FC Barcelona er knattspyrnufélag í Barselóna, Katalóníu, Spáni. Leikvangur FC Barcelona er Camp Nou, eða Nývangur uppá íslensku. Hann tekur rúma 99 þúsund manns sæti. FC Barcelona hefur sögulegt gildi, gagnvart héraðinu Katalónu og krafa er gerð til þess að katalóníska sé töluð af öllum leikmönnum liðsins. [1]
Félagið hefur þá sérstöðu, að það er rekið á fjármagni stuðningsmanna liðsins. [2] Áður en félagið fékk merki UNICEF á búninga félagins, hafði það aldrei haft auglýsingar á búningum sínum. Samningurinn við UNICEF er líka nokkuð sérstakur, því UNICEF er borgað fyrir að hafa auglýsinguna á búningnum, en venjulega er hinn hátturinn hafður á. [3]
Leikmenn
Leikmannahópur
2023–24 1. september
Ath: Fánar eru tákn fyrir það þjóðerni sem skráð eru hjá FIFA. Leikmenn gætu haft fleiri en eitt ríkisfang.
FC Barcelona var stofnað þann 22. október1899, þegar Joan Gamper setti auglýsingu í bæjarblaðið Los Deportes um að stofna knattspyrnulið. 1902 vann Barcelona fyrsta bikar sinn, Copa Macaya fyrir að vera besta knattspyrnulið Katalóníu.[4]
Íþrótta tilkynning: Vinur okkar og kunningi Hans Gamper...fyrrum Svissneskur meistari, með áhuga á að skipulegja fótboltaleiki í borginni biður alla sem eru nægilega áhugasamir um íþróttina að mæta á skrifstofu blaðsins á þriðjudag eða fimmtudagskvöld klukkan 9 og 11 eftir hádegi.
14. mars1909 færði liðið sig í leikvanginn Camp de la Industria sem gat tekið við 8.000 manns. Á sama tímabili breytti félagið opinberu tungumáli sínu frá spænsku yfir á katalónsku og varð síðar mikilvægt tákn Katalóníu.[5]
Stjórnartímabil Rivera (1923–1957)
Þann 14. júní1925 fór hreyfing sem var á móti stjórn Primo de Rivera konungsfjölskyldunnar og söng þjóðsöng Spánverja á leikvangi Barcelona. Hreyfingunni var refsað með því að loka leikvanginum og eigandi félagsins var þvingaður til að segja af sér.[6] 3. Júlí 1927 keppti félagið gegn Spænska landsliðinu. Leikurinn hófst eftir að boltanum hafði verið sleppt úr flugvél.[7]
Spænska borgarastyrjöldin hófst árið 1936 og leikmenn frá Barcelona og Athletic Bilbao börðust gegn uppgangi hersins. [8] 6. ágúst myrtu hermenn forseta félagsins, Josep Sunyol sem var jafnframt talsmaður sjálfstæðisflokks borgarinnar. Hans er minnst sem píslarvotts og atvikið skiptir miklu í sögu FC Barcelona og sjálfstæðisbaráttu Katalóníu.[9]
16. mars1938 varð Barselóna fyrir loftárásum frá ítalska hernum í uppgangi fasismans í álfunni. Félaginu var skipað að breyta nafni sínu í Club de Fútbol Barcelona og að fjarlægja fána Katalóníu úr merki sínu.[10]
1952 vann félagið fimm mismunandi bikara; spænsku úrvalsdeildina, deildarbikarinn, Latin Cup, Copa Eva Durante og Copa Martini Rossi.
Club de Fútbol Barcelona (1957-1978)
Velgengninni frá 1952 var fylgt eftir árið 1959 þegar liðið vann tvennu og árið 1961 varð það fyrsta félagið til að sigra Real Madrid í Evrópukeppninni.[11] Þegar að valdatímabili Franco lauk árið 1974 skipti félagið aftur yfir í sitt gamla nafn.[12]
Stöðugleikaárin (1978-2000)
Frá 1978 hefur forseti Barselóna verið valinn af meðlimum félagsins og þessi ákvörðun er tengd lýðræðisvæðingu Spánar árið 1974 eftir einræði Franco. Ári síðar, 20. október1979, var uppeldistarf félagsins eflt á sveitasetrinu La Masia.[13] La Masia var fyrir þennan tíma höfuðstöðvar félagsins. Josep Lluís Núñez var forseti félagsins í 22 ár. Hann leyfði leikmönnum eins og Diego Maradona, Romário og Ronaldo að yfirgefa félagið í stað þess að fara að kröfum þeirra. Núñez var ásakaður um einræðistilburði og kom til mótmæla gegn honum.
Í byrjun nýrrar aldar gekk liðinu ekki nægilega vel og oft var skipt um þjálfara. Brasilíski Ronaldinho hleypti lífi í liðið ásamt öðrum alþjóðlegum leikmönnum eins og Deco, Henrik Larsson, Samuel Eto'o, Rafael Márquez og Edgar Davids. Heimamenn eins og Carles Puyol, Andrés Iniesta, Xavi og Víctor Valdés voru einnig stór þáttur í upprisu liðsins. Liðið vann La Liga og Supercopa de España tímabilin 2004–05 og 2005–06 þegar Frank Rijkaard var stjórinn. Næstu tímabil gengu ekki svo vel og var Rijkaard látinn taka pokann sinn. Ný stjarna var farin að láta að sér kveða; Lionel Messi.
Pep Guardiola fyrrum leikmaður félagsins var þjálfari liðsins frá 2008–2012. Spil með tíðar sendingar, þ.e. tiki-taka-bolti var áberandi með Xavi, Andrés Iniesta og Lionel Messi í aðalhlutverki. Thierry Henry og Eiður Smári Guðjohnsen (2006-2009) voru meðal sóknarmanna. Varnarjaxlinn Gerard Piqué hóf ferill sinn með liðinu 2008 og var hryggjarstykkið í vörninni í 14 ár.
Barcelona vann 2008–09 tímabilið í La Liga og burstaði meðal annars Real Madrid 2-6 og 5-0 árið eftir. Guardiola vann einnig næstu tvö tímabil á Spáni og einnig ýmsa bikartitla. Messi, Iniesta og Xavi voru í efstu þremur sætunum fyrir gullknöttinn 2010. Árið 2011 vann Barcelona Manchester United í Champions League 3–1 á Wembley. Guardiola vann 14 bikara á tíma sínum með klúbbnum.
2012-2021 Messi lætur að sér kveða
Tímabilið 2012-13 skoraði Messi 46 mörk í La Liga og Barcelona voru krýndir meistarar í 22. sinn þegar 4 umferðir voru eftir. En það tapaði í tveimur undanúrslitum stórkeppna; Copa del Rey (fyrir Real) og Meistaradeildarinnar (fyrir Bayern).
Árið 2014 kom Luis Suárez frá Liverpool FC. Við það myndaðist skætt sóknartríó: Messi, Suárez og hinn brasilíski Neymar, kallað MSN.
2014-2015 vann Barcelona þrefalt: La Liga, Copa del Rey og Champions League, MSN-tríóið skoraði alls 122 mörk í öllum keppnum sem var met.
Í apríl 2016 sló Barcelona met þegar það fór í gegnum 39 leiki ótapaða. En að lokum tapaði liðið fyrir Real Madrid. Liðið sló það 2018 þegar það tapaði ekki í 43 leikjum. MSN slógu líka eigið met og skoruðu 131 mark í öllum keppnum 2015-2016. Í Meistaradeildinni 2016–17 átti Barcelona allsvakalega endurkomu þegar liðið, sem hafði tapað 4-0 gegn Paris Saint-Germain, vann það 6–1 (alls 6–5).
Barcelona vann sinn 26. titil á Spáni 2018-2019. En í meistaradeildinni tapaði liðið fyrir Liverpool sem átti 4-0 endurkomu á Anfield en Barcelona vann 3-0 í fyrri leiknum. Árið eftir var liðið niðurlægt 2–8 af Bayern München í sömu keppni.
Josep Maria Bartomeu, forseti félagsins sagði af sér haustið 2020 en hann hafði m.a. eldað grátt silfur við Messi sem íhugaði að rifta samning sínum við félagið. Frestun tímabils var vegna Covid-19 og var sá skilningur Bartomeu að samningur Messi lengdist en Messi taldi hann hafa runnið út eftir sumarið. Svo fór að Messi hélt kyrru en hann vildi ekki fara í málaferli við félagið.
Ronald Koeman fyrrum leikmaður félagsins, tók við félaginu 2020. Hann vann sinn fyrsta titil, Copa del Rey vorið 2021, þegar Barcelona vann Atletico Bilbao 4-0. Messi var með tvennu í leiknum.
Fjárhagslegt hrun og enduruppbygging frá 2021
Svo fór loks að Barcelona tókst ekki að halda í Messi vegna slaks fjárhags félagsins og reglna La Liga, síðsumars 2021. Félagið þurfti einnig að lána Antoine Griezmann til Atletico Madrid. Leikmenn eins og Gerard Piqué tóku á sig launalækkun. Skuldir félagsins voru orðnar 1,35 milljón evrur staðfesti forseti þess Joan Laporta. Hann gagnrýndi fyrrum forseta félagsins Josep Bartomeu fyrir ósannindi og skort á gagnsæi. [16]
Nýir leikmenn voru komnir eins og Memphis Depay og Sergio Agüero. Koeman var rekinn um haustið 2021 eftir slakt gengi liðsins. Við tók Xavi, fyrrum leikmaður liðsins (1998-2015). Í byrjun árs var ljóst að Agüero gat ekki haldið áfram vegna hjartavandamála og lagði hann skóna á hilluna. Liðið sótti þá sóknarmennina Ferran Torres, Adama Traoré og Pierre-Emerick Aubameyang. Barcelona náði 2. sæti tímabilið 2021-2022 í deildinni þrátt fyrir að vera með lægsta stigafjölda sinn í deildinni síðan 2008.[17]
Fyrir tímabilið 2022-2023 styrkti Barcelona svo enn sóknarlínuna með kaupum á Raphinha frá Leeds United og pólska markahróknum Robert Lewandowski. Barcelona vann deildina og varð Lewandowski markakóngur. Ungar stjörnur eins og Gavi og Pedri fóru mikinn á miðjunni í leik liðsins.
Sumarið 2024 var Xavi sagt upp og Þjóðverjinn Hansi Flick tók við.
FC Barcelona hefur lagt mikla áherslu á uppeldisstarf sitt í La Masia, þar hafa margir af bestu leikmönnum heims tekið sín fyrstu skref síðan það hófst árið 1979,[18] í spænska landsliðinu sem vann HM 2018 voru 9 leikmanna liðsins aldir upp í akademíu La Masia.