Rohypnol markası adı altında bilinen Flunitrazepam,[1] şiddetli insomniyi tedavi etmek ve anesteziye yardımcı olmak için kullanılan benzodiazepin türevi bir ilaçtır.[2] Diğer benzodiazepinlerde olduğu gibi, flunitrazepamın sadece kısa süreli kullanım için reçete edilmesi tavsiye edilmiştir.[2]
İlacın patenti 1962 yılında alınmış, 1974 yılında da tıbbi kullanıma girmiştir.[3] Flunitrazepam, yaygın olarak bir "date rape drug" olarak kullanılması ile bilinir.[4][5]
Kullanım alanları
Bu ilaç kullanıldığı ülkelerde, ciddi uykusuzluk vakalarının tedavisinde ve anesteziye yardımcı olamak için preanestezik görevinde kullanılır.[2]
İlaç, ketamin alan hastalar için eş zamanlı olarak uygulanabilir. Flunitrazepam, ketaminin yan etkilerini azaltır, bu da uyanma durumlarında daha az karışıklığa, nabız hızı üzerinde daha az olumsuz etkiye ve kan basıncında daha az dalgalanmaya neden olur.[6]
Yan etkileri
Flunitrazepamın yan etki profili diğer benzodiazepinlere benzerdir. Uyku kalitesini düşürmesi nedeniyle gün içinde aşırı uykulu hissetmeye (somnolans) neden olabilir. Doz aşımı durumunda aşırı sedasyon, denge ve konuşma bozukluğu, solunum depresyonu, koma ve ölüme sebep olabilir. Bu nedenle, flunitrazepam intihar etmek için yaygın olarak kullanılır. Hamilelikte kullanıldığında fetüste hipotoniye neden olabilir.[kaynak belirtilmeli]
Bağımlılık
Flunitrazepam, diğer benzodiazepinlerde olduğu gibi yüksek bir bağımlılık potansiyeli taşır.[7] İlacın kesilmesi durumunda nöbetler, psikoz, uykusuzluk ve yüksek anksiyete ile karakterize benzodiazepin yoksunluk sendromu, özellikle uzun süreli kullanım durumunda ortaya çıkabilir.[7] Başlangıçtaki uykusuzluktan daha kötü olan "rebound" insomnia, kısa süreli tek gecelik doz tedavisinde bile flunitrazepam tedavisinin kesilmesinden sonra görülebilir.[8]
Paradoksal etkileri
Flunitrazepam, bazı kişilerde anksiyete, saldırganlık, ajitasyon, konfüzyon, disinhibisyon, dürtü kontrolünün kaybı (impulsiflik), konuşkanlık, şiddete yönelim, hatta konvülzyonlar dahil olmak üzere paradoksal reaksiyonlara neden olabilir. Molekülün paradoksal etkileri, suç davranışına bile yol açabilir.[9]
Hipotoni
Flunitrazepam gibi benzodiazepinler lipofiliktir ve membranları hızlıca penatre ederler. Bu nedenle flunitrazepam, yüksek ölçüde bir tutulum ile hızla plasentaya geçer. Flunitrazepam dahil olmak üzere benzodiazepinlerin hamileliğin son evrelerinde, özellikle yüksek dozlarda kullanımı, "disket bebek sendromu" olarak da bilinen hipotoni ile sonuçlanabilir.[10]
Kaynakça
^"Flunitrazepam". Drugs.com (İngilizce). 21 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2022.