O tremissis ou tremis (do grego: τριμίσιον, trimision), tamén denominado triente (do latín: triens, -entis), foi unha pequena moeda de ouro de diversos pobos da Antigüidade Tardía, cun valor equivalente á terceira parte dun sólido do Imperio Romano e de Bizancio.[1][2]
Este tremissis romano continuou a ser emitido con regularidade en Bizancio en grandes cantidades, e converteuse na moeda de ouro máis accesible para a poboación. No entanto, despois do reinado de León III (717-741) a súa produción caeu ata se limitar a pequenas tiradas de uso cerimonial. Finalmente, a súa cuñaxe suspendeuse en Constantinopla no período de Miguel I (811-813) e en Siracusa durante o imperio de Basilio I (867-886).[3] Aínda que cunha denominación diferenciada, o aspron (de electro con só un 25 % de ouro), introducido xa no século XII, tiña un valor equivalente ao do antigo tremissis, xa que supuña a terceira parte do hyperpyron.[4]
Durante o período da monarquía de Leovixildo, os visigodos comezaron a cuñar na Gallaecia e no resto das provincias do reino os seus propios tremissis, cunha arte basta, cos bustos dos seus propios reis e con lendas alusivas a eles escritas nun latín xa moi pouco fiel ao padrón clásico.[6]
Os bustos
Os bustos destas pezas teñen uns deseños con escasa pretensión de exactitude e son de carácter máis fantasioso que realista, con trazados moi xeométricos, e aparecen no centro dos seus anversos e dos seus reversos ata que Chindasvinto fixo suprimir o busto do reverso para o substituír por un monograma que, con escasas variacións e alternando coa primitiva forma dos bustos nas dúas faces, se manterá posteriormente durante os sucesivos reinados.
Canto ás lendas, comunmente seguían unha estrutura moi semellante: nos anversos o nome do monarca e a palabra REX –na súa forma plena ou con diversas formas apocopadas (RE, R, RX)–, e nos reversos o topónimo do obradoiro monetario de cuñaxe, xunto cos epítetos PIVS e IVSTVS referidos aos monarcas. Recaredo introduciu ademais o epíteto VICTOR, o que deixa constancia dos seus triunfos militares.
Os obradoiros monetarios
Hoxe coñécese arredor dunha decena de cecas ou obradoiros monetarios visigodos que funcionaran na Gallaecia, aínda que existen outros moitos de localización incerta. Este notable número de obradoiros non está, no entanto, en consonancia coa cantidade de moedas emitidas por eles. Pola contra, a produción das cecas visigodas foi moi escasa e en determinados casos a súa actividade limitouse a períodos moi breves, polo que os exemplares hoxe conservados son moi escasos. Esta escaseza pode explicarse presumiblemente pola utilización do ouro extraído de numerosos depósitos esparexidos por todo o país, aínda que dunha produción moi cativa, polo que, logo de esgotados, serían abandonados e os labores de amoedación dos talleres situados nesas áreas quedarían definitivamente abandonados.[7]
Imitación moderna dun tremissis ou triente visigodo do obradoiro monetario de Olovasio durante o reinado de Recaredo I. Anverso: +RECCAREDVS PIV. Reverso: "+OLOVASIO PIVS".
