Pasłęka (niem.Passarge) – rzeka w północno-wschodniej Polsce, w województwie warmińsko-mazurskim, płynąca przez Pojezierze Mazurskie oraz Pobrzeże Gdańskie. Ma długość – według różnych publikacji – od 169 km[1] do 211 km[2]. Pasłęka uchodzi do Zalewu Wiślanego. Powierzchnia dorzecza Pasłęki obejmuje obszar 2294,5 km²[3]. Pod względem długości jest trzecią co do wielkości (zaraz po Wiśle i Odrze) rzeką I rzędu, natomiast w klasyfikacji długości wszystkich polskich rzek jest na miejscu 23. Gdy za podstawę przyjąć powierzchnię dorzecza, wówczas Pasłęka uplasuje się na pozycji 30. w Polsce[4].
Rzeka ma źródła w okolicach Olsztynka pomiędzy miejscowościami Olsztynek i Gryźliny na wysokości 156,6 m n.p.m.[2], mimo to niektóre publikacje podają jako źródło sztuczne jezioro Pasłęk leżące na wysokości ok. 153 m n.p.m.[2]
Pasłęka jest jedną z dwóch głównych rzek Warmii (obok Łyny).
Pasłęka oddziela dwie krainy historyczne: Warmię i Prusy Górne, a w konsekwencji przez kilkaset lat odgraniczała państwo pruskie od włączonej do Polski Warmii[2]. Rzeka stanowi zachodnią granicę Warmii, która pokrywa się w ok. 90% z biegiem Pasłęki.
Nazwę Pasłęka wprowadzono urzędowo w 1949 roku, zastępując poprzednią niemiecką nazwę rzeki – Passarge[5].
Jakość wód
W raporcie o stanie środowiska za rok 2011 wody Pasłęki uzyskały III klasę czystości[3] (w badaniach w roku 2007 IV klasę czystości[6]).
Elektrownia Pierzchały moc 3,3 MVA, największa na Pasłęce, zbudowana w latach 1913–1916, razem z elektrownią powstał zbiornik zaporowy o powierzchni 240 ha zwany Jeziorem Pierzchalskim lub Zbiornikiem Pierzchalskim
W dolnym biegu – od Braniewa do ujścia do Zalewu Wiślanego – rzeka płynie w obwałowaniu ze względu na zagrożenie powodziowe od wód Zalewu Wiślanego. Rzeka tu znajduje się pod silnym oddziaływaniem Zalewu Wiślanego, a więc głównym zagrożeniem powodziowym są wezbrania sztormowe oraz wywołana przez nie tzw. cofka[10].
↑Tabl. 10.6 Odpływ metali ciężkich rzekami do Morza Bałtyckiego w 2012 r.. W: Rocznik statystyczny gospodarki morskiej 2013. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2014-01-21, s. 338. Cytat: „Wyniki Państwowego Monitoringu Środowiska w zakresie Monitoringu Wód” – Główny Inspektorat Ochrony Środowiska.
.jpg)
