Olusegun Obasanjo

Olusegun Obasanjo
Irudi gehiago
Afrikar Batasuneko presidente 2004ko uztailaren 6a - 2006ko urtarrilaren 24a ← Joaquim Alberto Chissano - Denis Sassou-Nguesso → Nigeriako presidentea 1999ko maiatzaren 29a - 2007ko maiatzaren 29a ← Abdulsalami Abubakar (mul) - Umaru Yar'Adua → 5. Nigeriako presidentea 1976ko otsailaren 13a - 1979ko irailaren 30a ← Murtala Mohammed - Shehu Shagari → 3. Vice President of Nigeria (en) 1975eko uztailaren 29a - 1976ko otsailaren 13a ← Joseph Edet Akinwale Wey (en) - Shehu Musa Yar'Adua (en) →
Bizitza
Jaiotza	Abeokuta (en) , 1937ko martxoaren 5a (87 urte)
Herrialdea	Nigeria
Bizilekua	Dodan Barracks (en)
Lehen hizkuntza	jorubera
Familia
Ezkontidea(k)	Stella Obasanjo (en)
Seme-alabak	ikusi Iyabo Obasanjo-Bello (en)
Hezkuntza
Heziketa	Baptist Boys’ High School (en) Defence Services Staff College (en) Royal College of Defence Studies Mons Officer Cadet School (en)
Hizkuntzak	jorubera ingelesa Nigerian Pidgin (en) Hausa
Jarduerak
Jarduerak	politikaria, militarra eta ingeniaria
Parte-hartzailea World Economic Forum Annual Meeting 2004 (en)
Jasotako sariak	ikusi Indira Gandhi Peace Prize  (1995) honorary doctor of the Peking University  (2005) honorary fellow of the African Academy of Sciences  (2011) honorary doctor of the Peoples' Friendship University of Russia  (2001) Grand Cross with Chain of the Order of Merit of the Republic of Hungary (civil) Order of the Federal Republic Order of the Niger Order of the Pioneers of Liberia Order of the Star of Ghana
Zerbitzu militarra
Adar militarra	Nigerian Army (en)
Gradua	jeneral
Parte hartutako gatazkak	Nigeriako Gerra Zibila Operation Tail-Wind (en) Kongoko krisialdia
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	Protestantismoa Baptismoa
Alderdi politikoa	Peoples Democratic Party (en)

Oluṣẹgun Mathew Okikiọla Arẹmu Ọbasanjọ (Abeokuta, Ogun, Nigeria, 1937ko maiatzaren 5a) nigeriar militarra eta politikaria da. 1976tik 1979ra Nigeriako estatuburua izan zen, gobernu militar batean, eta presidentea 1999tik 2007ra.

Nigeriako Unibertsitate Baptistan ikasketak egin ondoren, militar ikasketak egin zituen Erresuma Batuan. 1958an bere herrialdera itzuli zen Armada Nazionalean zerbitzatzera, ofizial gisa. 1963an kapitain izendatu zuten, 1965ean komandante, 1967an teniente koronel eta 1969an, koronel.

1970ean biafrarrak menderatu zituen gudarosteko buru izan zen, Biafrako independentisten eta Nigeriako gobernuaren arteko gerran. 1975ean Lan eta Etxebizitzarako Komisionatu Federalaren kargudun izendatu zuten, baina urte horretan bertan, uztailean, Yakubu Gowon lehendakaria kargutik kendu zuen estatu-kolpearen ondoren, Estatu Nagusiko buruzagi izendatu zuten. Gainera, teniente jeneral izendatu zuten, eta Batzorde Militar Goreneko kide.

1976an lehendakaria, Murtala Mohammed, hil egin zuten, Gowoni leporatu zioten estatu-kolpe saio batean. Obasanjok -Murtalaren ordu arteko eskuineko eskuak- hartu zuen gobernuaren buruzagitza, Nigeriaren historiako aldi konstituzional nagusiari hasiera emanez. Obasanjok -jenerala, ordurako- alderdi politikoak legeztatu, konstituzio bat onartu, eta hauteskundeak deitu zituen, eta 1979rako zibilen eskuetan utzi zuen gobernua. Beraz, Nigeriara demokrazia ekarri zuen lehenengo lehendakaria izan zen.

Bere agintaldia bukatuta, Estatuaren Aholku Batzordeko kide (1979) eta Segurtasun eta Desarmerako Batzorde Independenteko kide (1980) izendatu zuten. Gero gudarostea utzi eta baserrira joan zen bizitzera. 1991ko urrian Nazio Batuetako idazkari nagusi kargurako hautagai izan zen. 1995ean atxilo hartu zuten, Sani Abacha lehendakaria kargutik kentzen saiatzeagatik, eta bizi osorako kartzela-zigorra ezarri zioten. Sani Abacha hil ondoren, bat-batean libre utzi zuten (1998), eta 1999. urteko hauteskundeetan lehendakari berrautatua izan zen, baita 2003ko hauteskundeetan ere.

2021eko abuztuan, Afrikako Batasunak Olusegun Obasanjo izendatu zuen Afrikako Adarreko Bakerako Goi Ordezkari.

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Olusegun Obasanjo