Po rozpoczęciu prac konstrukcyjnych przez Aleksandra Jakowlewa nad nowym typem samolotu szkolno-treningowego UT-2 postanowiono również opracować samolot szkolno-treningowy przystosowany do szkolenia pilotów myśliwskich oraz doskonalenia umiejętności pilotażu na samolotach jednopłatowych. Samolot ten miał być wykorzystywany do doskonalenia umiejętności pilotów i nauki akrobacji lotniczej.
Konstrukcja takiego samolotu oparta na samolocie UT-2 została opracowana na początku 1936 roku i różniła się niego w zasadzie tylko wymiarami i brakiem drugiej kabiny. Tak opracowany samolot otrzymał oznaczenie AIR-14. Na wiosnę 1936 roku dokonano jego oblotu i prób w locie, a w dniu 14 maja 1936 roku oficjalnie zaprezentowano go władzom wojskowym. Skierowano go wtedy do prób państwowych a następnie skierowano go do produkcji seryjnej pod oznaczeniem UT-1 (skrót od nazwy ros. учебно-тренировочный - первый - pol. szkolno-treningowy pierwszy).
Produkcja seryjna tego samolotu trwała do 1940 roku i w tym czasie wyprodukowano 1241 samolotów tego typu.
Użycie
Samolot UT-1 od rozpoczęcia produkcji seryjnej został wprowadzone do wojskowych szkół lotniczych i pułków, gdzie służył do szkolenia pilotów myśliwskich, a zwłaszcza przeszkalania ich na samoloty jednopłatowe. Użytkowany był do czasu technicznego zużycia, praktycznie już pod koniec II wojny światowej samoloty te nie występowały wśród samolotów szkolnych lotnictwa ZSRR.
W początkowym okresie wojny z Niemcami samolotów UT-1 używano do zadań rozpoznawczych. Około 50 maszyn wykorzystywano jako samoloty szturmowe. Uzbrojono je w dwa karabiny maszynowe SzKAS i 4 niekierowane pociski rakietowe RS-82. Stanowiły one wyposażenie 46 pułku lotniczego, sformowanego w maju 1942 roku na Kaukazie. Walczył on w składzie Floty Czarnomorskiej.
Opis konstrukcji
Samolot UT-1 to jednomiejscowy wolnonośny dolnopłat o konstrukcji drewnianej.
Kadłub drewniany, szkielet kratownicowy o przekroju prostokątnym. Z przodu kadłuba znajdowało się łożę silnika a następnie za przegrodą ogniową zbiornik oleju i paliwa. W dalszej części odkryta kabina. Kadłub w przedniej części kryty był blachą, w dalszej części górna część pokryta była sklejką, reszt płótnem.
Płaty dwudźwigarowe drewniane, trójdzielne, środkowa część stanowiła całość z kadłubem. Płat wyposażony był w lotki metalowe. Skrzydła były kryte sklejką. Wewnątrz płata znajdowały się dwa zbiorniki paliwa.
Podwozie klasyczne, dwukołowe stałe, mocowane do środkowej części płatów.
Napęd stanowił jeden silnik gwiazdowy umieszczony w przedniej części kadłuba, z śmigłem dwułopatowym drewnianym.