Trzciana (Orawa)

Trzciana

Trstená

Rynek w Trzcianie
Herb Flaga
Państwo	Słowacja
Kraj	żyliński
Powiat	Twardoszyn
Region	Orawa
Burmistrz	Magdaléna Zmarzláková[1]
Powierzchnia	82,54[2] km²
Wysokość	617[3] m n.p.m.
Populacja (2023) • liczba ludności • gęstość	6 978[4] 84,79[5] os./km²
Nr kierunkowy	+421 43[3]
Kod pocztowy	028 01[3]
Tablice rejestracyjne	TS
Położenie na mapie kraju żylińskiego Trzciana
Położenie na mapie Słowacji Trzciana
49°21′42″N 19°36′38″E/49,361667 19,610556
Multimedia w Wikimedia Commons
Informacje w Wikipodróżach
Strona internetowa

Trzciana (słow. Trstená, węg. Trsztena, Árvanádasd, niem. B[r]ingenstadt) – miasto przygraniczne w północnej Słowacji, niedaleko granicy z Polską. Do Trzciany należy od 1975 roku dawna wieś Ústie nad Priehradou. W 2011 roku Trzciana liczyła 7482 mieszkańców.

W 1371 roku na Orawie, należącej do Królestwa Węgierskiego, miasteczko pod nazwą Bingenstadt założył niemiecki osadnik Wismer. Miało ono prawa targowe, prawo miecza, prawo połowu ryb w Orawie i in. Należało do „państwa feudalnego” z siedzibą na Zamku Orawskim. W 1424 roku król Zygmunt uwolnił mieszkańców od obowiązków płacenia cła i niektórych innych opłat, jednak Trzciana pozostała miasteczkiem poddańczym. W 1609 roku od króla Macieja II uzyskała ona przywilej organizowania 4 jarmarków rocznie, a wkrótce i pełne prawa miejskie.

Mieszkańcy zajmowali się rolnictwem, hodowlą i rzemiosłem: płóciennictwem, kożusznictwem, a zwłaszcza garncarstwem. W szczytowych okresach pracowało tu do 30 warsztatów garncarskich, a tradycje te przetrwały aż do II wojny światowej. W XIX w. powstała tu rafineria ropy naftowej, funkcjonująca do 1927 roku. Po II wojnie powstała tu fabryka specjalnych traktorów do prac leśnych (LKT) i jeden z zakładów „Tesli”.

Na północny wschód od miasta znajdowało się polsko-czechosłowackie (później polsko-słowackie) drogowe przejście graniczne Chyżne-Trstená.

• kościół katolicki, trójnawowy, pierwotnie gotycki, przebudowany w duchu renesansowym w 1641 roku, a następnie zbarokizowany w latach 1743–1747, restaurowany w 1945 roku, otoczony murem z kaplicą św. Krzyża, wejście renesansowym portalem;
• kościół i klasztor franciszkanów przy Rynku, z lat 1706 i 1776, barokowy.

• Jezioro Orawskie

• Hencovský Ján a kolektív: Orava. Turistický sprievodca ČSFR, č. 29, wyd. Šport, slovenské telovýchovné vydavateľstvo, Bratislava 1990, ISBN 80-7096-090-6.
• Medzihradský Vlado: Orava. Turistický sprievodca, wyd. Šport, slovenské telovýchovné vydavateľstvo, Bratislava 1982.
• Orava. Beskid Żywiecki. Turistická mapa 1:50 000, 3. vydanie, wyd. Vojenský Kartografický Ústav, š. p., Harmanec, 2001.