Wojewódzki Urząd Bezpieczeństwa Państwowego w Kielcach (WUBP Kielce) – jednostka terenowa Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego, funkcjonująca na terenie województwa kieleckiego od czasu powstania tegoż województwa w 1945[1] do likwidacji MBP w 1954.
W 1953 roku, na terenie całego kraju, funkcjonowało: 17 WUBP, 2 MUBP na prawach
wojewódzkich (w Warszawie i Łodzi), 14 MUBP, 10 UBP na miasto i powiat (Toruń, Będzin, Bielsko, Bytom, Częstochowa, Gliwice, Radom, Tarnów, Jelenia Góra, Wałbrzych), 265 PUBP, 1 UBP na Nową Hutę i placówki UBP na m.st. Warszawę: UBP Wawer i UBP Włochy[2].
Pierwszą (tymczasową) siedzibą urzędu był dawny pałac Radziwiłłów w Rytwianach, następnie zespół klasztorny św. Michała w Sandomierzu (obecnie Wyższe Seminarium Duchowne przy ul. Żeromskiego 6), wreszcie budynek przy ul. Seminaryjskiej 12 w Kielcach.
W maju 1945 r. funkcjonariusze WUPB z Kielc i z PUBP w Busku Zdroju oraz oddziałem Armii Czerwonej brali udział w bitwie w lesie koteckim z oddziałem Narodowych Sił Zbrojnych. W czasie walki poległo kilku funkcjonariuszy WUBP i PUBP, wśród nich byli: Tadeusz Banach, Roman Figura, Bolesław Kaczmarski, Jan Strzelec, Tadeusz Wachnicki, Michał Wójcik, Władysław Wójcik, Eugeniusz Paluch i Franciszek Załęcki[3][4].
PUBP w Busku – ul. 3 Maja (dawna siedziba Gestapo; róg ul. Batorego i ul. Mickiewicza), potem ul. Sądowa 7 (Zespół Poklasztorny Norbertanek)
Kierownicy (szefowie): 2 listopada 1945: p.o. Stanisław Mozal
PUBP w Częstochowie – ul. Waszyngtona 45, potem ul. Kilińskiego 10 (dawna siedziba Gestapo); od 1948 ul. Parkowa 4/6 (następnie Starucha, obecnie ks. Popiełuszki)
Zastępcy kierownika (zastępcy szefa): 22 października 1947: Stanisław Mozal
PUBP w Iłży
PUBP w Jędrzejowie – ul. Piłsudskiego 46
Kierownicy (szefowie): 2 lutego 1946: Józef Pronobis (s., ur. 10 marca 1907 w Bodzechowie) 1 września 1946: Stanisław Filipiak
PiMUBP w Kielcach – ul. Kapitulna 11; dawne więzienie – przy ul. Zamkowej 3; tajne miejsce pochówku ofiar UB – przy ul. Zagnańskiej
Kierownicy (szefowie): 1 września 1952: Stanisław Krawczyk (s. Józefa, ur. 11 kwietnia 1915 w Częstochowie)
Zastępcy kierownika (zastępcy szefa): 1 lutego 1952: Jan Górka (s. Michała, ur. 24 grudnia 1922 w Szczakowej)
PUBP w Końskich – ul. 1 Maja 44
PUBP w Kozienicach – ul. Kochanowskiego 6, obok znajdował się drewniany budynek aresztu tzw. „koza” (obecnie już nie istnieje – został rozebrany)
Kierownicy (szefowie): 31 marca 1945: Stanisław Filipiak 1 listopada 1954: Stanisław Bednarski (s. Jana, ur. 8 stycznia 1923 w Stokach Małych)
Zastępcy kierownika (zastępcy szefa): 3 kwietnia 1945: Leopold Arendarski (s. Tomasza, ur. 5 stycznia 1924 w Kielcach) 10 września 1952: Stanisław Bednarski (s. Jana, ur. 8 stycznia 1923 w Stokach Małych)
PUBP w Opatowie
PUBP w Ostrowcu Świętokrzyskim – ul. 3 Maja 9
Kierownicy (szefowie): 9 lutego 1945: Józef Pronobis (s., ur. 10 marca 1907 w Bodzechowie) 1 października 1954: Jan Górka (s. Michała, ur. 24 grudnia 1922 w Szczakowej)
Zastępcy kierownika (zastępcy szefa): 2 kwietnia 1945: Stanisław Mozal
PUBP w Pińczowie – ul. 3 Maja 29
Kierownicy (szefowie): 2 listopada 1945: Józef Pronobis (s., ur. 10 marca 1907 w Bodzechowie), 1 lipca 1952: Stanisław Krawczyk (s. Józefa, ur. 11 kwietnia 1915 w Częstochowie)
Zastępcy kierownika (zastępcy szefa): 1 października 1953: Stanisław Jeziorowski (s. Stanisława, ur. 25 października 1927 w Kolonii Kozienice)
Zastępcy kierownika (zastępcy szefa): 1 września 1948: Teofil Mruklik (s. Jana, ur. 19 lipca 1911 w Radomsku) 15 czerwca 1951: Marian Świder (s. Józefa, ur. 4 czerwca 1918 w Szewnie) 1 września 1952: Józef Duda (s. Józefa, ur. 27 października 1927 w Mokrej) 15 października 1953: Henryk Rokicki (s. Piotra, ur. 8 października 1926 w Bugaju k. Jędrzejowa)
PUBP w Sandomierzu – ul. Żeromskiego 5, więzienie na Zamku przy ul. Zamkowej
Kierownicy (szefowie): 1 marca 1951: Stanisław Krawczyk (s. Józefa, ur. 11 kwietnia 1915 w Częstochowie)
Zastępcy kierownika (zastępcy szefa): 1 lutego 1950: Stanisław Krawczyk
PUBP w Skarżysku-Kamiennej – ul. 1 Maja 54
PUBP w Starachowicach – ul. T. Krywki 18
PUBP we Włoszczowie – ul. Świeża 3, 12 i 18
Przypisy
↑Kielecki WUBP de facto funkcjonował już od sierpnia 1944 r. jako jednostka terenowa Resortu Bezpieczeństwa Publicznego przy PKWN.