Błażej Stolarski

Błażej Stolarski
Data i miejsce urodzenia	2 lutego 1880 ; Ciebłowice, Królestwo Polskie
Data i miejsce śmierci	21 października 1939 ; okolice Groß Köris
	Minister rolnictwa i dóbr państwowych
Okres	od 29 grudnia 1918; do 16 stycznia 1919
Przynależność polityczna	PSL „Wyzwolenie”
Poprzednik	Franciszek Wojda
Następca	Stanisław Janicki
	Prezes Polskiego Stronnictwa Ludowego „Wyzwolenie”
Okres	od 1918; do 1919
Przynależność polityczna	PSL „Wyzwolenie”
Poprzednik	Tomasz Nocznicki
Następca	Stanisław Thugutt
	Multimedia w Wikimedia Commons

Błażej Stolarski (ur. 2 lutego 1880 w Ciebłowicach, zm. 21 października 1939 w okolicach Groß Köris) – polski działacz społeczny i polityczny, jeden z przywódców ruchu ludowego, etnograf i publicysta, członek Zarządu Koła Parlamentarnego Obozu Zjednoczenia Narodowego w 1938 roku^[1], członek Prezydium Rady Naczelnej OZN w 1939 roku^[2].

Życiorys

Od 1905 do 1907 należał do Polskiego Związku Ludowego, a następnie do „Zarania”. W latach 1912–1915 był członkiem Narodowego Związku Chłopskiego, a w 1915 przystąpił do Polskiego Stronnictwa Ludowego w Królestwie Polskim. W latach 1918–1919 był prezesem tej partii, działającej już jako PSL „Wyzwolenie”. Członek Centralnego Komitetu Narodowego w Warszawie (XII 1915 – V 1917)^[3].

W marcu 1917 roku został członkiem Komisji Wojskowej Tymczasowej Rady Stanu^[4]. W listopadzie 1918 był ministrem bez teki w rządzie Ignacego Daszyńskiego, a od 29 grudnia 1918 do 16 stycznia 1919 pełnił urząd ministra rolnictwa w rządzie Jędrzeja Moraczewskiego (po dymisji Franciszka Wojdy). W latach 1919–1930 sprawował mandat posła na Sejm II RP I i II kadencji. Pełnił w Sejmie funkcję szefa klubu parlamentarnego PSL „Wyzwolenie”. Aktywny był w promowaniu spółdzielczości wiejskiej. Po zjednoczeniu ruchu ludowego w 1931 znalazł się w szeregach Stronnictwa Ludowego, gdzie zasiadał w radzie naczelnej. Nie godząc się na bojkot wyborów, wystąpił z SL w 1935. W 1933 roku za udział w strajkach chłopskich został aresztowany. W 1938 został członkiem Rady Naczelnej Obozu Zjednoczenia Narodowego. W latach 1938–1939 zasiadał w Senacie V kadencji, pełniąc funkcję wicemarszałka izby. Po wybuchu II wojny światowej został aresztowany 10 września 1939 przez Gestapo, a 21 października 1939 zastrzelony w okolicach Groß Köris^[5].

Pochowany w Berlinie na Parkfriedhof (Cmentarz Parkowy) (kwatera ofiar II wojny światowej, U3, rząd 10).

Odznaczenia

16 lipca 1932 – Krzyż i Medal Niepodległości za zasługi w walce o niepodległość Polski
1937 – Srebrny Krzyż Zasługi za działalność społeczną^[6]
2019 – Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski za wybitne zasługi na rzecz integracji oraz rozwoju środowisk wiejskich i spółdzielczości rolniczej, za działalność państwową, samorządową, publiczną i społeczną^[5]

Przypisy

↑ Prace parlamentarne O.Z.N. 1938/39 r., Warszawa 1939, s. 39.
↑ Rocznik Polityczny i Gospodarczy 1939, Warszawa 1939, s. 72.
↑ Jerzy Z.J.Z. Pająk Jerzy Z.J.Z., O rząd i armię. Centralny Komitet Narodowy (1915-1917), Kielce: Wydawnictwo Akademii Świętokrzyskiej, 2003, s. 246, ISBN 83-7133-208-4 .
↑ JanJ. Snopko JanJ., Sprawozdanie z działalności Komisji Wojskowej Tymczasowej Rady Stanu (styczeń – sierpień 1917), [w:] Studia Podlaskie, t. XIX, Białystok: Wydawnictwo Akademii Świętokrzyskiej, 2011, s. 311 .
↑ ^a ^b Instytut PamięciI.P. Narodowej Instytut PamięciI.P., Uroczystość odsłonięcia tablicy pamiątkowej w 80. rocznicę śmierci Błażeja Stolarskiego – Będków, 22 września 2019 [online], Instytut Pamięci Narodowej [dostęp 2021-08-10] [zarchiwizowane z adresu 2020-03-01] .
↑ PawełP. Perzyna PawełP., Błażej Stolarski. Nieheroiczny życiorys państwowca [online], Instytut Pamięci Narodowej, 2019 .

Bibliografia

Encyklopedia Powszechna PWN, tom 4
Dorota Mycielska, Jarosław Maciej Zawadzki: Senatorowie zamordowani, zaginieni, zmarli w latach II wojny światowej. Wyd. IV. Warszawa: 2009, s. 51. ISBN 978-83-60995-30-3. (pol.).
Antoni Mieczkowski, Błażej Stolarski 1880-1939. Życie. Działalność. Poglądy., UMCS, 1998.