Praga (zajezdnia tramwajowa)

Zajezdnia tramwajowa „Praga“
	nr rej. A-732 z 2 lutego 2007
	; Hala zajezdni współcześnie
Typ	zajezdnia tramwajowa
Państwo	Polska
Miejscowość	Warszawa
Lokalizacja	ul. Kawęczyńska 16
Przewoźnik	Tramwaje Warszawskie
Data otwarcia	1 marca 1925
	Położenie na mapie Warszawy Zajezdnia tramwajowa „Praga“
	Położenie na mapie Polski Zajezdnia tramwajowa „Praga“
	Położenie na mapie województwa mazowieckiego Zajezdnia tramwajowa „Praga“
	52,256071°N 21,054803°E/52,256071 21,054803
	Multimedia w Wikimedia Commons

Zajezdnia tramwajowa „Praga“, właśc. Zakład Realizacji Przewozów „Praga“ − R-2^[2] – przelotowa zajezdnia tramwajowa znajdująca się przy ul. Kawęczyńskiej 16 w Warszawie.

Opis

Budowę zajezdni rozpoczęto w lipcu 1923. Została oddana do eksploatacji 1 marca 1925^[3]. Obliczona została na 212 wozów. Była to największa remiza tramwajowa w przedwojennej Warszawie. Obok zajezdni wzniesiono budynek administracyjno–mieszkalny z kąpieliskiem dla tramwajarzy. Wszystkie obiekty zaprojektował Juliusz Dzierżanowski^[4].

W dniach 5–13 września 1944 hala zajezdni i podstacja tramwajowa „Praga” zostały zaminowane i wysadzone w powietrze przez Niemców. Zniszczeniu uległy prawie wszystkie wagony tramwajowe, zmiażdżone żelbetowym stropem hali. Do odgruzowywania zniszczonej zajezdni przystąpiono od razu po wycofaniu się Niemców z Pragi, 14 września 1944^[5].

20 czerwca 1945 ok. godz. 11.00 z zajezdni wyjechał pierwszy po zakończeniu wojny tramwaj linii nr 1, udekorowany godłem państwowym, flagami i girlandami kwiatów^[6]. Tramwaje linii nr 1 rozpoczęły kursowanie na trasie: Kawęczyńska–Ząbkowska–Targowa–Zamoyskiego–Grochowska–Wiatraczna^[7]. 29 czerwca 1945 uruchomiono drugą linię tramwajową (nr 2) na trasie: Dworzec Wschodni–Kijowska–Targowa–Zamoyskiego–Grochowska–Gocławek^[7].

W 2007 hala postojowa zajezdni oraz budynek administracyjno-mieszkalny zostały wpisane do rejestru zabytków^[1].

Zajezdnia w kulturze masowej

Morderstwo w budynku transformatorowni zajezdni praskiej daje początek akcji powieści Elektryczne perły autorstwa Konrada Tomasza Lewandowskiego (2008)^[8].

Przypisy

↑ ^a ^b Zestawienie zabytków nieruchomych. Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków - stan na 31 grudnia 2019 r. Woj. mazowieckie (Warszawa). [w:] Narodowy Instytut Dziedzictwa [on-line]. nid.pl. s. 15. [dostęp 2020-06-07].
↑ Zakłady spółki Tramwaje Warszawskie. [w:] Tramwaje Warszawskie Sp. z o.o. [on-line]. tw.waw.pl. [dostęp 2021-10-03].
↑ Warszawskie tramwaje elektryczne. Tom IV. Warszawa: Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, 2008, s. 88. ISBN 978-83-923702-0-8.
↑ Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 166. ISBN 83-01-08836-2.
↑ Warszawskie tramwaje elektryczne. Tom IV. Warszawa: Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, 2008, s. 92. ISBN 978-83-923702-0-8.
↑ Warszawskie tramwaje elektryczne. Tom IV. Warszawa: Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, 2008, s. 95. ISBN 978-83-923702-0-8.
↑ ^a ^b Warszawskie tramwaje elektryczne. Tom II. Warszawa: Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, 1998, s. 33. ISBN 83-907574-00.
↑ Paweł Dunin-Wąsowicz: Praski przewodnik literacki. Warszawa: Fundacja Hereditas, 2018, s. 79−80. ISBN 978-83-951050-2-9.