Park Sielecki (dawniej Park Renardowski, Park Mauvego[2]) − zabytkowypark miejski w Sosnowcu. Drugi pod względem roku założenia i czwarty co do wielkości wśród parków miejskich, a jednocześnie największy spośród zabytkowych stanowiący wraz z Zamkiem Sieleckim kompleks. Podzielony jest na część nową i starą, które zajmują odpowiednio powierzchnię 9,84 ha i 10,4 ha[3], pomiędzy którymi granicę podziału stanowi przepływająca przez środek parku rzeka Czarna Przemsza[4].
Położenie parku
Park jest usytuowany w dzielnicy Sielec nad brzegami Czarnej Przemszy, na pograniczu Śródmieścia i dzielnicy Pogoń. Granice parku wyznacza od strony zachodniej i północnej ulica 3 Maja z zabudowaniami basenu kąpielowego, od strony wschodniej Zamek Sielecki, budynek Stadionu Zimowego oraz ulica Zamkowa, a od strony południowej zabudowania Sielca przy ulicy Parkowej, Legionów, Krętej i Sieleckiej[4].
W 1856 r. dobra sieleckie wraz z zamkiem nabył hrabia Andrzej Renard ze Strzelec Opolskich dla syna Jana, który, pełniąc funkcje konsularne w Wiedniu, zarządzał do 1874 r. swoim majątkiem, dzięki pełnomocnikowi dyrektorowi Hermanowi Möbiusowi[5]. Za jego czasów przebudowano zamek i założono park krajobrazowy w modnym wówczas stylu angielskim, co podkreśliło urodę tego miejsca[6]. W wyniku podjętych prac zamek przybrał postać reprezentacyjnego pałacu[2]. W 1875 r. nowym zarządcą dóbr rodziny Renardów został Ludwik Mauve, który z dużym zaangażowaniem kontynuował prace związane z utrzymaniem i modernizacją parku, co sprawiło, że nazywano go jego imieniem[2]. W 1903 r. podjęto decyzję o zmianie przebiegu granic parku, pomniejszając jego obszar o teren przeznaczony pod budowę kościoła w miejscu przy dzisiejszej ulicy Skautów i powiększając po stronie południowo wschodniej w pobliżu ulicy Krętej[7]. Od strony północnej założono staw parkowy, a od strony wschodniej teren ogrodzono murem ozdobnym, który wykonano ze skały wapiennej[2]. Ogrodzenie, które posiadało kilkaset metrów długości i dwa metry wysokości, oddzieliło teren zielony od osiedla mieszkalnego. Do parku prowadziły trzy drewniane bramy z portierniami dla całodobowej straży parkowej oraz prywatne furtki zamykane na klucz. Do lat 40. XX w. dostęp do niego był ograniczony i odbywał się na podstawie przepustek[8].
W latach 60. i 70. XX w. „Park Renardowski” został powiększony o tereny graniczących ze sobą dawnych prywatnych dietlowskich ogrodów owocowo-warzywnych i stacji osadników wodnych oraz części fabrycznych ogródków działkowych historycznej „rurkowni” Huldczyńskiego. Dzięki zmianom obszar parku wyszedł poza rzekę Czarną Przemszę i zetknął się z ulicą 3 Maja. W trakcie prowadzonej przebudowy północno wschodniej części Sielca związanej z budową miejskich obiektów sportowych i kulturalnych znacznie zatracono jego walory estetyczne. Zasypano staw, wycięto wiele drzew i krzewów, wyasfaltowano większość alejek spacerowych, zburzono mury i większość ozdobnych ceglanych wieżyczek. Zachowano budynek zamkowy oraz dwie zabytkowe wieżyczki, z których jedna znajduje się obecnie pomiędzy budynkami na wprost wejścia frontowego do hali lodowiska, a druga na lewym brzegu rzeki w pobliżu domu przy ulicy Legionów 28. W miejsce zburzonej zabudowy parku wybudowano nieistniejący dziś amfiteatr, otwarte baseny kąpielowe oraz sztuczne lodowiska, stanowiące bazę treningową drużyny hokejowej lokalnego klubu sportowego[8]. 23 lutego 1960 r. Zamek Sielecki i przyległe założenie parkowe ograniczone ulicami Zamkową, 3 Maja i Czarną Przemszą wpisano na listę zabytków[9]. 6 września 1967 r. w centralnym punkcie parku odsłonięto Pomnik Czynu Rewolucyjnego, pod którym w 1972 r. gościł przywódca KubyFidel Castro i w 1974 r. przywódca Związku RadzieckiegoLeonid Breżniew. Sławę pomnikowi przyniosła wysoka konstrukcja rurowa. W maju 1991 r. budowla została rozmontowana[10]. Po zlikwidowanym pomniku pozostał marmurowy podest oraz przyległy plac, na którym wybudowano nowy monument. Na obecny pomnik składa się wizerunek orła białego (orzeł z godła Polski) oraz napisu "Wolność Praca Godność"[11]. Podczas przebudowy parku w 2005 r. w północnej części parku, w pobliżu Stadionu Zimowego oddano do użytku skatepark[12].
W 2016 i 2017 r. miały miejsce kolejne przebudowy. W starej części parku kompleks wzbogacił się o ogrodzony plac zabaw dla dzieci, plenerową siłownię pod chmurką. W nowej części powstał tor rolkowy, strefa relaksu oraz stanowiska dla małej gastronomii[13][14]. Na mocy uchwały Rady Miejskiej w Sosnowcu z dnia 31 stycznia 2019 r. park przy ulicy 3 Maja nosi oficjalną nazwę „Park Sielecki”[15]. 4 maja 2023 r. dzięki środkom z Budżetu Obywatelskiego uruchomiono tężnię solankową[16].
Piotr Cempulik, Krystyna Holeksa, Jacek Betleja, Witold Ryka, Przyroda Sosnowca, Wrocław: PTPP "Pro Natura", 1999
Piotr Cempulik, Krystyna Holeksa, Waldemar Żyła: Przyroda Sosnowca. PTPP "Pro Natura". Wyd. 2 – uzupełnione. Sosnowiec: Urząd Miasta, 2008. ISBN 978-83-926690-2-9. OCLC316610944. Brak numerów stron w książce
MałgorzataM.ŚmiałekMałgorzataM., Sosnowieckie ABC, tom II, ZbigniewZ.Studencki (red.), Sosnowiec: Muzeum w Sosnowcu, 2003, s. 40-41, ISBN 83-89199-03-3, OCLC751020770.
↑ abcdJanuszJ.MaszczykJanuszJ., Alejkami Parku Renardowskiego [online], Klub Zagłębiowski, 25 lipca 2013 [dostęp 2018-05-25] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-25](pol.).
↑ abInteraktywny Pan Miasta [online], Zintegrowany System Informacji Przestrzennej Miasta Sosnowiec.
↑JanJ.HempelJanJ., Polona, Mapa przedstawiająca stan parku w 1856 r., polona.pl, 1856 [dostęp 2024-03-19](pol.).
↑Ober Schlesien. Sosnowice, Mapa przedstawiająca stan parku w 1870 r., (Lith. Anst. v. Leopold Kraatz), 1880 [dostęp 2024-02-18](niem.). Brak numerów stron w książce
↑Plan miasta Sosnowca, „P.o. 375 I”, Mapa przedstawiająca stan parku w 1936 r., 1936 [dostęp 2024-03-19](pol.). Brak numerów stron w czasopiśmie
↑ abcPark Sielecki (Sosnowiec) [online], WikiZagłębie, 13 listopada 2016 [dostęp 2017-07-24] [zarchiwizowane z adresu 2018-04-10](pol.).
.jpg)
