Savezničke države u drugom svjetskom ratu označene zeleno, a države Sila Osovine plavo
Sile Osovine ili Osovina, neformalni je naziv koji se upotrebljava za savez država koje su bile suprotstavljene Saveznicima, odnosno pobjednicima u drugom svjetskom ratu.
Razlog za sklapanje tog sporazuma bilo je nezadovoljstvo Velike Britanije i Francuske italijanskim napadom i aneksijom Etiopije, odnosno nastojanje sankcijama pogođene Italije da kompenzira gubitak svojih saveznika iz prvog svjetskog rata, odnosno na raspolaganje dobije njemačke strateške resurse kao što su ugljen i čelik. Sporazum je djelomično imao i ideološku podlogu, odnosno nastojanje da se po Evropi širi fašizam, za što je prva prilika bila njemačka i italijanska suradnja prilikom pomaganja Francu u španskom građanskom ratu.
Japan, koji je godinu dana kasnije pokrenuo rat protiv Kine, te se našao suočen s negodovanjem zapadnih država, a pogotovo SAD, našao je zajednički interes sa Njemačkom i Italijom te je 1937. s njima sklopio tzv. Antikominterna pakt, čija je navodna svrha bila suprotstavljanje širenju komunizma i prijetnje Sovjetskog saveza.
Usprkos toga što je Italija savez s Njemačkom u proljeće 1939. godine učvrstila tzv. Željeznim paktom, Njemačka je u rat, koji je otpočeo napadom na Poljsku ušla sama, odnosno jedino uz podršku Slovačke koja je pod njenim pokroviteljstvom iste godine, nakon komadanja Čehoslovačke, bila dobila nezavisnost.
Italija se Njemačkoj pridružila tek u junu 1940. godine za vrijeme pada Francuske. Nekoliko mjeseci kasnije, Antikominterna pakt je obnovljen kao tzv. Trojni pakt27.9.1940.
Trojnom paktu su krajem 1940. i 1941. pristupili Mađarska, Rumunjska, Bugarska, a kraće vrijeme i Kraljevina Jugoslavija. Nakon puča uperenog protiv Pakta, sile Osovine su napale Jugoslaviju, te raskomadale i anektirale njenu teritoriju.
Silama Osovine - članicama Trojnog pakta se 1941. pridružila novostvorena Nezavisna država Hrvatska, a prilikom Operacije Barbarossa i Finska. Već ranije je kao neformalni saveznik sila Osovine djelovala i vichyjska Francuska, te Tajland, koji je služio kao japanska baza u Jugoistočnoj Aziji.
Iako je Trojni pakt predstavljao daleko čvršći savez između sila Osovina, zbog niza okolnosti njegove članice nisu imale volje niti sredstava koordinirati svoje aktivnosti. Tako Japan nije objavio rat Sovjetskom Savezu, iako je objavio rat zapadnim silama, kojem su njegovi saveznici Njemačka i Italija bili objavili rat.
Sile Osovine su dobile težak udarac kada je 1943. Italija kapitulirala, a kasnije prešla na stranu Saveznika. U dijelu Italije pod njemačkom okupacijom je fomirana pro-osovinska Socijalna republika Italija.
Godinu dana kasnije je iskrcavanjem Saveznika u Francusku prestao postojati vichyjski režim, a prodorom Crvene armije s istoka su Finska, Rumunjska i Bugarska prisiljene napustiti Sile Osovine i prijeći saveznicima. Albanski partizani su oslobodili Albaniju, a Titovi partizani i Crvena armija su likvidirali Nedićev režim u Srbiji, koja je tada postala dio reformirane Jugoslavije.
U proljeće 1945. su kapitulacijom Njemačke prestale postojati Sile Osovine u Evropi, a nekoliko mjeseci kasnije kapitulacijom Japana i Sile Osovine u Aziji.
O tome je li SSSR zbog suradnje s Njemačkom od 1939. do 1941. bio član Sila Osovine ili ne se i danas vode sporovi, slično kao i po pitanju članstva okupirane Danske od 1940. do 1945. te Francove Španije koja se formalno nije pridružila ratu.
