Share to: share facebook share twitter share wa share telegram print page

Nguyễn Kiều

Nguyễn Kiều
Tên hiệuHạo Hiên
Thông tin cá nhân
Sinh
Ngày sinh
1695
Nơi sinh
Hà Nội
Mất1752
Gia quyến
Phu nhân
Đoàn Thị Điểm
Học vấnTiến sĩ
Quốc giaĐại Việt
Thời kỳLê trung hưng
Tác phẩmHạo Hiên thi tập

Nguyễn Kiều (1695-1752)[1], hiệu là Hạo Hiên; là nhà thơ và là đại quan nhà Lê trung hưng trong lịch sử Việt Nam. Ông là chồng của nữ sĩ Đoàn Thị Điểm.

Tiểu sử sơ lược

Nguyễn Kiều sinh tại làng Phú Xá, huyện Từ Liêm, tỉnh Hà Đông, nay thuộc phường Phú Thượng, quận Tây Hồ, thành phố Hà Nội. Thuở trẻ, ông nổi tiếng hay chữ, có tài văn chương. Khoa Ất Mùi (1715) đời vua Lê Dụ Tông, ông đỗ Tiến sĩ, được bổ làm quan, dần lên đến chức Đô ngự sử, tước bá.

Sau khi góa vợ, khoảng năm 1742, ông lấy nữ sĩ Đoàn Thị Điểm làm vợ kế. Cũng trong năm ấy, ông được cử làm Chánh sứ cùng Nguyễn Tông Quai làm phó sứ, dẫn đoàn sang nhà Thanh (Trung Quốc).

Năm 1745, ông dẫn đoàn về nước. Năm 1748, ông được cử làm Tham thị ở Nghệ An[2]. Trên đường theo chồng đi nhậm chức, Đoàn Thị Điểm bị cảm nặng rồi qua đời vào mùa thu năm ấy [3].

Thương cảm người bạn đời vắn số, ông viết bài văn tế, hết lời ca tụng văn tài và đức hạnh của bà [4].

Tác phẩm

Tác phẩm Nguyễn Kiều có:

  • Hạo Hiên thi tập gồm những bài thơ đề vịnh (danh thắng, núi sông, đền miếu…) và xướng họa với Nguyễn Tông Quai trên đường đi sứ sang Trung Quốc năm 1742-1745.

Ngoài ra, ông còn có bài Tựa đề cho sách Chu Dịch quốc âm của Đặng Thái Bàng. Trong tập Sử văn trích cẩm (trích những lời gấm thêu về sử và văn) và Hoa trình ngẫu bút lục (Ghi lại những bài phóng bút trong chuyến sứ trình) cũng có chép một số thơ đi sứ của ông. Tập Hồng Hà phu nhân di văn chép những bài xướng họa, thơ văn của ông và Đoàn Thị Điểm mới được phát hiện gần đây.

Nhìn chung, thơ đi sứ của Nguyễn Kiều là loại thơ hay, có phong cách. Có những bài, những câu diễm lệ, ý tứ có phần mới mẻ, giọng thơ tao nhã, tươi đẹp. Tất cả thường được thể hiện với niềm xúc động chân tình [5].

Thông tin liên quan

Trước đây, Tiến sĩ Nguyễn Kiều được an táng tại khu vực Vườn Đào (thuộc phường Phú Thượng, quận Tây Hồ, thành phố Hà Nội ngày nay). Do yêu cầu giải phóng mặt bằng để tiến hành thi công công trình phục vụ dân sinh, Hội Khảo cổ học Việt Nam đã phối hợp với Ban Quản lý Di tích Danh thắng Hà Nội tiến hành khai quật khẩn cấp ngôi mộ ông vào ngày 24 tháng 7 năm 2011, và đưa về hợp táng bên mộ vợ ông là nữ sĩ Đoàn Thị Điểm tại thôn Phú Xá (nay là cụm 4, cũng thuộc phường Phú Thượng), sau "259 năm xa cách"[6].

Chú thích

  1. ^ Theo gia phả của dòng họ cung cấp thì ông sinh ngày 27 tháng 2 năm 1695, mất ngày 16 tháng 6 năm 1752. Xem: [1]. Song, các sách ghi khác nhau, như: Nguyễn Thạch Giang ghi là (1695-1751). Trần Văn Giáp ghi là (1694-1751). Bùi Duy Tân và Nguyễn Q. Thắng đều ghi là (1694-1771).
  2. ^ Ghi theo Từ điển văn học (bộ mới, tr. 433), Tìm hiểu kho sách Hán Nôm (tr. 1123). Từ điển bách khoa Việt Nam (Tập I, tr. 834) và Văn học thế kỷ 18 (tr. 157) đều ghi Nguyễn Kiều làm "Đốc đồng" trấn Nghệ An (tr. 834).
  3. ^ Ghi theo Từ điển bách khoa Việt Nam (Quyển I, tr. 834). Theo một số tác giả thì Đoàn Thị Điểm mất ngày 11 tháng 9 (âm lịch) năm Mậu Thìn (1748), lúc 43 tuổi (Từ điển văn học [bộ mới, tr. 433], Văn học thế kỷ 18 [tr. 214] và một vài sách khác). Xem thêm trang Đoàn Thị Điểm.
  4. ^ Trong đó có câu: Đào chưa tươi đã khô/ Quế đang thơm đã rũ/ Rừng sâu bể rộng nàng hỡi đi đâu/ Ngọc nát châu chìm lòng tôi quặn nhớ...Theo một số nhà nghiên cứu thì trong văn học Việt từ thế kỷ 10 đến hết thế kỷ 17 gần như không có những bài thơ mang tính chất riêng tư. Mãi đến năm 1748, thì mới có bài thơ khóc vợ đầu tiên của Nguyễn Kiều, tức là bài văn tế này. Xem [2][liên kết hỏng].
  5. ^ Nhận định của Bùi Duy Tân, Từ điển văn học (bộ mới), tr. 1160.
  6. ^ Xem chi tiết ở đây: [3], [4]

Sách tham khảo

  • Trần Văn Giáp, Tìm hiểu kho sách Hán Nôm (Tập 1 và Tập 2 in chung). Nhà xuất bản Khoa học xã hội, 2003.
  • Bùi Duy Tân, mục từ Nguyễn Kiều trong Từ điển Văn học (bộ mới). Nhà xuất bản Thế giới, 2004.
  • Nguyễn Thạch Giang (chủ biên), Văn học thế kỷ 18. Nhà xuất bản Khoa học xã hội, 2003.
  • Nguyễn Q. Thắng-Nguyễn Bá Thế, Từ điển nhân vật lịch sử Việt Nam. Nhà xuất bản Khoa học xã hội, 1992.

Liên kết ngoài

Read other articles:

فاروق إشق

هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فضلًا، ساعد بإضافة وصلة إليها في مقالات متعلقة بها. (ديسمبر 2015) فاروق إِشِقْ Faruk Işık تاريخ الانتخاب نائب في البرلمان التركي في دورته التشريعية الـ24. رئيس الوزراء رجب طيب أردوغانأحمد داود أوغلو معلومات شخصية الميلاد 1 يناي

 

Safee Sali

Artikel atau sebagian dari artikel ini mungkin diterjemahkan dari Safee Sali di en.wikipedia.org. Isinya masih belum akurat, karena bagian yang diterjemahkan masih perlu diperhalus dan disempurnakan. Jika Anda menguasai bahasa aslinya, harap pertimbangkan untuk menelusuri referensinya dan menyempurnakan terjemahan ini. Anda juga dapat ikut bergotong royong pada ProyekWiki Perbaikan Terjemahan. (Pesan ini dapat dihapus jika terjemahan dirasa sudah cukup tepat. Lihat pula: panduan penerjemahan ...

 

Bernhard Rösch

Austrian politician This article has multiple issues. Please help improve it or discuss these issues on the talk page. (Learn how and when to remove these template messages) This article is an orphan, as no other articles link to it. Please introduce links to this page from related articles; try the Find link tool for suggestions. (June 2023) This biography of a living person relies on a single source. You can help by adding reliable sources to this article. Contentious material about living ...

Kasukabe, Saitama

Kasukabe 春日部市Kota istimewa BenderaLambangLokasi Kasukabe di Prefektur SaitamaNegara JepangWilayahKantōPrefektur SaitamaPemerintahan • Wali kotaRyōzō IshikawaLuas • Total66,0 km2 (250 sq mi)Populasi (Oktober 1, 2015) • Total232.709 • Kepadatan3,526/km2 (9,13/sq mi)Zona waktuUTC+9 (JST)Kode pos344-8577Simbol • PohonPaulownia tomentosa• BungaWisteria floribunda• BurungChroicocephalus ridibund...

 

كلارنس بي هورنونغ

هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فضلًا، ساعد بإضافة وصلة إليها في مقالات متعلقة بها. (نوفمبر 2019) كلارنس بي هورنونغ معلومات شخصية تاريخ الميلاد 12 يونيو 1899  تاريخ الوفاة 2 يناير 1997 (97 سنة)   مواطنة الولايات المتحدة  الحياة العملية المهنة مصمم رسوميا...

 

Institución Educativa Emblemática Nuestra Señora de Guadalupe

Primer Colegio Nacional Benemérito y Patrimonio de la Educación del Perú de Nuestra Señora de Guadalupe Guadalupe, Crisol y antorcha de peruanidad Colegio Nacional Nuestra Señora de Guadalupe. Lima, 1918.LocalizaciónPaís  PerúLocalidad Lima, Perú PerúDirección Avenida Alfonso Ugarte s/n – Distrito de LimaCoordenadas 12°03′20″S 77°02′28″O / -12.0555611, -77.0409746InformaciónAfiliación religiosa LaicaFundación 14 de noviembre de 1840 (183...

Stasiun Katahama

CA04Stasiun Katahama片浜駅Stasiun Katahama pada 2006Lokasi254-1 Imazawa, Numazu-shi, Shizuoka-ken 410-0875JepangKoordinat35°07′05″N 138°49′10″E / 35.117986°N 138.819428°E / 35.117986; 138.819428Koordinat: 35°07′05″N 138°49′10″E / 35.117986°N 138.819428°E / 35.117986; 138.819428Pengelola JR CentralJalur■ Jalur Utama TokaidoLetak dari pangkal130.3 km dari TokyoJumlah peron2 peron sampingJumlah jalur2Penghubung antarmod...

 

Inlands Bestuur

Middelbare Opleidingsschool voor Inlandsche Ambtenaren (MOSVIA, sekolah menengah pendidikan pangreh praja) di Bandung (tahun 1929) Foto berkelompok di depan gedung Opleidingsschool voor Inlandse Ambtenaren (sekoleh pendidikan pegawai negeri bumi putera) di Makassar (tahun 1924) Assistent-regent Wonosobo (tahun 1913) Inlands Bestuur atau Inlandsch Bestuur (pangreh praja) adalah salah satu dari dua bentuk birokrasi pemerintahan di Hindia Belanda, di samping Binnenlands Bestuur. Inlands Bestuur ...

 

Telecommunications in Namibia

Telecommunications in Namibia include radio, television, fixed and mobile telephones, and the Internet. Radio and television See also: Media of Namibia § Radio, and Media of Namibia § Television Per 1,000 inhabitants, there were 50 TV sets and 137 radio sets in Namibia in 2008.[1] Radio stations:[2] State-run radio service broadcasts in multiple languages; about a dozen private radio stations; transmissions of multiple international broadcasters are available (2007...

Digital Telecommunications Philippines

Defunct telecommunications company in the Philippines This article relies largely or entirely on a single source. Relevant discussion may be found on the talk page. Please help improve this article by introducing citations to additional sources.Find sources: Digital Telecommunications Philippines – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (January 2009) Digital Telecommunications Phils., Inc.TypeSubsidiaryTraded asPSE: DGTL (until 2011)IndustryCommu...

 

Helminthosporium

Genus of fungi This article relies largely or entirely on a single source. Relevant discussion may be found on the talk page. Please help improve this article by introducing citations to additional sources.Find sources: Helminthosporium – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (October 2023) Helminthosporium Helminthosporium oryzae on Oryza sativa Scientific classification Domain: Eukaryota Kingdom: Fungi Division: Ascomycota Class: Dothideomycete...

 

The Legend of Zelda Encyclopedia

Book by Nintendo The Legend of Zelda Encyclopedia Front cover of the standard English editionEditorPatrick ThorpeAuthorNintendoOriginal titleゼルダの伝説 ハイラル百科TranslatorKeaton C. WhiteCover artistCary GrazziniCountryUnited StatesLanguageJapaneseEnglishSeriesThe Legend of ZeldaGenreVideo game artPublished 2017 (Ambit Ltd) (Japanese) 2018 (Dark Horse Comics) PublisherDark Horse ComicsPublished in EnglishJune 2018Pages328ISBN978-1-50670-638-2 The Legend of Zelda...

Charles M. Schulz

Charles M. SchulzCharles M. Schulz pada tahun 1956, menggambar Charlie BrownNama lahirCharles Monroe SchulzLahir26 November 1922 (umur 101)Minneapolis, Minnesota, Amerika SerikatMeninggal12 Februari 2000(2000-02-12) (umur 77)Santa Rosa, California, Amerika SerikatDinas/cabangAngkatan Darat Amerika SerikatLama dinas1943-1946PangkatSersan StafKesatuan  Divisi Lapis Baja ke-20Perang/pertempuranPerang Dunia IIPenghargaan   Combat Infantryman Badge   Wo...

 

Gedung Kementerian Keuangan Brunei

Artikel ini sebatang kara, artinya tidak ada artikel lain yang memiliki pranala balik ke halaman ini.Bantulah menambah pranala ke artikel ini dari artikel yang berhubungan atau coba peralatan pencari pranala.Tag ini diberikan pada Januari 2023. Kementerian Kewangan BruneiInformasi umumJenisKantor, restoranLokasiBandar Seri Begawan, BruneiMulai dibangun1990Rampung1992Pembukaan2001Biaya(US$100 million)TinggiAtap120 m (390 ft)Data teknisJumlah lantai21Desain dan konstruksiArsitekKohn P...

 

Darja Donga

1985 Indian filmDarja DongaTheatrical release posterDirected byManivannanWritten bySainath Thotapalli (dialogues)Screenplay byManivannanStory bySathyarajProduced byR. Ramakrishnam RajuStarringSumanVijayashantiSathyarajRajendra PrasadCinematographySabhapathiEdited byKotagiri Venkateswara RaoMusic byIlaiyaraajaProductioncompanySri Vijayalakshmi Arts[1]Release date 14 June 1985 (1985-06-14) CountryIndiaLanguageTelugu Darja Donga (transl. Royal Thief) is a 1985 Telugu-langu...

24 Karat Gold: Songs from the Vault

2014 studio album by Stevie Nicks24 Karat Gold - Songs from the VaultStudio album by Stevie NicksReleasedSeptember 30, 2014 (2014-09-30)RecordedApril 20, 2014—May 5, 2014GenreRockLength 63:51 (standard) 72:29 (deluxe) LabelRepriseProducer Stevie Nicks Dave Stewart Waddy Wachtel Stevie Nicks chronology In Your Dreams(2011) 24 Karat Gold - Songs from the Vault(2014) Stand Back: 1981-2017(2019) Singles from 24 Karat Gold: Songs from the Vault The DealerReleased: August 5...

 

Суд присяжных

У этого термина существуют и другие значения, см. Суд присяжных (значения). Скамья присяжных заседателей (Художник Джон Морган) Суд прися́жных — институт судебной системы, состоящий из коллегии присяжных заседателей, отобранных по методике отчасти случайной выборки т...

 

Ljubljana Central Market

UNESCO World Heritage Site in Slovenia Ljubljana Central MarketUNESCO World Heritage SiteLocationSloveniaCriteriaCultural: (iv)Reference1643Inscription2021 (44th Session) The Ljubljana Central Market (Slovene: Osrednja ljubljanska tržnica) is a market in Ljubljana, Slovenia. The riverside market building, sometimes referred to as Plečnik's Market (Slovene: Plečnikova tržnica), was designed by Jože Plečnik between 1931 and 1939.[1] It stretches between the Triple Bridge and ...

Mermaids Casino

Demolished casino in Downtown Las Vegas Mermaids CasinoShow map of Downtown Las VegasShow map of Nevada Location Downtown Las Vegas Address 32 East Fremont StreetOpening dateMay 25, 1956Closing dateJune 27, 2016ThemeTropicalTotal gaming space7,000 sq ft (650 m2)Casino typeLand-BasedOwnerDerek and Greg StevensPrevious namesSilver PalaceCarouselGamblers Hall of FameSundance WestSassy Sally's Mermaids Casino was a casino located on the Fremont Street Experience in Downtown Las Veg...

 

The Happiest Millionaire

1967 American musical film directed by Norman Tokar This article is about the film. For the album, see The Happiest Millionaire (album). The Happiest Millionaire1967 Theatrical posterDirected byNorman TokarScreenplay byA. J. CarothersStory byA. J. CarothersBased onMy Philadelphia Fatherby Cordelia Drexel BiddleProduced byWalt DisneyBill AndersonStarring Fred MacMurray Tommy Steele Greer Garson Gladys Cooper Geraldine Page Hermione Baddeley John Davidson Lesley Ann Warren CinematographyEdward ...

 
Kembali kehalaman sebelumnya