Günümüz Suriyelilerinin çoğu, günümüz dilleri ve Arap kültürü ve tarihine olan bağları nedeniyle Arap olarak tanımlanmaktadır. Genetik olarak, Suriyeli Araplar bölgeye özgü çeşitli Sami dillerini konuşan grupların bir karışımıdır.[6][7][8][9] Nüfusun yaklaşık %10'u ile Kürtler ikinci en büyük etnik gruptur ve onları Türkmenler takip etmektedir.
Altı milyondan fazla mülteci iç savaş sırasında ülkeyi terk etti,[10] bunların beş milyondan fazlası 2019 ortası itibarıyla BMMYK tarafından mülteci olarak kaydedildi.[11] Çoğu Türkiye,[12][13]Lübnan, Ürdün,[14] ve Irak[15] gibi komşu ülkelere ve Yunanistan, Almanya ve İsveç gibi Avrupa ülkelerine kaçtı. 2017'den bu yana, nüfusun yaklaşık yüzde 49'u yoksulluk içinde yaşıyor.[16]
Savaş, ülkede büyük çapta yerinden edilmeyle sonuçlandı. BMMYK, ülke içinde yerinden edilmiş kişilerin yedi milyon olduğunu tahmin ediyor. 2016-18'de Ürdün sınırındaki Rukban'da 70.000 kişi daha mahsur kaldı ve 2019'da 40.000'e yakın kişi daha orada mahsur kaldı kaldı.[17]
Nüfusun önemli bir kısmı, hükûmet egemenliğinin dışındaki topraklarda yaşıyor. 2015'te gücünün zirvesindeyken IŞİD, Suriye ve Irak'ta on milyondan fazla insanı yönetti.[18] Genellikle Rojava olarak adlandırılan Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi (KDSÖY) yaklaşık iki milyon nüfusa sahiptir.[19] Muhalefet tarafından kontrol edilen bölgeler milyonları bulan bir nüfusa sahiptir. 2017 yılının ortalarında, BM OCHA, Haziran 2017 itibarıyla yaklaşık 540.000 kişinin kuşatma altındaki bölgelerde mahsur kaldığını ve çoğunluğun Doğu Guta'daki hükûmet güçleri tarafından kuşatıldığını tahmin etmektedir.[20] Hükûmet Nisan 2018'de Guta'yı geri aldığında, yaklaşık 140.000 kişi evlerini terk etmişti ve 50.000 kadarı İdlib ve Halep valiliklerine tahliye edildi.[21]İsyancı bölgelerin tahmini nüfusu 3 milyondu (bunların %40'ı yenilen isyancı bölgelerinden göç etti).[22][23]İdlib'de çatışmalar, 250.000'e kadar insanın daha fazla yerinden edilmesine ve komşu Türkiye'ye yeni mülteci geçişlerine yol açtı.[24]
Yerinden edilme demografik değişimlere yol açmıştır. Bir örnek, Kuzey Suriye'deki Kürt liderliğindeki ve ABD destekli Suriye Demokratik Güçleri (SDG) tarafından kontrol edilen bölgedir. Uluslararası Af Örgütü[25] ve çeşitli uluslararası örgütler[26][27] de dahil olmak üzere birçok insan hakları grubu, SDG güçlerini diğer savaş gruplarından ele geçirdikleri Arap bölgelerinde etnik temizlik yapmakla suçladı.[28] Suçlama, 8 Mayıs 2019'da Rusya dışişleri bakanı Sergey Lavrov tarafından tekrarlandı.[29] STK'lar ve muhalefet de hükûmeti, çatışmayı demografik yeniden yapılanmayı etkilemek için kullanmakla suçladılar.[30][31][32][33]
Doğum-ölüm oranı
Nisan 2016'da BM, savaşta 400.000 kişinin öldüğünü tahmin etti[34] ve o zamandan beri kayıplar devam etti, 2019 ortasına kadar toplam ölü sayısının 220.000 kadar sivil, 175.000 kadar hükûmet savaşçısı ve 174.000 kadar hükûmet karşıtı savaşçı olduğu tahmin ediliyor. (bkz. Suriye İç Savaşı'nın kayıpları)
1960 yılından bu yana 1960, 1970, 1981, 1994 ve 2004 yıllarında nüfus sayımları yapılmıştır.[37]
2014 yılında, nüfus 17.951.639 kişi larak belirlenmiş olup, Suriye İç Savaşı nedeniyle ülkeyi terk eden yaklaşık 4 milyon Suriyeli mülteci ve ayrıca savaşta ölüm nedeniyle nüfusta büyük bir düşüş yaşanmıştır. Bu, bir önceki yıla göre %9,7'lik bir düşüş demektir.[38]
2017 yılında Suriye Aile İşleri Komisyonu başkanı Muhammed Ekrem el-Kaş, Suriye nüfusunun 28 milyon olduğunu, bunun 21 milyonunun Suriye'de yaşadığını ve 7 milyonunun mülteci olduğunu söyledi.[39]
2018'de nüfus 19.454.263 kişi olarak tahmin edildi.[40]
Yaş yapısı
(2011-07-01) (Filistinli mülteciler dahil tahminler)[41]
1 CBR = kaba doğum oranı (1000'de); CDR = kaba ölüm hızı (1000'de); NC = doğal değişim (1000'de); TFR = toplam doğurganlık hızı (kadın başına düşen çocuk sayısı); IMR = 1000 doğumda bebek ölüm oranı
1 Ocak 2011'de Suriye'de ikamet edenlerin sayısı 14 vilayete dağılmış olarak 24 milyondu.[45] Araplar nüfusun %80-85'ini temsil etmekte ve geri kalanı aşağıdaki tabloda gösterildiği gibi birçok etnik ve dini mezhebin bir karışımıdır:
Bu etnik grupların önemli bir kısmı, özellikle İslam'a bağlı olanlar, Araplaştırılmışlardır.
CIA World Factbook, Temmuz 2018 itibarıyla etnik gruplar için şu rakamları veriyor: yaklaşık olarak Arap %50, Nusayri %15, Kürt %10, Levanten %10, diğer %15 (Dürzi, İsmaili, İmami, Nusayri, Asur, Türkmen, Ermeni ve Çeçen).[5] Ancak Profesör John A. Shoup 2018'de Kürtlerin nüfusun %9'unu oluşturduğunu, ardından toplam nüfusun %4-5'ini Türkçe konuşan Türkmenler, %4'ünü Süryaniler, %2'sini Ermeniler ve yaklaşık %1'ini Çerkeslerin oluşturduğunu söyledi.[46]
1960'tan beri Suriye'de din ile ilgili bir soru içeren bir nüfus sayımı yapılmadı, bu nedenle eldeki son resmi istatistikler bunlardır:[48]
1991'de Profesör Alasdair Drysdale ve Profesör Raymond Hinnebusch, Suriyelilerin yaklaşık % 85'inin Müslüman olduğunu ve geri kalanın neredeyse tamamının Hristiyan olduğunu, ancak her iki dini grubun da birçok etnik mezhebe bölündüğünü söyledi.[49] İlki arasında, Suriyelilerin yaklaşık %75'i Sünni Müslüman'dı, bunların %60'ı Arapça konuşuyordu ve Sünnilerin geri kalanı olarak %8.5 Kürtler, %3 Türkmen ve %1'den az oranda Çerkes vardı.[49] Ayrıca nüfusun %5,5'ini Nusayriler, %3'ünü Dürziler ve %1,5'ini İsmaililer oluşturuyordu. Hristiyanlara gelince, bunlar Rum Ortodokslar %4.7, Ermeniler %4 ve Süryaniler %1 olarak alt gruplara ayrıldılar.[49]
CIA World Factbook, dini gruplar için şu rakamları veriyor: dinler - Müslüman %87 (resmi din; %74 Sünni ve %13 Nusayri, İsmaili ve Şii içerir) %10 Hristiyan (esas olarak Rum Ortodoks ve Yunan Katolik kiliselerinden[51] - Hristiyanların ülkeden kaçması sonucu daha küçük olabilir), Dürzi %3.[5]
Mezhepsel dağılıma odaklanan ilk nüfus sayımı 1932'de Fransız mandası altında yapılmış, ancak bu sayım sadece kısa ömürlü Lazkiye Hükûmeti'ne (Fransızlar tarafından kurulan Nusayri Devleti) bağlı topraklarda yapılmıştır. Bu ülke sadece 7.000 km2 (2.700 sq mi) toprağa sahipti. Modern Suriye'nin toplam yüzölçümü ise 185,000 km2 (71,429 sq mi).[52] 1943'te Suriye'de yapılan genel bir nüfus sayımı, nüfusun dini gruplarının ayrıntılarını ve her birinin büyüme oranını verdi ve 1953'teki nüfus tahminleri isimsiz bir kaynaktan şöyleydi:
Eğitim 6 ila 11 yaşları arasında ücretsiz ve zorunludur. Eğitim, 6 yıllık ilköğretimi takiben 3 yıllık genel veya mesleki eğitim ve 3 yıllık akademik veya mesleki programdan oluşur. Üniversiteye kabul için ikinci 3 yıllık akademik eğitim dönemi gereklidir. Ortaöğretim sonrası okullara toplam kayıt 150.000'in üzerindedir. 15 yaş ve üzeri Suriyelilerin okuryazarlık oranı erkeklerde %86,0 ve kadınlarda %73,6'dır.[54]
Arapça resmi ve en çok konuşulan dildir. Arapça konuşanlar nüfusun %85'ini oluşturmaktadır. Gündelik hayatta birkaç modern Arap lehçesi kullanılmaktadır, özellikle batıda Levanten ve kuzeydoğuda Mezopotamya Arapçası konuşulur. BMMYK tarafından yayınlanan bir rapor, "Suriyelilerin çoğunluğu Arap olarak kabul edilirken, bu terimin etnik kökene değil, konuşulan dile (Arapça) dayalı bir terim olduğuna" dikkat çekmektedir.[55]
^"World Microdata Inventory". IPUMS-International. University of Minnesota. 2009. 4 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2015.
^abcKhalifa, Mustafa (2013), The impossible partition of Syria, Arab Reform Initiative, ss. 3-5, 27 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 27 Mart 2019, Arabs constitute the major ethnic group in Syria, making up between 80 and 85% of the population. Kurds are the second largest ethnic group in Syria, making up around 10% of the Syrian population and distributed among four regions...with a Yazidi minority that numbers around 40,000... Turkmen are the third largest ethnic group in Syria, making up around 4–5% of the population. Some estimations indicate that they are the second biggest group, outnumbering Kurds, drawing on the fact that Turkmen are divided into two groups: the rural Turkmen who make up 30% of the Turkmen in Syria and who have kept their mother tongue, and the urban Turkmen who have become Arabized and no longer speak their mother language... Assyrians are the fourth largest ethnic group in Syria. They represent the original and oldest inhabitants of Syria, today making up around 3–4% of the Syrian population... Circassians are the fifth largest ethnic group in Syria, making up around 1.5% of the population... Armenians are sixth largest ethnic group in Syria, making up around 1% of the population... There are also a small number of other ethnic groups in Syria, including Greek, Persian, Albanian, Bosnian, Pashtun, Russian, and Azeri people...
^The History of Syria, ABC-CLIO, 2018, s. 6, ISBN978-1440858352, Syria has several other ethnic groups, the Kurds... they make up an estimated 9 percent...Turkomen comprise around 4-5 percent of the total population. The rest of the ethnic mix of Syria is made of Assyrians (about 4 percent), Armenians (about 2 percent), and Circassians (about 1 percent).
^"Syria". www.cia.gov. 9 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2020.
^(Fransızca) Mouna Liliane Samman, La population de la Syrie: étude géo-démographique, IRD Editions, Paris, 1978, 9782709905008table p.9 12 Ağustos 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
^Culture, Context and the Mental Health and Psychosocial Wellbeing of Syrians(PDF), United Nations High Commissioner for Refugees, 2015, s. 10, 26 Mart 2016 tarihinde kaynağından(PDF) arşivlendi, erişim tarihi: 20 Temmuz 2018, Given the lack of accurate census data, it is only possible to estimate the ethnic and religious composition of the current Syrian population. While the majority of Syrians are considered Arabs, this is a term based on spoken language (Arabic), not ethnicity. Around nine to ten percent of Syria’s population is Kurdish (close to two million people), followed by Turkmen,...
^abcdefghBehnstedt, Peter (2008), "Syria", Versteegh, Kees; Eid, Mushira; Elgibali, Alaa; Woidich, Manfred; Zaborski, Andrzej (Ed.), Encyclopedia of Arabic Language and Linguistics, 4, Brill Publishers, s. 402, ISBN978-90-04-14476-7
