Kleopatra III

Kleopatra III
	królowa Egiptu
Okres	od 142 p.n.e.; do 101 p.n.e.
Jako żona	Prolemeusza VIII Euergetesa II Fyskona
	Dane biograficzne
Dynastia	Ptolemeusze
Data urodzenia	161 p.n.e.
Data śmierci	101 p.n.e.
Ojciec	Ptolemeusz VI Filometor
Matka	Kleopatra II
Mąż	Ptolemeusz VIII Euergetes II Fyskon
Dzieci	Ptolemeusz IX Soter II,; Ptolemeusz X Aleksander I,; Kleopatra Tryfajna I,; Kleopatra IV,; Kleopatra Selene I
	Multimedia w Wikimedia Commons

Ten artykuł od 2022-11 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Kleopatra III (161-101 p.n.e.) – współwładczyni Egiptu w czasie panowania Ptolemeusza VIII Euergetesa II, Ptolemeusza IX Lathyrosa i Ptolemeusza X Aleksandra I, córka Ptolemeusza VI Filometora i Kleopatry II, żona Ptolemeusza VIII Euergetesa II, matka dwóch synów: Ptolemeusza IX i Ptolemeusza X Aleksandra oraz trzech córek: Kleopatry Tryfajny, Kleopatry IV i Kleopatry Selene I.

W 142 p.n.e. została żoną Ptolemeusza VIII, który pragnął przeciwstawić ją jej matce i wywyższył do godności królewskiej małżonki i współwładczyni na takich samych prawach co Kleopatrę II. Pogłębiło to istniejącą już nienawiść między Kleopatrą II i zięciem i przyczyniło się do wybuchu wojny domowej w 132 p.n.e., w której młoda królowa stanęła po stronie męża przeciwko własnej matce, a po porażce Ptolemeusza udała się z nim na wygnanie na Cypr. Powrócili jednak w tym samym roku i do 127 p.n.e. podporządkowali sobie cały Egipt.

Po śmierci Ptolemeusza VIII Kleopatrze nie udało się przeforsować kandydatury swojego młodszego syna, Ptolemeusza X, na tron Egiptu. Nowym władcą został jej starszy syn Ptolemeusz IX współrządzący początkowo z Kleopatrą II i matką, a po śmierci tej pierwszej tylko z Kleopatrą III. W 115 p.n.e. Kleopatra wymusiła na synu rozwód z Kleopatrą IV i poślubienie swojej ulubionej i uległej córki Kleopatry Selene. W 107 p.n.e. podjęła też próbę zgładzenia Lathyrosa, co się nie powiodło, ale spowodowało ucieczkę króla z kraju i przejęcie pełni władzy przez Kleopatrę i jej preferowanego syna, Ptolemeusza X Aleksandra.

Kleopatra zaangażowała się następnie w walki wewnętrzne w państwie Seleucydów popierając Antiocha VIII Gryposa, za którego wydała swoją córkę Kleopatrę Selene, byłą żonę Lathyrosa. Dowodziła wówczas egipskimi siłami lądowymi, które obległy i zdobyły Ptolemais w 102 p.n.e., przyczyniając się do odparcia sił Lathyrosa próbującego od strony Palestyny wkroczyć do Egiptu.

Pogłębiający się konflikt z synem doprowadził do zamordowania Kleopatry w 101 p.n.e. na rozkaz Ptolemeusza Aleksandra, który pragnął rządzić samodzielnie.

Lata panowania

142-131 p.n.e. z Ptolemeuszem VIII i Kleopatrą II
131-127 p.n.e. na wygnaniu z Ptolemeuszem VIII na Cyprze
127-124 p.n.e. ponownie z Ptolemeuszem VIII
124-116 p.n.e. dodatkowo z Kleopatrą II
116-110 p.n.e. z synem Ptolemeuszem IX
110-109 p.n.e. z drugim synem Ptolemeuszem X
109-107 p.n.e. na wygnaniu
107-101 p.n.e. ponownie z Ptolemeuszem X

Tytulatura

gr. - basilissa Kleopatra III Thea Philadelphos - królowa Kleopatra Bogini Miłujaca Brata
egip. - Klaupadrat