İshak Paşa (d.? - ö. 1487, Selanik) II. Mehmed saltanatında 1469-1472 yılları arasında ve II. Bayezid saltanatında 1481-1482'de sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.
Hayatı
Kökeni
İshak Paşa devşirmelerden olup, Saruhanlı Paşayiğit'in kölesidir.[2] İshak Paşa'nın İstanbul'un fethi sırasında Anadolu Beylerbeyi olduğu bilinmektedir. Fatih döneminde Anadolu Beylerbeyi olan iki İshak Paşa bulunduğu bilindiği için sonradan sadrazam olan İshak Paşa'nın gerçek kimliği ve kökeni hakkında, bu bir sorun ortaya çıkartmaktadır. Bunlardan birisi İshak Paşa bin İbrahim olarak bilinen, babasının adı İbrahim olan Türk asıllı bir paşadır. Diğeri ise İshak Paşa bin Abdullah olarak bilinen ve Pomak asıllı bir devşirme olarak eğitilip yetiştirilen, II. Murat zamanında hazinedarlıktan vezirliğe yükselen bir paşadır.[3] Selefi Oğuzoğlu İsa Bey Ankara'yı merkez yapan son Anadolu Eyaleti valisidir.
Birinci Sadareti
Rum Mehmet Paşa'nın azledilmesinden sonra Vezir-i Âzamlığa getirildi. Fatih Sultan Mehmet'in kendisine verdiği ilk görev Karaman'a sefere göndermek oldu. İshak Paşa Karaman'da çok fazla direnişle karşılaşmadı. 1470'te Karamanlıların bir bölümünü İstanbul'a getirdi. Bu gelenler Aksaray şehrindendi ve İstanbul'da yerleştikleri semte memleketlerinin adı verildi. 1472'de görevinden alındı.
1481'de Fatih'in ölümünden sonra o sırada sadrazam Karamanlı Mehmet Paşa saltanat makamı için şehzade Cem'i desteklerken İshak Paşa Bayezid'i destekledi.
İkinci Sadareti
Beyazıt tahta geçince İshak Paşa'yı yeniden sadrazam yaptı. Ancak padişah kısa süre sonra etrafında zararlı olduğunu düşündüğü kişileri tasfiye etme girişimine başladı ve 1482'de İshak Paşa da görevinden azledildi.
İshak Paşa son yıllarını Selanik'te geçirdi ve 1487'de orada öldü.
İstanbul'da Ahırkapı civarındaki mahalleye onun adı verilmiştir. Burada kendi adını taşıyan bir de cami bulunur. Ayrıca İnegöl'de de bir cami yaptırmıştır.
Kaynakça
^Diyanet İslâm Ansiklopedisi. "İSHAK PAŞA". Diyanet İslâm Ansiklopedisi. Türkiye Diyânet Vakfı. 9 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2022.
^Uzunçarşılı, İ.H. Kütahya Şehri, İstanbul Devlet Matbaası, 1932, s, 158
^Stavrides, Théoharış 2001, The Sultan of vezirs: the life and times of the Ottoman Grand Vezir Mahmud pasha Angeloviç (1453-1474). ISBN 9004121064 2001 say.64-65.
Dış bağlantılar
Danişmend, İsmail Hâmi (1961), Osmanlı Devlet Erkânı, İstanbul:Türkiye Yayınevi.
Tektaş, Nazım (2002), Sadrazamlar-Osmanlı'da İkinci Adam Saltanatı, İstanbul:Çatı Kitapları.
Buz, Ayhan Buz (2009), Osmanlı Sadrazamları, İstanbul:Neden Kitap, ISBN978 875 254 278 5P.22