Dniestr
Dniestr koło Twierdzy Chocimskiej
|
| Kontynent
|
Europa
|
| Państwo
|
 Ukraina
 Mołdawia
|
| Rzeka
|
| Długość
|
1362 km
|
| Powierzchnia zlewni
|
68 627 km²
|
| Średni przepływ
|
310 m³/s
|
| Źródło
|
| Miejsce
|
Ukraina, niedaleko Drohobycza, w pobliżu granicy z Polską
|
| Współrzędne
|
49°10′31,8″N 22°53′17,9″E/49,175500 22,888300
|
| Ujście
|
| Recypient
|
Morze Czarne
|
| Miejsce
|
Ujście limanowe do Limanu Dniestrowskiego
|
| Współrzędne
|
46°18′14,8″N 30°16′25,0″E/46,304100 30,273600
|
| Mapa
|
Dorzecze Dniestru
|
Położenie na mapie Ukrainy |
|
|
|
|
Dniestr (ukr. Дністер, Dnister, rum. Nistru, w starożytności gr. Tyras lub Nester) – rzeka płynąca przez Ukrainę i Mołdawię (a w praktyce będąc granicą mołdawsko-naddniestrzańską). Rzeka należy do zlewiska Morza Czarnego. Długość – 1362 km, powierzchnia zlewni – ok. 68 tys. km².
Historia nazwy
W okresie starożytnym rzeka nazywana była po stgr. Τύρης lub Τύρας, w łac. Tyras, z kultury regionu irańskiego. W epoce bizantyńskiej zaczęto używać stgr. Δάvαστρις i łac. Danăster, po słowiańsku *Dunestru, a następnie w ukr. Дністер, w pol. Dniestr, w ros. Днестр, zaś w rum. Nistru[1].
Przebieg
Główne źródła Dniestru leżą w Karpatach Wschodnich, około 3 km na południe od ukraińskiej wsi Rozłucz, pod kulminacją Czontyjówki (913 m n.p.m.). W górnym biegu ma charakter rzeki górskiej, potem płynie Wyżyną Wołyńsko-Podolską głęboko wciętym jarem z licznymi bystrzami (porohami). W dolnym biegu płynie przez Nizinę Czarnomorską. Uchodzi do Morza Czarnego w limanie Dniestru o szerokości 9 km i długości 32 km.
Na rzece – w okolicy miasta Nowodniestrowsk – zlokalizowana jest Dniestrzańska Elektrownia Wodna. Nieopodal miasta Dubosary znajduje się natomiast mniejsza elektrownia i zbiornik wodny.
Katastrofa ekologiczna
We wrześniu 1983 roku doszło do awarii tamy, separującej od rzeki zbiornik na odpady z fabryki w Stebniku, produkującej nawóz na bazie siarczanu potasu. Do rzeki dostało się około 4,5 miliona m³ tej soli, która nie rozpuściwszy się w wodzie osiadała na dnie i przemieszczała się w dół biegu rzeki. Zanieczyszczenie zatrzymało się na tamie Nowo-Dniestrowskiej, gdzie zakumulowało się ponad milion m³ substancji. Na odcinku Dniestru przekraczającym 500 kilometrów substancje trujące zabiły całą biosferę rzeki, jak również zwierzęta hodowlane i ptaki, które piły zatrutą wodę. Katastrofa bezpośrednio nie doprowadziła do śmierci ludzi. Pod zarzutem niedopatrzenia aresztowano ośmiu pracowników fabryki. Sąd uniewinnił ich jednak, a za przyczynę katastrofy uznano skomplikowaną strukturę geologiczną terenu. Autorzy pracy An Enviromental History of Russia nazwali to wydarzenie jedną z największych katastrof ekologicznych w ZSRR[2].
Lewobrzeżne
Prawobrzeżne
Miasta nad Dniestrem
Ważniejsze miasta leżące nad Dniestrem:
Obszary chronione
Zobacz też
Przypisy
Linki zewnętrzne
