Natria klorito

Natria klorito
Kemia strukturo de la Natria klorito
3D Kemia strukturo de la Natria klorito
Blankaj kristaloj de natria klorito
Alternativa(j) nomo(j)
Klorito de natrio Natria salo de klorita acido
Kemia formulo	NaClO2
CAS-numero-kodo	7758-19-2 49658-21-1(trihidrata)
ChemSpider kodo	22860
PubChem-kodo	23668197
Fizikaj proprecoj
Aspekto	Blankaj sendoraj kristaloj
Molmaso	90.442 (anhidra) 144.487 (trihidrata) g mol−1
Denseco	2468 g/cm3
Fandopunkto	anhidra malkomponiĝas ĉe 180–200 °C trihidrata malkomponiĝas ĉe 38 °C
Solvebleco	Akvo:75.8 g/100 mL (25 °C) 122 g/100 mL (60 °C)
Nesolvebleco	Metanolo: malmulte solvebla Etanolo:malmulte solvebla
Acideco (pKa)	10-11
Mortiga dozo (LD50)	350 mg/kg (muso, buŝa)
Ekflama temperaturo	Ne bruliva
Merck Index	15,8735
Sekurecaj Indikoj
Risko	R8 R22 R24 R26 R32 R34 R50
Sekureco	S17 S26 S36/37 S39 S45
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero O Oksidiga agento T Toksa N Damaĝaj substancoj
GHS etikedigo de kemiaĵoj
GHS Damaĝo-piktogramo
GHS Signalvorto	Averto
GHS Deklaroj pri damaĝoj	H314, H318
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj	P260, P264, P280, P301+330+331, P304+340, P305+351+338, P310, P405, P501[1]
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo (25 °C kaj 100 kPa)

Natria klorito, klorito de natrio aŭ NaClO₂ estas kemia neorganika kombinaĵo rezultanta el reakcio inter natria hidroksido kaj klorita acido. Ĝi estas iomete higroskopa, estigante kristalojn aŭ flokojn kiuj ne aglomeriĝas. Ĝi estas potenca oksidanto, tamen ĝi ne eksplodas per perkutado, escepte kiam en kontakto kun oksidebla materialo. Ĝi estas tre solvebla en akvo kaj ĝenerale produktas kristalojn trihidratajn, kiuj senhidratiĝas sub 38 °C. Ĝi uzatas kiel blankigagento en tekstila industrio, fabrikado de paperpulpo kaj kiel malinfektilo.

• Ĝi estas sintezebla pere de reakcio inter klora duoksido kaj kaŭstika sodo

${\displaystyle {\mathsf {ClO_{2}+2\;NaOH\ {\xrightarrow {}}\ NaClO_{2}+NaClO_{3}+H_{2}O}}}$

• Ĝi estas sintezebla pere de reakcio inter klora duoksido kaj kaŭstika sodo

${\displaystyle {\mathsf {2\;ClO_{2}+2\;NaOH+H_{2}O_{2}\ {\xrightarrow {}}\ 2\;NaClO_{2}+O_{2}\uparrow +H_{2}O}}}$

• Ĝi same prepareblas per traktado de klora duoksido kaj natria karbonato:

${\displaystyle {\mathsf {ClO_{2}+Na_{2}CO_{3}\ {\xrightarrow {}}\ NaClO_{2}+NaClO_{3}+CO_{2}\uparrow }}}$

• Natria klorito estigas pere de reakcio tiner klorita acido kaj natria hidroksido:

${\displaystyle {\mathsf {HClO_{2}+NaOH\ {\xrightarrow {}}\ NaClO_{2}+H_{2}O}}}$

• aŭ pere de traktado de klora duoksido, karbono, natria hidroksido kaj kalcia hidroksido:

${\displaystyle {\mathsf {4\;ClO_{2}+C+4\;NaOH+Ca(OH)_{2}\ {\xrightarrow {}}\ 4\;NaClO_{2}+CaCO_{3}\downarrow +3\;H_{2}O}}}$

• La kristaloj facile senhidratiĝas per malmulte da hejtado:

${\displaystyle {\mathsf {NaClO_{2}\cdot 3\;H_{2}O\ {\xrightarrow {37,4^{o}C}}\ NaClO_{2}+3\;H_{2}O}}}$

• Kiam forte hejtata, natria klorido suferas disproporcion:

${\displaystyle {\mathsf {3\;NaClO_{2}\ {\xrightarrow {180-200^{o}C}}\ 2\;NaClO_{3}+NaCl}}}$

• Per varma akvo, ĝi tute malkomponiĝas

${\displaystyle {\mathsf {NaClO_{2}\ {\xrightarrow {100^{o}C}}\ NaCl+O_{2}\uparrow }}}$

• Ĝi estas forta oksidanto en acida medio:

${\displaystyle {\mathsf {NaClO_{2}+4\;HCl\ {\xrightarrow {}}\ 2\;Cl_{2}\uparrow +NaCl+2\;H_{2}O}}}$

La ĉefa uzo de natria klorito estas por produktado de klora duoksido kiel blankigagento en tekstila industrio kaj fabrikado de paperpulpo. Ĝi same uzatas kiel malinfektilo por akvotraktado en urbaj instalaĵoj post konvertado al klora duoksido. Iu avantaĝo de ĉi-metodo, kompare al la plej uzata kloro, estas na neproduktado de organikaj infektaĵoj, malpermesante produktadon de trihalometanoj tiel kiel kloroformo. Klora duoksido estigita el natria klorito estas aprobata de FDA sub kelkaj kondiĉoj kiel akva malinfektilo por lavado de fruktoj, vegetaloj kaj hejmuzoj.

Kombinita kun zinka klorido, natria klorito ankaŭ trovas uzon kiel komponanto en terapeŭtikaj substancoj, buŝlavado, dentrokremoj, ĝelaĵoj, buŝaj sprajiloj, konservantoj de okulgutoj, kaj por purigo de solvaĵoj por kontakto-lensoj.

La unuaj kloritoj estis unue identigitaj de Millon^[2] antaŭ pli ol cent jaroj. Li estigis alkalan absorbaĵon de verda-flaveca gaso formita per parta reduktiĝo de kloro. Millon kredis ke li estis produktinta gason enhavantan la kloran trioksidon aŭ Cl₂₃. Tamen, la formulaĵo de Millon ne estis akceptita, kaj en 1881, Garzarolli-Thurnlackh elmontris ke la gaso tiam konata kiel gaso de Millon verdire estis miksaĵo de klora duoksido kaj kloro. La klorito estis rezulto el hidrolizo de la klora duoksido kiu donas sammoluman miksaĵon de klorito kaj klorato.

En 1921, E. Schmidt^[3] malkovris ke la celulozaj fibroj povas puriĝi per uzo de klora duoksido. Bedaŭrinde, klora duoksido estas forte eksplodema en altaj koncentriĝoj. Do, la malkovrintoj komencis serĉi pli sekurajn kaj ekonomiajn manierojn pri produktado de klora duoksido por blankigaj celoj. La unua kompanio kiu enkondukis natrian kloriton tiucele estis Mathieson Chemical Corporation^[4]. En 1960, natria klorito fariĝis la norma materialo en Usono anstataŭingante la hidrogenon. En la sekvaj jaroj aliaj uzoj por natria klorito estis malkovritaj.

• Sigma Aldrich^{[rompita ligilo]}
• Health Science Arkivigite je 2015-08-29 per la retarkivo Wayback Machine
• MadeHow
• Live Strong
• ACS Publications
• Chemical Book

v • d • r Neorganikaj saloj de natrio  • Natria aluminiato • Natria heksafluoro-aluminiato • Natria kloroaluminiato • Natria antimonato • Natria tioantimonato • Natria heksafluoro-antimonato • Dunatria hidrogena arsenato • Dunatria metila arsenato • Natria arsenato • Natria heksafluoro-arsenato • Natria duhidrogena arsenato • Natria arsenito • Natria azido • Natria bismutato • Natria kvarborato • Dunatria oktaborato • Natria oktaborato • Natria kvarfluoroborato • Natria metaborato • Natria perborato • Natria bromato • Natria bromido • Natria hipobromito • Natria cianato • Natria tiocianato • Natria tiocianido • Natria cianido • Natria ferocianido • Natria dukloro-izo-cianurato • Natria heksacianoferato • Natria bifluorido • Natria fluorido • Dunatria fosfato • Fosfato de natrio dubaza • Natria unuhidrogena fosfato • Dunatria pirofosfato • Natria aluminia fosfato • Natria bifosfato • Natria duhidrogena fosfato • Natria dutiofosfato • Natria fosfato • Natria heksafluoro-fosfato • Natria heksakloro-fosfato • Natria heksametafosfato • Natria hipofosfato • Natria metafosfato • Kvarnatria pirofosfato • Natria unufluorofosfato • Natria dufluorofosfato • Natria tiofosfato • Natria fosfido  • Dunatria hidrogena fosfito • Natria bifosfito • Natria hipofosfito • Natria pirofosfito • Natria duhidrogena fosfito • Natria germaniumato • Natria aluminia hidrido • Natria borohidrido • Natria cianoborohidrido • Natria hidrido • Natria hidroksido • Natria jodato • Natria perjodato • Natria jodido • Natria hipojodito • Natria jodito • Natria bikarbonato • Natria karbonato • Natria perkarbonato • Natria tiokarbonato • Natria klorato • Natria perklorato • Natria klorido • Natria hipoklorito • Natria klorito • Natria dukromiato • Natria kromiato • Natria manganato • Natria permanganato • Natria molibdenato • Natria molibdato • Natria nitrato • Natria peroksonitrato • Natria nitrido • Natria hiponitrito • Natria kobaltonitrito • Natria nitrito • Natria peroksonitrito • Natria poloniido  • Natria oksido • Natria peroksido • Natria heksafluoro-platenato • Natria heksakloro-platenato • Natria polisulfido • Natria per-reniato • Natria selenato • Natria selenido • Natria selenito • Natria seskvikarbonato • Natria siliciido • Natria aluminia silikato • Natria fluoro-silikato • Natria fluoro-silikato  • Natria heksafluoro-silikato  • Natria orto-silikato  • Natria meta-silikato  • Natria piro-silikato  • natria silikato • Natria stanato • Natria aluminia sulfato • Natria bisulfato • Natria dutionato  • Natria kvartionato  • Natria bisulfato  • Natria tritionato • Natria hiposulfato • Tiosulfato de natrio kaj oro • Natria persulfato • Natria pirosulfato • Natria sulfato • Natria tiosulfato • Natria bisulfido • Natria sulfido • Natria unusulfido • Natria bisulfito • Natria metabisulfito • Natria pirosulfito • Natria sulfito • Natria hiposulfito • Natria superoksido • Natria per-tekneciato • Natria telurido • Natria telurato  • Natria telurito • Natria volframato • Natria dutionito • Natria meta-titanato • Natria orto-titanato • Natria duuraniato • Natria uraniato • Natria deka-vanadato • Natria meta-vanadato • Natria orto-vanadato • Natria piro-vanadato • Natria volframato • Sodamido  • Natriamido

v • d • r Organikaj saloj de natrio  • Natria acetato  • Natria dehidroacetato  • Natria jodacetato  • Natria kloroacetato  • Natria dukloroacetato  • Natria trikloroacetato  • Dunatria fenil-acetato  • Ununatria fenil-acetato  • Natria akrilato  • Natria meta-akrilato  • Natria metil-akrilato • Natria apokoleato • Natria apolato • Natria benzoato  • Natria duacetato  • Natria laŭroamfoacetato  • Natria adipato  • Natria antrakinono-sulfonato  • Natria apolato  • Natria askorbato  • Natria benzoato  • Natria buterato  • Natria fenil-butirato • Natria ciklamato  • Dunatria citrato  • Natria citrato unubaza  • Trinatria citrato  • Natria eritorbato  • Natria etoksido  • Natria ftalato  • Natria izoftalato • Natria fenil-butirato  • Natria fenolato  • Natria fumarato  • Natria fenoksido  • Trinatria fera (III) oksalato  • Natria fera (III) oksalato • Natria fluoroacetato  • Natria trifluoroacetato • Natria formiato • Natria glikolato  • Natria tioglikolato  • Natria glukonato  • Natria glutamato • Dunatria glutamato  • Natria Glutamato dubaza  • Dunatria guanilato  • Natria inozinato  • Natria kakodilato  • Natria karbamato  • Natria duetila-dutiokarbamato  • Natria kaprato  • Natria kaprilato • Natria kapro-laktamato  • Natria kaproato  • Natria karbolato  • Natria kolikato • Natria fenato  • Natria deoksokoleato • Natria kokosato  • Natria laktato • Natria laŭrato  • Natria kvarfenil-borato  • Natria kromoglikato • Natria laktamato  • Natria lignosulfonato  • Natria maleato  • Natria malikato  • Dunatria malikato • Dunatria malonato  • Natria malonato • Natria metilparabeno  • Natria metoksido  • Natria miristato  • Natria oleato • Natria miristilo-etera sulfato  • Natria naftalenido  • Natria okzalato • Natria orto-fenila fenolo  • Natria tiopentalo  • Pentotalo  • Dunatria fenil-fosfato  • Natria pantotenato  • Natria palmitato  • Natria pikrato  • Natria pikramato  • Natria piruvato  • Natria propionato  • Natria propanoato  • Natria fenil-propanoato • Natria fenil-propionato • Natria ricinoleato  • Natria bis(trimetil-silicil)amido  • Natria salikato  • Natria sarkozinato  • Natria laŭrila sarkozinato  • Natria laŭroila sarkozinato  • Natria sorbato  • Natria stearato  • Natria stearoila laktilato  • Natria dodekila sulfato  • Natria laŭrila sulfato • Natria laŭretera sulfato  • Natria benzeno-sulfonato  • Natria dodekila-benzeno-sulfonato  • Kalia natria tartrato  • Natria bitartrato  • Dunatria tartrato  • Ununatria tartrato • Natria taŭrokoleato  • CF3SO2Na

Portalo pri Kemio

Ĉi tiu artikolo ankoraŭ estas ĝermo pri kemio. Helpu al Vikipedio plilongigi ĝin. Se jam ekzistas alilingva samtema artikolo pli disvolvita, traduku kaj aldonu el ĝi (menciante la fonton).