Tasarlayıcı siyaset
Tasarlayıcı siyaset, ya da önceden şekillendirici (prefigüratif) siyaset, bir toplumsal grup tarafından hedeflenen, gelecekteki toplumu yansıtmaya çalışan örgütlenme ve sosyal ilişki biçimleridir. Terimi türeten Carl Boggs'a göre arzu, "bir hareketin devam eden siyasi pratiğinde [...] nihai hedef olan sosyal ilişkiler, karar alma, kültür ve insan deneyimi biçimlerini" somutlaştırmaktır.[1] Leach, bu tanımın yanı sıra kavramın tanımını şu şekilde katkı yapmıştır: "Bir toplumsal hareketin ulaştığı hedefler, temelde kullandığı araçlarla şekillenir ve bu nedenle hareket, oluşturmak istediği toplum türünü somutlaştıran veya önceden şekillendiren araçları seçmek için elinden gelenin en iyisini yapan siyasi yönelimdir".[2] Tasarlayıcılık (prefigürativizm), hedeflenen özgür gelecekteki politikayı bugünden hayata geçirme girişimidir.
Tarihi
Boggs, 1970'lerde Rusya, İtalya, İspanya ve ABD Yeni Sol'undaki devrimci hareketler hakkında yazmıştır. Önceden biçimlendirme ya da tasarlama kavramı ayrıca Sheila Rowbotham tarafından 1960'lar ve 1970'lerdeki kadın hareketi,[3] Wini Breines tarafından Demokratik Toplum için ABD Öğrencileri (SDS) hareketi[4] ve John L. Hammond tarafından Portekiz Karanfil Devrimi için de kullanılmıştır.[5]
Tasarlayıcı siyaset, 1968 hareketinden etkilenerek, eski solcu ya da devrimci grupların ve siyasi partilerin merkezi rolünü ve öncülüğünü reddetti. Dolayısıyla bu kavram hem yeniyi yaratma siyasetidir, hem de yerleşik hiyerarşiden kopma siyasetidir. Breines'e göre: Tasarlayıcı siyaset terimi [...] kişisel ve hiyerarşi karşıtı değerleri siyasette somutlaştırma girişimlerinde ve muhalif gösterilerde anlaşılabilir. Katılımcı demokrasi, tasarlayıcı siyasetin merkezinde yer alır. [. . .] Tasarlayıcı siyasetin özü, arzu edilen toplumu "önceden şekillendiren", oluşturan ve somutlaştıran hareketi, ilişkileri ve siyasi formları canlı pratiğin içinde yaratmak ve sürdürmekti.[6]
Breines'e göre, tasarlayıcı ya da önceden şekillendirici siyaset, "katılımcı demokrasi"ye odaklanır. Çünkü yaratmaya çalıştığı eşitlikçi ve demokratik toplumu önceden şekillendiren, siyasi biçimleri geliştiren ve kuran, hiyerarşik ve merkezi örgütlenmeye karşı bir muhalefet olarak ortaya çıkar. Oluşturucu siyaset topluluk kavramıyla bağlantılıdır ve çağdaş devlet ve toplumda yerleşik olan resmi, soyut ve araçsal ilişkilerden farklı; daha doğrudan, kişisel ve bütünsel ilişkiler ağı olarak tanımlanır.[7]
20. yüzyılın başlarında anarşistler, açık biçimde "tasarlama" terimini kullanmasalar da, herhangi bir amaca ulaşmak için kullanılan araçların o amaç ile tutarlı olması gerektiği ilkesini açıkça benimsediler. Örneğin, Mikhail Bakunin yoldaşlarından James Guillaume şöyle yazmıştı: "Otoriter örgütten eşitlikçi ve özgür bir toplumun çıkması nasıl istenebilir? Bu imkânsızdır."[8]
Bu bağlamda 20. yüzyıldaki en büyük örneklerden biri, İspanya İç Savaşı sırasında, Ulusal Emek Konfederasyonu (CNT) gibi anarko-sendikalistlerin örgütlediği özgürlükçü komünizm toplulukları bu kavramın işleyişine tipik bir örnektir. Bu örneklerde işçiler, üretim araçlarının merkezi olmayan bir düzeyde kolektif kontrolünü ele geçirdiler ve vejetaryen yemek pişirmeden cinsel yolla bulaşan hastalıkların tedavisine kadar geniş bir yelpazedeki seçenekler hakkında yararlı bilgiler vermek için kitle-merkezli iletişimi bir karşı güç olarak kullandılar.
Tasarlama ya da önceden yapılandırma kavramı daha sonra özellikle katılımcı demokrasi hareketleriyle ilgili olarak yaygın şekilde kullanılmaya başlandı.[9][10] Özellikle 1960'lardaki İtalyan Otonomizmi,[11] 1970'ler ve 1980'lerdeki nükleer karşıtı hareket ve 21. yüzyılın başındaki küreselleşme karşıtı hareket bu kavramla birlikte anılmıştır.[12]
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Boggs, Carl. 1977. Marxism, Prefigurative Communism, and the Problem of Workers' Control. Radical America 11 (November), 100; cf. Boggs Jr., Carl. Revolutionary Process, Political Strategy, and the Dilemma of Power. Theory & Society 4,No. 3 (Fall), 359-93.
- ^ Leach, D. K. (2013). Prefigurative politics. The Wiley-Blackwell encyclopedia of social and political movements, 1004-1006.
- ^ Rowbotham, Sheila. 1979. 'The Women's Movement and Organizing for Socialism'. In Sheila Rowbotham, Lynne Segal and Hilary Wainwright, Beyond The Fragments: Feminism and the Making of Socialism, 21-155. London: Merlin Press
- ^ Breines, Wini. 1980. Community and Organization: The New Left and Michels' "Iron Law." Social Problems 27, No. 4 (April), 419-429; Breines, Wini. 1989. Community and Organization in the New Left, 1962-1968: The Great Refusal. New Brunswick: Rutgers University Press.
- ^ Hammond, John L. 1984. 'Two Models of Socialist Transition in the Portuguese Revolution'. Insurgent Sociologist 12 (Winter-Spring), 83-100; Hammond, John L. 1988. Building Popular Power: Workers' and Neighborhood Movements in the Portuguese Revolution. New York: Monthly Review Press.
- ^ Breines, Wini. Community and Organization in the New Left, 1962–1968: The Great Refusal, 1989, p. 6.
- ^ Wini Breines, The Great Refusal: Community and Organization in the New Left: 1962-1968 (New York: Praeger, 1982), 6.
- ^ quoted by Benjamin Franks in 'The direct action ethic: From 59 upwards'. Anarchist Studies 11, No. 1, 22; Cf. Benjamin Franks, 2008. 'Postanarchism and meta-ethics', Anarchist Studies 16, No. 2 (Autumn-Winter), 135-53; David Graeber, Direct Action: An Ethnography. Oakland: AK Press, 2009: 206; Eduardo Romanos, 'Anarchism'. In Snow, David A., Donatella Della Porta, Bert Klandermans, and Doug McAdam (eds), The Blackwell Encyclopedia of Social and Political Movements. Oxford: Blackwell: 2013.
- ^ Fians, Guilherme (2022). "Prefigurative Politics". Stein, Felix (Ed.). Open Encyclopedia of Anthropology. doi:10.29164/22prefigpolitics. 21 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2023.
- ^ John L. Hammond, 'Social Movements and Struggles for Socialism'. In Taking Socialism Seriously, edited by Anatole Anton and Richard Schmidt, 213-47. Lanham: Lexington Books, 2012. Francesca Polletta, Freedom is an Endless Meeting: Democracy in American Social Movements. Chicago: University of Chicago Press, 2002; Marina Sitrin, ed., Horizontalism: Voices of Popular Power in Argentina. Oakland: AK Press, 2006.
- ^ Katsiaficas, George. 2006. The subversion of politics: European autonomous social movements and the decolonization of everyday life. Oakland, CA: AK Press.
- ^ Andrew Cornell, Anarchism and the Movement for a New Society: Direct Action and Prefigurative Community in the 1970s and 80s. Institute for Anarchist Studies, 2009.
Barbara Epstein, 'The Politics of Prefigurative Community: the Non-violent Direct Action Movement'. Pp. 63-92 in Reshaping the US Left: Popular Struggles in the 1980s. Edited by Mike Davis and Michael Sprinker. London: Verso, 1988; Jeffrey S. Juris, 'Anarchism, or the cultural logic of networking'. In Contemporary Anarchist Studies: an Introductory Anthology of Anarchy in the Academy, edited by Randall Amster et al., 213-223. New York: Routledge, 2009.
|
|