Swingujący Londyn

Swingujący Londyn^[1] – uniwersalne określenie używane w odniesieniu do mody oraz kultury, które rozkwitły w latach sześćdziesiątych XX wieku w Londynie.

Zjawisko to było nastawione na młodzież, akcentując to, co nowe i współczesne w okresie optymizmu i hedonizmu oraz rewolucji kulturowej. Jedną z inspiracji stanowiło uzdrowienie brytyjskiej gospodarki po czasie powojennych oszczędności, które trwały aż do lat pięćdziesiątych. Dziennikarz Christopher Booker, twórca satyrycznego czasopisma Private Eye, tak wspominał „czarujący” charakter swingujących lat sześćdziesiątych: „Wydawało się, że na zewnątrz tej bańki nie ma nikogo, kto by obserwował, jak dziwne, powierzchowne i egocentryczne, a nawet straszne to było”^[2].

„Swingujący Londyn” został zdefiniowany przez magazyn Time w numerze z 15 kwietnia 1966 roku^[3] i był rozpowszechniany przez piracką radiostację Swinging Radio England, która rozpoczęła swoją działalność 3 maja tego samego roku. Jednakże określenie „swingujący” w znaczeniu „znany” lub „modny” było używane już od wczesnych lat sześćdziesiątych, w tym przez Normana Vaughana w jego „swinging/dodgy” show w programie Sunday Night at the London Palladium. W 1965 roku Diana Vreeland, redaktorka czasopisma Vogue, powiedziała, że „Londyn jest obecnie najbardziej swingującym miastem świata”^[4]. Później tego roku, amerykański piosenkarz Roger Miller nagrał swój przebój England Swings, który ze słowami takimi, jak „Policjanci na rowerach, dwóch na dwóch” ukazywał stereotypowy obraz Anglii.

Zwiastowany już w powieści Colina MacInnesa Absolutni debiutanci z 1959 roku, swingujący Londyn rozwinął się do połowy lat sześćdziesiątych i obejmował muzykę zespołów The Beatles, The Rolling Stones, The Kinks, The Who, The Small Faces oraz innych artystów z tak zwanej w Stanach Zjednoczonych „brytyjskiej inwazji”. Rock psychodeliczny zyskał znacząco na popularności dzięki twórczości artystów takich, jak Jimi Hendrix, Cream i Pink Floyd. Ten gatunek muzyczny był nadawany przez pirackie rozgłośnie radiowe, w tym Radio Caroline, Wonderful Radio London oraz Swinging Radio England.

W okresie swingującego Londynu, moda i fotografia były eksponowane w magazynie Queen, który zwracał uwagę czytelników na projektantkę mody Mary Quant^[5][6].

Kolejną ikoną epoki, a zarazem jedną z pierwszych światowych supermodelek^[7] była Jean Shrimpton – najlepiej zarabiająca^[8] i najczęściej fotografowana^[9] modelka tego okresu. Shrimpton okrzyknięto „Twarzą Lat Sześćdziesiątych”^[10], dekady, podczas której wielu uznawało ją za „symbol swingującego Londynu”^[8] oraz „ucieleśnienie lat sześćdziesiątych”^[11]. Innymi znanymi modelkami tego okresu były Veruschka, Peggy Moffitt i Penelope Tree. Modelka Twiggy została „Twarzą 1966 roku” oraz wraz z innymi kobietami (między innymi z prowadzącą w latach 1964–1966^[12] telewizyjny rock show Ready Steady Go! Cathy McGowan) określano ją „królową Modu”.

Trendy związane z subkulturą Mod takie, jak minispódniczka ożywiały okolice handlowe, w tym Carnaby Street w Soho oraz King’s Road w Chelsea. Moda swingującego Londynu stanowiła symbol kultury młodzieżowej.

Flaga brytyjska, zwana Union Jack, stała się symbolem, asystując takim wydarzeniom, jak domowe zwycięstwo Anglii w Mistrzostwach Świata w Piłce Nożnej w 1966 roku. Samochód Mini-Cooper (wypuszczony na rynek w 1959 roku) był używany przez flotę taksówek wyróżniających się reklamami, pokrywającymi ich lakier.

Fenomen lat sześćdziesiątych został ukazany w filmach z epoki, zarówno tych gloryfikujących, jak i prześmiewczych. Zaliczają się do nich: Powiększenie (1966) Michelangelo Antonioniego, Darling (1965), Sposób na kobiety (1965), Alfie (1966), Morgan: przypadek do leczenia (1966), Georgy Girl (1966), Modesty Blaise (1966), Casino Royale (1967), Smashing Time (1967), Dusza na sprzedaż (1967), Życie w Battersea (1968), Jeżeli... (1968), Christian Czarodziej (1969) oraz Przedstawienie (1970). Filmy komediowe Austin Powers: Agent specjalnej troski (1997) i Austin Powers: Szpieg, który nie umiera nigdy (1999) wskrzesiły symbolikę okresu swingującego Londynu, podobnie, jak film z 2009 roku Radio na fali.

Jednym z seriali telewizyjnych, które odzwierciedlały ducha swingującego Londynu był Rewolwer i melonik (1961-1969). Program telewizji BBC Take Three Girls jest znany dzięki pierwszej głównej roli Lizy Goddard, sugestywnej folk-rockowej piosence tytułowej (Light Flight zespołu Pentangle) oraz dzięki scenom, w których bohaterki pokazywano zarówno podczas ubierania, jak i rozbierania się. W odcinku serialu BBC Adam Adamant Lives!, Adamant (Gerald Harper) – edwardiański poszukiwacz przygód zawieszony w czasie od roku 1902 – słyszy zdanie „Oto Londyn 1966 roku – swingujące miasto”^[13]. Podobnie, jeden z odcinków serialu detektywistycznego Man in a Suitcase rozpoczyna się stwierdzeniem „To jest Londyn... Swigujący Londyn”.

Powieści szpiegowskie Adama Dimenta opisywały przygody Philipa McAlpine’a – palącego trawkę, wymuskanego, długowłosego, brytyjskiego szpiega prosto z Carnaby Street.

• Powiększenie (film Michelangelo Antonioniego)
• Brytyjska inwazja
• Minispódniczka
• Mods
• Pop-art
• Austin Powers

• Levin, Bernard (1970). The Pendulum Years. Jonathan Cape. ISBN 978-0-224-61963-9.
• GeorgeG. Melly GeorgeG., Revolt into Style, London: Allen Lane, 1970, ISBN 978-0-7139-0166-5, OCLC 133031 . Brak numerów stron w książce
• JeffJ. Nuttall JeffJ., Bomb culture, London: MacGibbon & Kee, 1968, ISBN 978-0-261-62617-1, OCLC 43440 . Brak numerów stron w książce
• Salter, Tom (1970) Carnaby Street Margaret and Jack Hobbs, Walton-on-Thames, Surrey, England, ISBN 978-0-85138-009-4.
• DominicD. Sandbrook DominicD., Never had it so good: A history of Britain from Suez to the Beatles, London: Little, Brown, 2005, ISBN 978-0-316-86083-3, OCLC 57355011 . Brak numerów stron w książce
• DominicD. Sandbrook DominicD., White heat: A history of Britain in the swinging sixties, London: Little, Brown, 2006, ISBN 978-0-316-72452-4, OCLC 68770427 . Brak numerów stron w książce

• Victoria and Albert Museum: 1960s Fashion Feature, including biographies, interviews, clothing and resources.