13. November

De 13. November is de 317. Dag in’n Gregoriaanschen Klenner. In Schaltjohrn is dat de 318. Dag.

November

1	2	3	4	5	6	7
8	9	10	11	12	13	14
15	16	17	18	19	20	21
22	23	24	25	26	27	28
29	30

Wat an dissen Dag passeert is

Politik un Sellschop

1002: Dat St. Brice’s Day Massaker: De engelsche König Aethelred II. befehlt all Däänen in dat engelsche Königsriek doot to maken, üm een angevlich Opstand to verhinnern.
1493: Op siene tweeten Reis deckt Christoph Kolumbus de Antilleninsel Saba op.
1618: In de nedderlannsche Stadt Dordrecht kümmt de Synood vun Dordrecht to ehre eerste Sitten tohopen
1885: Serbien fangt een Krieg an mit Bulgarien
1887: In Chicago begleidt mehr as 20.000 Arbeider den Troerümtog vör de veer Henrich’ten, de för den Haymarket Riot verantwoortlich maakt weern.
1891: De 3. Interparlamentaarsch Union beslutt in Rom, en Stännig Internatschonaal Freedensbüro mit Seet in Bern intorichten.
1945: In Frankriek warrt Charles de Gaulle von de Franzöösch Natschonaalversammeln to’n Ministerpräsident von de Veerte Franzöösche Republiek wählt.
1961: In de DDR warrt in’n Rahmen von’t Entstaliniseeren de Städer Stalinstadt un Fürstenberg (Oder) to Iesenhüttenstadt tohopensloten.
1974: Jassir Arafat, de Anföhrer von de palästinens’schen Wedderstandsgrupp PLO fordert bi de UNO Freeheit för sien Land.
1976: Bi en Konzert in Köln övt de Ledermaker Wolf Biermann open Kritik an de DDR, de dat as Vörwand nehmt, em dree Daag later uttobörgern.
1989: Hans Adam II. warrt Staatsbass von Liechtensteen.
1989: De Volkskamer von de DDR wählt Günther Maleuda to’n Präsidenten un Hans Modrow to’n Ministerpräsidenten.
1994: Bi en Referendum snackt sik 52 % von de Sweden för den Bitritt to de EU ut.
1998: De Düütsche Bundsdag beslutt, dat de Bunnswehr an’n Kosovo-Insatz Deel hett.
2015: Bi mehreren Terroranslääg in Paris sünd över 120 Minschen to Dood kommen. De franzöösch Staatspräsident François Hollande hett doruphen den Utnahmetostand över dat gesamt Land verhangt.

Kunst, Kultur un Bowark

1894: De Oper Ingwelde von Max von Schillings warrt in Krlsruhe ooropföhrt.
1906: Op de Münchner Kohleninsel warrt de Grundsteen leggt för dat Düütsche Museum.
1925: In Paris gifft dat de eerste Surrealismus-Utstellen ü.a. mit Warken von Pablo Picasso, Hans Arp, Max Ernst un Paul Klee.
1928: De Speelbaas Max Reinhardt grünnt in Schönbrunn en Schauspeelschool, dat Max-Reinhardt-Seminar nöömt warrt.
1936: In Wien warrt dat Theaterstück Glaube Liebe Hoffnung von Ödon von Horvath ünner den Titel Liebe, Pflicht un Hoffnung ooropföhrt.
1943: In Öller von 25 Johr leidt Leonard Bernstein as Ersatz för den kranken Bruno Walter en Konzert von de New Yorker Philharmoniker un fangt dormit sien Karriere an.

Wetenschoppen un Technik

1960: In Karlstein am Main nehmt dat eerste düütsche Karnkraftwark, dat Versöksatomkraftwark Kahl sien Betrieb op.
1989: Dat Europääsch Karnforschungslabor CERN maakt den weltwiet gröttsten Deelkengaumaker mit 27 km Ümfang open.
1990: De eerste Websiet warrt öffentlich maakt.

Katastrophen

1872: De Oostsee warrt von de sworsten bekannten Stormfloot överrascht. 271 Minschen starvt, mehr as 15.000 verleert jümmer Heem.
1970: De Region Bhola in Pakistan warrt von en Zyklon drapen. In de Flootbülg starvt över 500.000 Lüüd.
1985: In Kolumbien överrullt en Lahar von den Vulkan Nevado del Ruiz de Stadt Armero un köst 20.000 Minschen dat Leven.
2002: Vör de Küst von Galizien hett de Ööltanker Prestige en Haveree un sleit Leck. Söss Daag later sünd grote Deele von de spaanschen Atlantikküst von en Öölpest bedrapen.

Boren

354: Augustinus vun Hippo, Karkenlehrer un Hilligen († 430)
1312: Edward III., König vun England
1504: Philipp I., Landgraaf vun Hessen
1567: Moritz vun Oranien, Statthöller vun de Nedderlannen
1850: Robert Louis Stevenson, Schriever ut Schottland
1893: Edward Adelbert Doisy, US-amerikaansch Biochemiker un Nobelpriesdräger († 1986)
1896: Willi Koops, düütsch Politiker un Bundsdagsafordneter († 1972)
1895: Jan de Natris, nedderlannsch Footballnatschonalspeler († 1972)
1898: Hellmut Maneval, düütsch Footballnatschonalspeler († 1967)
1899: Huang Xianfan, chineesch Historiker († 1982)
1904: Peter Graf Yorck von Wartenburg, Juristen, Strieder in den düütschen Wedderstand
1914: Paul Lücke, düütsch Politiker un Bundsminister († 1976)
1920: Jack Elam, US-amerikaansch Schauspeler († 2003)
1931: Katrin Schaake, düütsch Schauspelerin un Synchroonsnackerin
1936: Edda Buding, düütsch Tennisspelerin († 2014)
1955: Whoopi Goldberg, US-amerikaansche Schauspeelersche
1955: Lars-Luis Linek, plattdüütschen Bluesmusiker
1967: Steve Zahn, US-amerikaansch Schauspeler
1974: Erika Lahotska, slowaaksch Biathletin
2000: Lou Massenberg, düütsch Waterspringer