Kozłowa Góra (Piekary Śląskie)

Zobacz też: Kozłowa Góra (zbiornik).

Kozłowa Góra

Dzielnica Piekar Śląskich
Winna Góra, pod nią Kozłowa Góra w 2018 roku
Herb
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Miasto	Piekary Śląskie
Data założenia	XV wiek
W granicach Piekar Śląskich	1 stycznia 1973[1]
Powierzchnia	4,73 km²
Populacja (2007) • liczba ludności	3008
• gęstość	636 os./km²
Położenie na mapie Piekar Śląskich

Kozłowa Góra (niem. Koslowagora^[2]) – dzielnica Piekar Śląskich, najbardziej na północ położona część tego miasta.

Heinrich Adamy (1888) zalicza nazwę miejscowości "Koslowagura" do grupy pochodzących od polskiej nazwy zwierzęcia domowego – kozła ("von koza = Ziege und koziel = Ziegenbock"), podając jej dawną, słowiańską formę „Koźlowa góra" wraz ze znaczeniem w języku niemieckim "Ziegenberg"^[3] (co oznacza po polsku 'góra kozła'). Niemcy oddawali nazwę miejscowości w swoim języku początkowo identycznie jak miejscowa ludność, jako Koslowagura (np. Knie w 1830 roku^[4] i Adamy w 1888 roku^[3]; czytaj: kozlowagóra), a ostatecznie, jako nazwa urzędowa, Koslowagora^[2] (czytaj: kozlowagora).

W drugiej połowie XV wieku była wsią czynszową. Wzmiankowana jako wieś w roku 1532. W latach 1825–1830 była tu czynna kopalnia węgla kamiennego „Carlsgück” należąca do rodu Donnersmarcków. Na terenie Kozłowej Góry, w lesie Dioblina, hrabiowska rodzina organizowała dla miejscowej ludności festyny. W roku 1911 zostało założone we wsi Towarzystwo Śpiewacze „Halka”. W latach trzydziestych XX wieku powstała we wsi cegielnia, a w latach 1935–1939 na Brynicy utworzono Zbiornik Kozłowa Góra do celów strategicznych. Na terenie miejscowości w czasie II wojny światowej działała Polska Organizacja Obywatelska, której członkowie po aresztowaniach w sierpniu 1942 roku zginęli. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Kozłowa Góra. W obrębie Piekar Śląskich od 1973 roku.

W Kozłowej Górze mieszkała z rodziną Gutów Irena Gut-Opdyke^[5], odznaczona medalem „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata” za uratowanie kilkunastu Żydów w czasie II wojny światowej i okupacji niemieckiej w Polsce^[5][6].

W Kozłowej Górze znajduje się rzymskokatolicki kościół pw. Matki Bożej Nieustającej Pomocy oraz kaplica (niegdyś kościół) pod tym samym wezwaniem ukończona w 1907 roku; jest jedynym zabytkiem nieruchomym Kozłowej Góry wpisanym do rejestru^[7]. Po dawnym zespole pałacowym von Donnersmarcków, spalonym w styczniu 1945 r. podczas ofensywy Armii Czerwonej, pozostały jedynie resztki zabudowań gospodarczych i park pałacowy ze starymi drzewami.

Na terenie Kozłowej Góry leży najwyższe naturalne wzniesienie Piekar Śląskich: Winna Góra.

Działa klub piłki nożnej DKS Czarni Kozłowa Góra założony w 1952 roku. Na początku klub nazywał się Ludowy Klub Sportowy Czarni Kozłowa Góra, a od 2001 Dzielnicowy Klub Sportowy Czarni Kozłowa Góra, który gra do dziś i w sezonie 2019/2020 występuje w lidze okręgowej.

• DariuszD. Gacek DariuszD., DariuszD. Pietrucha DariuszD., Piekary Śląskie i okolice. Przewodnik historyczno-krajoznawczy, Piekary Śląskie: Wyd. Miejskie Centrum Informacji i Turystyki w Piekarach Śląskich, 2007, ISBN 978-83-926448-0-4, OCLC 831234172 . Brak numerów stron w książce
• Johann GeorgJ.G. Knie Johann GeorgJ.G., Alphabethisch-Statistisch-Topographische Uebersicht aller Dörfer, Flecken, Städte und andern Orte der Königl. Preuß. Provinz Schlesien ..., Breslau: Graß, Barth und Comp., 1830, OCLC 751379865  (niem.).