KK3 (Tuanku Kursiah)
Berdekatan Fakulti Bahasa dan Linguistik
Kolej Kediaman Keempat
KK4 (Bestari)
Berdekatan Kolej Kediaman Ketiga (Tuanku Kursiah)
Ilmu hendaklah tinggi, hati biarlah rendah
Kolej Kediaman Kelima
KK5 (Dayasari @ Balai Islam)
Berdekatan Institut Kajian Asia-Eropah Universiti Malaya
Kolej Kediaman Keenam
KK6 (Ibnu Sina)
Berdekatan Fakulti Perubatan
Semper Paratus (Sedia Berkhidmat)
Kolej Kediaman Ketujuh
KK7 (Za'ba)
Berdekatan Kolej Kediaman Keempat (Bestari)
Kami Bersatu
Kolej Kediaman Kelapan
KK8 (Kinabalu)
Berdekatan Fakulti Sains Komputer & Teknologi Maklumat
Teratas di Persada Perdana
Kolej Kediaman Kesembilan
KK9 (Tun Syed Zahiruddin)
Berdekatan Fakulti Bahasa dan Linguistik
Kolej Kediaman Kesepuluh
KK10 (Tun Ahmad Zaidi)
Berdekatan Kolej Kediaman Kelapan (Kinabalu)
Berilmu, Berbudaya dan Bertakwa
Kolej Kediaman Kesebelas
KK11 (Ungku Aziz)
Berdekatan Pusat Sukan Universiti Malaya
Kolej Kediaman Kedua Belas
KK12 (Raja Dr. Nazrin Shah)
Berdekatan Institut Pengajian Pasca Siswazah Universiti Malaya
^Khoo, Kay Kim (2005). "Early Medical Education". 100 Years: The University of Malaya. Kuala Lumpur, Malaysia: University of Malaya Press. m/s. 1–2. ISBN983-100-323-3.
^Khoo, Kay Kim (2005). "The Foundation". 100 Years: The University of Malaya. Kuala Lumpur, Malaysia: University of Malaya Press. m/s. 3–4. ISBN983-100-323-3.
^ abKhoo, Kay Kim (2005). "The Quest for Recognition". 100 Years: The University of Malaya. Kuala Lumpur, Malaysia: University of Malaya Press. m/s. 6. ISBN983-100-323-3.
^Khoo, Kay Kim (2005). "The Quest for Recognition". 100 Years: The University of Malaya. Kuala Lumpur, Malaysia: University of Malaya Press. m/s. 6–9. ISBN983-100-323-3.
^Cheah, Jin Seng; TM Ho; BY Ng (July 2005). "The First Graduates in 1910". Annals Academy of Medicine(PDF). 6. 34. Singapore: National University of Singapore. m/s. 19C.
^ abKhoo, Kay Kim (2005). "Students: The Trail-Blazers". 100 Years: The University of Malaya. Kuala Lumpur, Malaysia: University of Malaya Press. m/s. 10. ISBN983-100-323-3.
^ abKhoo, Kay Kim (2005). "The Quest for Recognition". 100 Years: The University of Malaya. Kuala Lumpur, Malaysia: University of Malaya Press. m/s. 7. ISBN983-100-323-3.
^Khoo, Kay Kim (2005). "Students: The Trail-Blazers". 100 Years: The University of Malaya. Kuala Lumpur, Malaysia: University of Malaya Press. m/s. 11–12. ISBN983-100-323-3.
^Khoo, Kay Kim (2005). "Consolidation". 100 Years: The University of Malaya. Kuala Lumpur, Malaysia: University of Malaya Press. m/s. 12–14. ISBN983-100-323-3.
^Khoo, Kay Kim (2005). "Consolidation". 100 Years: The University of Malaya. Kuala Lumpur, Malaysia: University of Malaya Press. m/s. 14. ISBN983-100-323-3.
^ abKhoo, Kay Kim (2005). "Raffles College: Background". 100 Years: The University of Malaya. Kuala Lumpur, Malaysia: University of Malaya Press. m/s. 23. ISBN983-100-323-3.
^Khoo, Kay Kim (2005). "The Maxwell Committee". 100 Years: The University of Malaya. Kuala Lumpur, Malaysia: University of Malaya Press. m/s. 25. ISBN983-100-323-3.
^Khoo, Kay Kim (2005). "The Maxwell Committee". 100 Years: The University of Malaya. Kuala Lumpur, Malaysia: University of Malaya Press. m/s. 26. ISBN983-100-323-3.
^Khoo, Kay Kim (2005). "The Maxwell Committee". 100 Years: The University of Malaya. Kuala Lumpur, Malaysia: University of Malaya Press. m/s. 27. ISBN983-100-323-3.
^Huang, Rayson (2000). "A New University in a New Country". A Lifetime in Academia: An Autobiography by Rayson Huang. Hong Kong, China: Hong Kong University Press. m/s. 81–83. ISBN962-209-518-6.
^Khoo, Kay Kim (2005). "Coat of Arms". 100 Years: The University of Malaya. Kuala Lumpur, Malaysia: University of Malaya Press. m/s. ii. ISBN983-100-323-3.
^Khoo, Kay Kim (2005). "Coat of Arms". 100 Years: The University of Malaya. Kuala Lumpur, Malaysia: University of Malaya Press. m/s. ii. ISBN983-100-323-3.
^Khoo, Kay Kim (2005). "Coat of Arms". 100 Years: The University of Malaya. Kuala Lumpur, Malaysia: University of Malaya Press. m/s. ii. ISBN983-100-323-3.
^Mohamed Amin Embi; Mohd Najib Adun, penyunting (2010). e-Pembelajaran di IPTA Malaysia. Selangor: Pusat Pembangunan Akademik UKM. m/s. 27–28. ISBN978-967-5878-21-3.
^Dari Desa Ke Kampus (Penerbitan televisyen). Filem Negara Malaysia. 1987.