Share to: share facebook share twitter share wa share telegram print page

5 Kresowa Dywizja Zmechanizowana

5 Dywizja Zmechanizowana
Ilustracja
Odznaka dywizji
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1990

Rozformowanie

1998

Nazwa wyróżniająca

Kresowa

Patron

Król Bolesław I Chrobry

Tradycje
Rodowód

5 Kresowa Dywizja Piechoty
19 Dywizja Zmechanizowana
19 Dywizja Pancerna (LWP)
5 Saska Dywizja Pancerna

Kontynuacja

5 Brygada Zmechanizowana

Dowódcy
Pierwszy

płk dypl. Zbigniew Jabłoński

Ostatni

po płk dypl. Lech Kamiński

Organizacja
Numer

JW 1606[1]

Dyslokacja

Gubin (sztab)

Rodzaj wojsk

Wojska zmechanizowane

Podległość

Śląski Okręg Wojskowy

Emblemat z żubrem noszony na rękawie munduru wyjściowego żołnierzy zawodowych 5 KDZ
Tablica[2] upamiętniająca przyjęcie tradycji 5 Kresowej Dywizji Piechoty przez 5 Kresową Dywizję Zmechanizowaną
Tablica znajdująca się na cmentarzu komunalnym w Gubinie, upamiętniająca zmarłych żołnierzy 5 Dywizji.

5 Kresowa Dywizja Zmechanizowana im. Króla Bolesława Chrobregozwiązek taktyczny Sił Zbrojnych RP okresu transformacji ustrojowej.

Historia

W 1990, w wyniku zmian restrukturyzacyjnych w Wojsku Polskim, 5 Saską Dywizję Pancerną przeformowano na zmechanizowany związek taktyczny.

Rozwiązano 23 pułk czołgów średnich ze Słubic, a pozostałe pułki ogólnowojskowe przekształcono w pułki zmechanizowane (zunifikowane). Dywizja przyjęła nazwę 5 Dywizja Zmechanizowana.

Z 4 Dywizji Zmechanizowanej przejęto 22 pułk artylerii[3], 24 dywizjon rakiet taktycznych, 97 dywizjon artylerii przeciwpancernej i 5 batalion saperów. W zamian za to przekazano jednostki garnizonu kostrzyńskiego.

11 października 1996 roku w ramach kontroli stopnia realizacji przedsięwzięć organizacyjnych związanych z powstaniem i funkcjonowaniem MSS (Miejsce Składowania Sprzętu) gościł w Gubinie dowódca ŚOW gen. dyw. Janusz Ornatowski, któremu towarzyszył pełniący obowiązki dowódcy 5 KDZ płk Lech Kamiński[4].

24 września 1998 roku przebywał z wizytą w mieście ostatni prezydent RP na uchodźstwie Ryszard Kaczorowski. Gościa podjął ostatni dowódca 5 KDZ płk Lech Kamiński. Odbyło się spotkanie z kadrą sztabu dywizji podczas którego prezydent interesował się losami żołnierzy po rozwiązaniu dywizji[5].

30 grudnia 1998 roku płk Lech Kamiński złożył meldunek zastępcy dowódcy Śląskiego Okręgu Wojskowego gen. Aleksandrowi Topczakowi o rozwiązaniu 5 Kresowej Dywizji Zmechanizowanej im. Króla Bolesława Chrobrego[6].

W 1998 w wyniku zmniejszania liczebności wojsk III RP dywizję rozformowano, a na bazie oddziałów stacjonujących w Gubinie sformowano 5 Kresową Brygadę Zmechanizowaną. Brygada funkcjonowała do 2001 r.

Tradycje

15 września 1993 dywizja przyjęła dziedzictwo tradycji Dywizji Wojska Polskiego oznaczonych cyfrą "5", nadano jej nazwę wyróżniającą "Kresowa" i imię Króla Bolesława Chrobrego. Z tej okazji przed budynkiem sztabu odsłonięto tablicę pamiątkową poświęconą pamięci żołnierzy wszystkich piątych dywizji piechoty WP[7]. Gościem honorowym na uroczystości była żona gen. Andersa - Irena Anders, zaś replikę sztandaru 5 Kresowej Dywizji Piechoty przekazał dowódcy 5 DZ ppłk Walter Szczepański, prezes Związku Żołnierzy 5 Kresowej Dywizji Piechoty[8]. Symbolem dywizji został szarżujący żubr. Nowe tradycje przyjęły również podporządkowane 5 KDZ oddziały: 5 pułk artylerii przeciwlotniczej w Gubinie, 13 pułk zmechanizowany w Kożuchowie i 5 pułk artylerii w Sulechowie[7].

Były to:

Odznaka dywizyjna

Odznakę wykonano w kształcie krzyża kawalerskiego ze srebrnymi krawędziami i z kulkami na końcach ramion. Na ramionach pokrytych granatową emalią napis 5 KDZ. Między ramionami krzyża oksydowane orły Księstwa Krośnieńskiego mające na piersi półksiężyc i krzyż. W centrum odznaki tarcza herbowa o czarnym obramowaniu, wypełniona żółtą emalią, na którą nałożono sylwetkę żubra w kolorze brązowym.

Odznaka o wymiarach 42x42 mm, zaprojektował Zbigniew Góralewicz, Zbigniew Matuszczyk i Jeremiasz Sliwiec. Wykonana w pracowni grawerskiej Andrzeja Panasiuka w Warszawie. Pierwsze odznaki wręczono 15 września 1993.

Struktura organizacyjna

Żołnierze dywizji

Dowódcy dywizji[10]:

  • płk dypl. Zbigniew Jabłoński (1990 – 1992)
  • płk dypl. Antoni Tkacz (1992 – 1993)
  • gen. bryg. Zbigniew Jabłoński (1993 – 1996)
  • płk dypl. Mieczysław Stachowiak (1996 – 1997)
  • p.o. płk dypl. Lech Kamiński (1997 – 1998)

Przekształcenia

19 Dywizja Zmechanizowana19 Dywizja Pancerna5 Saska Dywizja Pancerna5 Kresowa Dywizja Zmechanizowana5 Kresowa Brygada Zmechanizowana

Zobacz też

Uwagi

  1. 60 kompania przeciwchemiczna w Gubinie, funkcjonująca w oparciu o etat wojenno-pokojowy Nr 30/331/0 wraz z wykazem dodatkowym Nr 2 (numer poczty polowej P-7068), została rozformowana i skreślona z zaopatrzenia gospodarczego 59 bł w terminie do 31 marca 1995 na podstawie zarządzenia szefa Sztabu Generalnego WP Nr 055/Org. z 1 sierpnia 1994 i zarządzenia zastępcy dowódcy Śląskiego Okręgu Wojskowej – szefa sztabu Nr Pf 85/Org. z 5 września 1994 w sprawie reoganizacji batalionów rozpoznawczych 4, 5 oraz 11 DKPanc.[9]

Przypisy

  1. Spis zespołów archiwalnych Archiwum Wojskowego w Oleśnicy
  2. W czasie stacjonowania dywizji w Gubinie tablica znajdowała się przed wejściem do jej sztabu, a obecnie została zamontowana na ścianie Ratusza
  3. Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego WP nr 15/Org z 4 czerwca 1993 roku zmienił nazwę na 5 pułk artylerii
  4. „Nasza Kresowa” miesięcznik 5 KDZ Nr 59 (89) październik–listopad 1996 s. 2
  5. Kalendarium Gubina 1945-2009 s. 303
  6. Kalendarium Gubina 1945-2009 s. 305
  7. a b Kalendarium Gubina 1945-2009 s. 269
  8. Janusz Gajda: Kalendarium 1945-2009. Rok 1993. gazeta.gubin.pl. [dostęp 2017-06-23].
  9. Zarządzenie zastępcy dowódcy Śląskiego Okręgu Wojskowej – szefa sztabu Nr Pf 85/Org. z 5 września 1994, jawne.
  10. Mąsior 2005 ↓.

Bibliografia

  • Zdzisław Sawicki: Mundur i odznaki Wojska Polskiego : czas przemian. Warszawa: "Bellona", 1997.
  • Stowarzyszenie Przyjaciół Ziemi Gubińskiej, Gubińskie Towarzystwo Kultury czerwiec 2010 - Kalendarium Gubina 1945-2009 ISBN 978-83-927655-6-1
  • Wiesław Mąsior: Dowódcy dywizji Wojska Polskiego. Profesjonalne Forum Wojskowe. Serwis-militarny.net, 2005. [dostęp 2018-02-05].
Kembali kehalaman sebelumnya