Stráice Gaza

Stráice Gaza
	;
Ainmnithe in ómós	Cathair Gaza
Suíomh
Críoch á éileamh ag	Iosrael
Stát ceannasach	Stát na Palaistíne
Príomhchathair	Cathair Gaza
Daonra
Iomlán	2,098,389 (2023)
• Dlús	5,749.01 hab./km²
Teanga oifigiúil	an Araibis
Tíreolaíocht
Cuid de	Stát na Palaistíne ; an Meánoirthear ; Iarthar na hÁise
Achar dromchla	365 km²
Imeallbhord	42 km
Suite i nó in aice le limistéar uisce	Besor River (en) agus an Mheánmhuir
Pointe is airde	Abu Auda (en) (105 m)
Ar theorainn le	an Éigipt ; Iosrael
Sonraí stairiúla
Cruthú	1949
Eachtra thábhachtach	Israeli disengagement from Gaza (en) ; Battle of Gaza (2007) (en) ; Fatah–Hamas conflict (en) ; Gaza War (2008–2009) (en) ; Gaza flotilla raid (en) ; Operation Pillar of Defense (en) ; Coimhlint Iosrael–Gaza 2014 ; Operation Guardian of the Walls (en) ; Géarchéim Iosrael-Palaistín, 2022 ; Agóidí Gaza-Iosrael, 2018-2019 ; Cogadht Iosrael-Hamas
Eagraíocht pholaitiúil
• Ceannaire an rialtais	Mahmoud Abbas (2004–)
Eacnamaíocht
Airgeadra	seiceal nua
Aitheantóir tuairisciúil
Lonnaithe i gcrios ama	UTC+02:00 ; UTC+03:00
Glaochód	+970
Cód ISO 3166-2	GZZ

Stráice talún sa Mheánoirthear is ea Stráice Gaza (Araibis: قطاع غزة‎‎ Qiṭɑʿ Ġazza/Qita' Ghazzah, Eabhrais: רצועת עזה‎ Retzu'at 'Azza), atá suite ar chósta na Meánmhara idir Iosrael agus an Éigipt.

Tagann an t-ainm ó chathair Gaza. Níl cuan ar bith ag an Stráice.

Tá barr ar dhá mhilliún duine ina gcónaí i nGaza agus a mbunáite i gcruatan leis na blianta marbha mar gheall ar easpa saorghluaiseachta agus mírialú, gan trácht ar fhoréigean.^[1]

Stair

Mhill arm Iosrael an rúidbhealach in Aerfort Idirnáisiúnta Iasar Arafat le buamaí i 2000.

Is lú ná fríd máthair an oilc, deirtear. Ar an 12 Meitheamh 2014, fuadaíodh agus dúnmharaíodh triúr déagóirí Iosraelacha^[2] i Heabrón (is in Heabrón atá an choilíneacht mhíchlúiteach Kiryat Arba^[3]). Mhúscail an drochscéal seo conspóid agus thionscain sé ráig foréigin. Chuir Iosrael tús le feachtas ionsaí ar stráice Ghaza ar 8 Lúnasa. Stop na hionsaithe ar 26 Lúnasa 2014. Maraíodh 2,100̟ Palaistíneach ar taobh amháin agus ar an taobh eile, 68 Iosraelach.^[4]

Tharla go leor ó shin ... Agóidí Gaza-Iosrael, 2018-2019, Géarchéim Iosrael-Palaistín, 2021, Géarchéim Iosrael-Palaistín, 2022, Coimhlint Iosrael-Hamas, 2023 ...

Polaitíocht

Is é Hamas an t-aon pháirtí amháin atá i gceannas ar shaol polaitíochta na háite faoi láthair.

Baint Éireannach

Sa bhliain 2008 coinneáladh Naisrín Elsafty agus Treasa Ní Cheannabháin tamall i nGaza tar éis dóibh éalú thar teorainn isteach ón Éigipt le hairgead a bailíodh in Éirinn do theaghlaigh Phalaistíneacha.^[5]

Vótáil an Dáil ar 10 Nollaig 2014 ar son rún ó Shinn Féin le haitheantas mar stát a thabhairt don Phalaistín.^[6] Tugadh aitheantas sa rún freisin do cheart mhuintir na Palaistíne a dtodhchaí féin a roghnú. Dá bharr, d'éirigh Éire an 135ú tír a thug aitheantas mar stát don Phalaistín.