Bój pod Cybulówką

Bój pod Cybulówką
	Wojna polsko-bolszewicka
Czas	2–3 czerwca 1920
Miejsce	pod Cybulówką
Terytorium	Ukraińska Republika Ludowa
Przyczyna	wyprawa kijowska
Wynik	nierozstrzygnięta
Strony konfliktu
Polska	Rosyjska FSRR
Siły
53 pułk piechoty	oddziały 14 Armii
brak współrzędnych

Bój pod Cybulówką – walki polskiego 53 pułku piechoty Strzelców Kresowych z oddziałami sowieckiej 14 Armii toczone w czasie wojny polsko-bolszewickiej.

Geneza

Po spektakularnym sukcesie wojsk polskich na Ukrainie i zajęciu 7 maja 1920 Kijowa, front ustabilizował się na linii od Prypeci, wzdłuż Dniepru, przez Białą Cerkiew, Skwirę, Lipowiec, Bracław, Wapniarkę do Jarugi nad Dniestrem^[2]^[3]^[4].

Osobny artykuł: wyprawa kijowska (1920).

Armia Czerwona wykorzystała okres zastoju na reorganizację sił i przygotowanie ofensywy. W rejon działań przybyła 1 Armia Konna Siemiona Budionnego. 26 maja rozpoczęła się sowiecka ofensywa na Ukrainie^[5]^[6]. 1 Armia Konna miała uderzyć na styk polskich 3. i 6 Armii, rozbić 13 Dywizję Piechoty, wejść na tyły 3 Armii i współdziałając z 12 Armią zamknąć i rozbić ją w Kijowie. Na kierunku polskiej 6 Armii uderzenie pomocnicze wykonać miała 14 Armia, z zadaniem opanowania rejonu Winnica-Zmierzynka^[7].

Walczące wojska

Wojsko Polskie
Jednostka	Dowódca	Podporządkowanie
12 Dywizja Piechoty	gen. Marian Januszajtis	6 Armia
⇒ 53 pułk piechoty		12 Dywizja Piechoty
→ II/ 53 pułku piechoty		grupa wypadowa
→ III/ 53 pułku piechoty
→ batalion 54 pułku piechoty
⇒ 12 pułk artylerii polowej
→ bateria 12 pułku artylerii polowej		grupa wsparcia
Armia Czerwona
60 Dywizja Strzelców	Piotr Iwanow^[8]	14 Armia

Walki pod Cybulówką

1 czerwca 1920 dowódca 12 Dywizji Piechoty gen. Januszajtis wydał rozkaz przeprowadzenia wypadu na Cybulówkę – Obodówkę. Jego celem było rozpoznanie sił sowieckich koncentrujących się przed frontem dywizji. Oddział wypadowy stanowiły II i III batalion 53 pułku piechoty Strzelców Kresowych i jeden batalion 54 pułku piechoty Strzelców Kresowych, wzmocnione baterią 12 pułku artylerii polowej^[10]. Dowodzenie nad nim przejął pełniący obowiązki dowódcy 53 pp kpt. Jan Góra^[11]. Na czas działań stanowiska opuszczone przez bataliony 53 pp dozorował 6 pułk ułanów.

2 czerwca oddział ruszył w kierunku obiektu wypadu. W południe zajęto bez walk Cybulówkę, a kompanie III batalionu ruszyły na sąsiednią Tatarówkę (Tarkanówkę?). Tu jednak Sowieci zorganizowali obronę. Dopiero przy wsparciu ogniowym baterii artylerii piechota zdobyła Tatarówkę. Nie zdecydowano się jednak pozostać we wsi i na nocleg powrócono do Cybulówki^[12]. 3 czerwca po raz kolejny zdobywano Tatarówkę i sąsiednią Obodówkę, a następnie Trościaniec. Sowieci wycofali się jednak do okopów z czasów I wojny światowej na wzgórzach za Obodówką. Kolejne uderzenia polskich batalionów przynosiły zyski terenowe, ale nie osiągano celu wypadu. Sowieci wycofali się, nie ponosząc większych strat. Po południu bataliony otrzymały rozkaz powrotu na stanowiska wyjściowe^[10].