Walter Bagehot

Walter Bagehot
Data i miejsce urodzenia	3 lutego 1826 ; Langport
Data i miejsce śmierci	24 marca 1877 ; Langport
Miejsce spoczynku	Langport
Zawód, zajęcie	ekonomista, politolog, dziennikarz
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Cytaty w Wikicytatach

Walter Bagehot (ur. 3 lutego 1826 w Langport, zm. 24 marca 1877 tamże) − brytyjski ekonomista, politolog, redaktor „The Economist” i wpływowy dziennikarz epoki wiktoriańskiej.

Życiorys

Urodził się w rodzinie kupieckiej. Jego wuj Vincent Stuckey był dyrektorem jednego z największych banków na zachodzie Anglii. W dzieciństwie uczęszczał do Langport Grammar School, w wieku trzynastu lat został posłany do Bristol College, jednej z najbardziej prestiżowych szkół w Wielkiej Brytanii. W koledżu uzyskał gruntowne wykształcenie w dziedzinie filozofii, matematyki, literatury i nauk przyrodniczych^[1].

Z powodu unitariańskiego wyznania ojca i związanego z tym zakazu wstępu nie-anglikanów na najstarsze uniwersytety państwowe, studiował na University College w Londynie. W 1846 roku otrzymał stopień licencjata, a dwa lata później magisterium z uniwersyteckim złotym medalem. Następne trzy lata studiował prawo, ale nie polubił tej dyscypliny naukowej, bardziej interesował się literaturą. W czasie przewrotu przeprowadzonego przez Napoleona III Bonaparte przebywał w Paryżu, napisał na jego temat serię artykułów. Ten epizod przekonał go, że potrafi pisać i po podjęciu pracy w banku wuja zajął się pisarstwem. W następnych latach napisał serię esejów, których bohaterami byli John Milton, William Shakespeare, Edward Gibbon, sir Walter Scott, Pierre-Jean de Béranger, Henry St. John Bolingbroke, William Pitt i sir Robert Peel^[1].

Jako bankier napisał szereg artykułów ekonomicznych, które zwróciły uwagę Jamesa Wilsona, sekretarza skarbu w gabinecie Henry’ego Temple’a i wpływowego posła, który w 1843 roku założył czasopismo „The Economist”. Wkrótce Bagehot związał się z najstarszą córką Wilsona, Elizą, i ożenił się z nią w kwietniu 1858 roku^[1].

W następnym roku Wilson wyjechał do Indii z misją rozpoznania finansów indyjskich władz i zmarł w Kalkucie w 1860 roku, zostawiając Bagehotowi, wówczas kierownikowi bristolskiego oddziału banku Stuckey'a, zarządzanie pismem „The Economist”^[1]. W 1861 roku Bagehot odmówił z powodów rodzinnych przyjęcia stanowiska w radzie wicekróla Indii (jego matka cierpiała na nawracające epizody psychiczne)^[2]. Przez 17 lat Bagehot pisał do czasopisma artykuły i rozwijał działy statystyczne i finansowe, przekształcając pismo w jeden z najbardziej znanych tytułów biznesowych i politycznych. Ponadto, za sprawą poruszania problemów społecznych, polepszył jego wizerunek^[1]. Redagowanie „The Economist” stało się jego głównym zawodem, chociaż zajmował się także pracą w banku Stuckey’a^[2].

Określał się jako konserwatywny liberał lub człowiek niedopasowany do podziałów politycznych. W przeciwieństwie do wielu liberałów pochodził z prowincji i wierzył, że industrializacja i urbanizacja są źródłem problemów społecznych w Wielkiej Brytanii. W czasie wojny secesyjnej sympatyzował z Konfederacją, ale wspierał Lincolna. W 1867 roku opublikował The English Constitution, wydawnictwo, które opisywało mechanizmy działania ustroju politycznego Wielkiej Brytanii i wskazywało, gdzie w nim znajdują się najpotężniejsze jego podmioty^[1]. Bagehot uznał w niej, że angielska konstytucja jest tak skonstruowana, by usatysfakcjonować niezbyt inteligentny naród, który wymaga teatralizacji państwa i widowiskowych obrzędów^[3]. Przez całe życie utrzymywał polityczne przyjaźnie z politykami, szczególnie z Williamem Ewartem Gladstonem, który w 1868 roku został pierwszym liberalnym premierem, czy z Williamem Edwardem Forsterem, twórcą pierwszego systemu publicznej edukacji w Wielkiej Brytanii, jednak sam nie odniósł sukcesu w polityce, m.in. dlatego, że był słabym mówcą^[1].

Zmarł w Langport i został pochowany na miejscowym cmentarzu^[4].

Wydane książki^[4]

The English Constitution (1867)
Physics and Politics (1872)
Lombard Street: A Description of the Money Market (1873)
Literary Studies (1879)
Economic Studies (1880)

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Walter Bagehot, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2015-05-15] (ang.).
↑ ^a ^b Bagehot, Walter. [w:] International Encyclopedia of the Social Sciences [on-line]. HighBeam™ Research, Inc.. [dostęp 2015-05-15]. (ang.).
↑ Marek Ostrowski: Czarny pająk zaplatał się w pajęczynę. [w:] Polityka [on-line]. POLITYKA Sp. z o.o. S.K.A., 2015-05-15. [dostęp 2015-05-15]. (pol.).
↑ ^a ^b Walter Bagehot. Soylent Communications. [dostęp 2015-05-15]. (ang.).