Antti Petteri Orpo (ur. 3 listopada1969 w Köyliö[1]) – fiński polityk, poseł do Eduskunty, działacz i od 2016 lider Partii Koalicji Narodowej, w latach 2014–2015 minister rolnictwa i leśnictwa, od 2015 do 2016 minister spraw wewnętrznych, w latach 2016–2019 minister finansów, od 2017 do 2019 jednocześnie wicepremier, w 2023 przewodniczący parlamentu, od 2023 premier Finlandii.
Życiorys
W 1989 zdał egzamin maturalny, w 2002 uzyskał magisterium z nauk społecznych na Uniwersytecie w Turku. W latach 1994–1996 był sekretarzem generalnym uczelnianej organizacji studenckiej, w latach 1997–1998 pełnił funkcję sekretarza generalnego krajowego związku studentów. Później zatrudniony jako etatowy pracownik Partii Koalicji Narodowej (dyrektor regionu Finlandia Południowo-Zachodnia i zastępca sekretarza partii), a także jako doradca ministra spraw wewnętrznych i dyrektor ds. biznesowych w centrum edukacji dorosłych w Turku[1].
Wybierany do rady miejskiej w Turku i do rady regionu. W 2007 po raz pierwszy uzyskał mandat deputowanego do Eduskunty. W 2011 z powodzeniem ubiegał się o reelekcję. W 2012 stanął na czele frakcji poselskiej swojego ugrupowania[1]. W 2014 powołany na urząd ministra rolnictwa i leśnictwa w rządzie Alexandra Stubba[2]. W 2015 wybrany do fińskiego parlamentu na kolejną kadencję. 29 maja tegoż roku wszedł w skład nowego gabinetu Juhy Sipili jako minister spraw wewnętrznych[3].
11 czerwca 2016 został wybrany na nowego przewodniczącego Partii Koalicji Narodowej, pokonując ubiegającego się o reelekcję Alexandra Stubba[4]. 22 lipca tegoż roku zastąpił Alexandra Stubba również na urzędzie ministra finansów[5]. 28 czerwca 2017 dodatkowo objął stanowisko wicepremiera[6].
W wyborach w 2019 utrzymał mandat deputowanego[7]. Jego ugrupowanie nie znalazło się w kolejnej koalicji rządowej, w czerwcu 2019 Petteri Orpo zakończył pełnienie funkcji wicepremiera i ministra. W 2023 z powodzeniem ubiegał się o poselską reelekcję[8], Partia Koalicji Narodowej zajęła wówczas pierwsze miejsce, zwiększając o 10 miejsc swoją parlamentarną reprezentację. W kwietniu 2023 został przewodniczącym Eduskunty[9].
Jako lider zwycięskiej formacji prowadził rozmowy koalicyjne. Po kilku tygodniach ogłoszono zawarcie porozumienia między Kok., prawicową Partią Finów, Szwedzką Partią Ludową oraz Chrześcijańskimi Demokratami[10]. 20 czerwca 2023 Eduskunta zatwierdziła Petteriego Orpa na stanowisku premiera[11]. Tego samego dnia jego gabinet został zaprzysiężony przez prezydenta Sauliego Niinistö, rozpoczynając tym samym urzędowanie[12].
↑ abPrezydent pełni równocześnie funkcję szefa rządu.
↑Republika Kosowa jest uznawana przez 97 ze 193 państw członkowskich ONZ, 22 z 27 państw członkowskich UE oraz 26 z 30 państw członkowskich NATO (stan na 4 września 2020).
↑Kolegialny organ pełniący funkcję głowy państwa i szefa rządu.
.jpg)
.jpg)
_(cropped).jpg)
