Liechtensteinowie (niem.Haus Liechtenstein, cz.Lichtenštejnové) – ród książęcy panujący w Księstwie Liechtenstein. W terminologii niemieckiej nazwisko brzmi von und zu Liechtenstein.
Pierwszy znany przedstawiciel rodziny von Liechtenstein, Hugo von Weikersdorf żył w XII wieku. W XIII wieku ród był już znacznie rozgałęziony i dzielił się na trzy linie: Liechtenstein, Rohrauer i Petroneller. W XVI wieku istniały trzy linie rodu: Nikolsburger, Steyregger i Feldsberger. Obecnie żyjąca dynastia książęca pochodzi z Valtic i jest gałęzią linii Nikolsburger.
W XVI i XVII wieku von Liechtensteinowie powiększyli znacznie swoją domenę i uzyskali wiele posiadłości ziemskich w Austrii, Czechach, Morawach, Styrii i Śląsku. Byli blisko związani z dworem cesarskim w Wiedniu. Przedstawiciele rodu aż do początku XX wieku pełnili wysokie stanowiska w armii i administracji monarchii Habsburgów. Należeli do najbogatszych rodzin austro-węgierskich.
Niewielkie Księstwo Liechtenstein nie odgrywało większej roli politycznej, a jego monarchowie do pierwszej połowy XIX wieku traktowali je wyłącznie prestiżowo jako terytorium zapewniające im prawo zasiadania w Sejmie Rzeszy. Do 1842 roku żaden książę Liechtensteinu nie odwiedził swojego państwa, a główną rezydencją władcy był Wiedeń i dolnoaustriackie miasto Valtice, które należało do rodu Liechtensteinów do 1945 roku.
W XIX wieku książęta Liechtensteinu w wyniku rozwiązania I Rzeszy Niemieckiej stali się formalnie suwerennymi władcami. Książę Jan I Liechtenstein uznał jednak zwierzchnictwo Napoleona I i przystąpił do Związku Reńskiego, a po jego upadku do Związku Niemieckiego (do 1866).
Po I wojnie światowej i upadku Austro-Węgier książę Liechtensteinu, Jan II Dobry na konferencji w Saint-Germain uzyskał od Ententy formalne uznanie na arenie międzynarodowej suwerenności Księstwa Liechtenstein. Do 1939 roku książęta Liechtensteinu pozostawali jednak za granicą swojego kraju, rezydując w Czechosłowacji. W okresie międzywojennym zmuszeni byli pogodzić się z nacjonalizacją części swoich majątków w Republice Austrii i Republice Czechosłowacji. Najdotkliwiej odczuli jednak upaństwowienie swoich dóbr po 1945 roku, gdy władze Czechosłowacji odebrały im wszystkie posiadane nieruchomości w tym kraju, mimo że dynastia ta nie współpracowała z nazistami (ówczesny książę wyjechał do Vaduz, nie chcąc zostać jednym z kolaborantów) i nigdy nie uznała utworzenia Protektoratu Czech i Moraw, a w czasie II wojny światowej utrzymywała kontakty i wspomagała finansowo czechosłowacki rząd na emigracji[1] Do dziś książęca dynastia Liechtensteinów nie pogodziła się z tym faktem i wnosi pretensje o odszkodowanie z tego tytułu wobec rządu Republiki Czeskiej.
Obecną głową rodu Liechtensteinów jest książę Jan Adam II, który w 2004 roku uczynił regentem najstarszego syna, księcia Alojzego. Siedzibą rodową dynastii jest zamek Vaduz w Księstwie Liechtenstein.
Liechtensteinowie należą do najzamożniejszych rodzin Europy. Do suwerena Księstwa Liechtenstein należy pokaźny majątek, którego najważniejszą część stanowi grupa kapitałowa Liechtenstein Global Trust zajmująca się przede wszystkim świadczeniem usług bankowych klientom z całego świata. Ród książęcy Liechtensteinów jest również właścicielem kolekcji dzieł sztuki, przechowywanej w muzeach w Vaduz i w Wiedniu oraz winnic, obszarów leśnych i gospodarstw rolnych o łącznej powierzchni kilkudziesięciu tysięcy hektarów.
Liechtenstein jest monarchią konstytucyjną, ale od 2003 roku książę posiada usankcjonowaną prawnie bardzo silną pozycję ustrojową.
Słownik dynastii Europy, JózefJ.Dobosz (red.), MaciejM.Serwański (red.), IlonaI.Czamańska, Poznań: Wyd. Poznańskie, 1999, ISBN 83-7177-025-1, OCLC830285730. Brak numerów stron w książce
Historia małych krajów Europy, Andrzej MaciejA.M.Brzeziński, JózefJ.Łaptos (red.), Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2002, ISBN 83-04-04590-7, OCLC68680968. Brak numerów stron w książce
.jpg)
.JPG)
.JPG)
.JPG)
