Rośliny biblijne

Rośliny biblijne – rośliny wymienione w Biblii, zazwyczaj pod nazwami potocznymi, czasami cytowane są tylko otrzymywane z nich produkty. Ustalenie gatunków tych roślin było celem pracy wielu botaników i badaczy Biblii, ma bowiem istotne znaczenie dla właściwego zrozumienia przekazu biblijnego, dużo też mówi o życiu ludzi w czasach biblijnych. Lista gatunków roślin wymienionych w Biblii jest przydatna przy projektowaniu ogrodów biblijnych^[1].

W większości przypadków identyfikacja biblijnych roślin jest trudna. Przyczyn jest kilka. Te same rośliny w różnych księgach czasami mają różne nazwy i nie są to jednoznaczne nazwy naukowe, jakich obecnie używa się w botanice, lecz nazwy potoczne, które zmieniały się z czasem. Wiele błędów popełnili tłumacze Biblii, którzy tłumaczyli te nazwy z tekstów oryginalnych w językach: hebrajskim, aramejskim i greckim. Współcześni badacze roślin biblijnych by uzyskać prawidłowy wynik oparli się na jak najbardziej oryginalnych tekstach pisanych w tych językach, ale i to nie wystarczy. Prawidłowe przetłumaczenie nazw roślin na precyzyjny język współczesnej botaniki wymaga ponadto wiedzy botanicznej i dobrej znajomości flory Izraela i ościennych krajów w czasach biblijnych. Rozpoznanie, o jaką roślinę chodzi, czasami możliwe jest dopiero po dokładnej analizie całego kontekstu, w jakim tę roślinę opisano. Nawet obecnie jednak pomimo pracy wielu specjalistów niemożliwe jest pewne rozpoznanie wszystkich gatunków roślin wymienionych w Biblii^[1].

Harold i Alma Moldenke w 1952 roku w swojej pracy zestawili wcześniejsze poglądy badaczy roślin biblijnych i tłumaczy angielskiej wersji Biblii oraz stworzyli własną listę 230 taksonów^[2]. Jest to dzieło powszechnie znane wśród badaczy roślin biblijnych i stanowiące punkt odniesienia dla późniejszych publikacji^[1]. W roku 1982 M. Zohary opublikował dzieło, w którym wymienił i zilustrował 200 taksonów roślin biblijnych^[3]. W 1992 roku F. Nigel Hepper, dyrektor znanego ogrodu botanicznego Kew Gardens w Wielkiej Brytanii^[1], opracował własną listę około 180 gatunków roślin biblijnych, które pogrupował tematycznie^[4]. Kilka publikacji będących streszczeniem prac nad roślinami biblijnymi opracował N. Hareuveni w latach 1988–1996^[1]. Najnowsza jest praca J. Maillata i S. Maillata z 1999 roku^[5].

Polska autorka Z. Włodarczyk zestawiła w tabeli listę taksonów podanych przez pięciu wyżej wymienionych badaczy roślin biblijnych oraz opracowała polskie ich opisy. Z wyników jej porównawczych analiz wynika, że^[1]:

1. Co do identyfikacji 95 gatunków wszyscy dotychczasowi badacze są zgodni.
2. Co do identyfikacji 111 gatunków zgodna jest część badaczy, pozostali nie zgłaszają zastrzeżeń. Razem liczba gatunków, co do których badacze są zgodni, lub przynajmniej nie zgłaszają zastrzeżeń wynosi 206.
3. Liczba gatunków o wysokim stopniu niepewności wynosi około 50.

Na liście są 203 taksony. Uwzględniono tylko te, które są uznane przez wszystkich wymienionych badaczy roślin biblijnych, lub przynajmniej nie zgłaszają oni do nich zastrzeżeń. Lista opracowana została na podstawie tabeli opublikowanej w języku angielskim. W wierszach tej tabeli jest lista gatunków, w 5 kolumnach wykaz autorów, krzyżykami zaznaczono, którzy autorzy akceptują dany gatunek^[6]. Nazwy naukowe na powyższej liście Wikipedii zostały zaktualizowane do nazewnictwa naukowego według The Plant List (TPL). Z tego powodu ich liczba nie zgadza się z liczbą gatunków podanych w opracowaniu polskim przez Z. Włodarczyk, niektóre gatunki wymienione przez Z. Włodarczyk bowiem to według TPL synonimy lub odmiany innego gatunku^[7].